________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
દંભ
www.kobatirth.org
એક ગ્રંથી છે!
પન્યાસ પ્રવરશ્રી ભદ્રગુપ્તવિજયજી ગણીવર
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
એક સવાલ કયારેક દિમાગના ખૂણામાં સળવળે છે.
-શુ નિ થતાની સાથે નિભતાને કેઈ નાત છે ખરા?
—શુ દભ એ ગ્રંથિ નથી ? જેમ રાગ ગ્રંથિ છે. દ્વેષ ગ્રંથિ છે..એવી મીતે શુ' ન્રુભ ગ્રંથિ નથી? —નિ થના જીવનમાં જેમ રાગ અને દ્વેષ હેય મનાયા છે, ત્યાજ્ય મનાયા છે, એમ શું ભ પણ ત્યાજ્ય નથી ?
~~ દ ભ હૈય છે-ત્યાજ્ય છે,' આટલુ કહ્રી દેવા માત્રથી વણાઇ ગયા હાય તાણા વાણાની જેમ અને કહી દઈએ કે તા પ્રશ્નનું નિરાકરણ આવી જશે ?
જી' થવાનું ? જીવનવ્યવસ્થામાં ભ ભ ય છે–દભ ત્યાજય છે....' તે
—ગૃહસ્થના જીવનમાં તે જાણે દભને અનિવાર્ય રૂપે જરૂરી માની લેવામાં આવ્યે છે.... પણ શુ નિ થના જીવનમાંયે દભ જરૂરી છે? શા માટે ?
--દભ મુક્તિરૂપી વલને જલાવી મૂકનાર આગ છે, દભ મેક્ષમાર્ગમાં અવરોધ કરનાર આગળે છે....'ભ નયું' ઝેર ’ આવી દંભની વર્ણના ધર્મગ્રથામાં કરવામાં આવી છે,
....
—ધર્મગ્રથાને વાંચનાર અને સાંભળનાર બધા જ લેાકે દુ'િદાથી પરિચિત છે....છતાંચે ‘આટલા દ ભ તે રાખવે જ પડે છે....' આવી વાતા કરે છે!
-શુ શ્રમણના જીવનમાં-નિવ્ર થતાના માંમાં દભ જરૂરી છે? હાં, જ્યાં સુધી શ્રમણ-સાધુ સામાજીક બની રહેશે ત્યાં સુધી અને દભના સહારા લેવે પડશે.
પણ, સામાજિક માન-પ્રતિષ્ઠાના વ્યામાહમાં ફસાયેલા ખાદ્ય-નિધ; નિર્દભ જીવન નથી જીવી શકતા. સામાજિક કાર્યોંમાં રાગી- દ્વેષી અને દભી જીવેાના સપર્ક ત્યાં અનિવાય બની જાય છે....‘ સ’સગ` જન્યા ગુણદોષાઃ ' 'સર્ગ' જન્ય ગુણદોષના શિકાર થવુ જ પડે છે! ગુણાની વાત તે માંહ્યલે જાણે, પશુ દેષાના ઝાંખરા તા છવાઈ જ જાય છે જીવનની ધરતી પર.
• નિભતા વિના નિ‘થતા નહી.' આ વાત નિ ́થ સાધુના હૈયામાં સ્થિર થઇ જવી જોઇએ, નિર્દભ બનવા માટે દૃઢ સકલ્પ કરવા જરૂરી બને છે.
-- મારે સામાજિક પ્રતિષ્ઠાં નથી જોઇતી...મારે તે આધ્યાત્મિક નિષ્ઠા મેળવ્વ છે' આવે આંતરનાદ ભીતરમાં ગુ ંજયા કરે...તે ગ્રથતાની પ્રાપ્તિ શકય બને છે...અને ાંતર-સતેષની શરણાઇના સૂર રેલાવા લાગે છે!
( સ્નેહુદીપ દ્વારા અનૂદિત )
For Private And Personal Use Only
ક્ષમા યાચના
આ માસિક અંકમાં કોઇ અશુદ્ધિ રહી ગઈ હોય અથવા કોઇ ક્ષતિ, મુદ્રણ દોષ હોય તો તે માટે મનસા, વચસા, મિચ્છમિ દુક્કડમ્.
આત્માનંદ પ્રકાશ
