________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
હિંસાને આડકતરું અનુમોદન, આમાંથી કેટલે અંશે બચી શકાય?
[ આ લેખ વાંચીને વાચકોને સમજાશે કે આપણી રહેણી કરણીમાં થોડોક ફેરફાર કરવાથી ઘણી મોટી હિંસાથી આપણે બચી શકીએ અને “થોડીક સગવડ” ઓછી કરવાથી ઘણી હિંસાથી બચી શકીએ. આ અંગે વિશેષ માહીતી માટે આ લેખના અંતે આપેલ સરનામે પૂછાવવું. ]
આપણે જૈન તરીકે સુક્ષમ અહિંસાનો આગ્રહ રહે અને હિંસાને આડકતરું પણ અનુમોદન ન સેવીએ છીએ. તમામ જીવો અને પ્રાણી માત્ર આપે, તે માટે લોકોને સાચી સમજ આપવાને પ્રત્યે દયા, કરૂણા અને કોઈને પણ જરાય અને તેમનું આ અંગેનું અજ્ઞાન દૂર કરવાને સરખું દુઃખ ન થાય–તેમની લાગણી ન દુભાય આપણે સૌએ પ્રયાસ કરે જરૂરી છે. એ માટે હંમેશા આપણું પ્રયાસો હોય છે.
- વિજ્ઞાન, આધુનિક સંસ્કૃતિ અને નવા જૈન ધર્મના આ પાયાના સિદ્ધાંત છે. અહિંસા એ તે જૈન ધર્મનું પ્રથમ સોપાન છે. આમ
આવિષ્કારોએ માનવીને તેના રહન સહનમાં બહે.
કાવી દીધો છે. આધુનિકતાના દેખાવ અને ક્ષણિક છતાં કેટલીક વખત અહિંસાના ગભત અર્થને
સુખની ખેજમાં માનવી જાણ્યે અજાણ્યે અગ્યા સમજવામાં અને તેનું પાલન કરવામાં આપણે નિષ્ફળ જઈએ છીએ. તેમાં મુખ્ય દેષરૂપ
રતે ઘસડાતું જાય છે ધર્મના મૂળભૂત સિદ્ધાંતા આપણું અજ્ઞાન છે એટલે તદન અજાણપણે,
આચારો અને વિચારો પ્રત્યે ઉભી થયેલી અજ્ઞાનવસ્થામાં આપણે હિંસાને આડકતરે અનુ. માંથી પ્રકાશ તરફ પાછા ફરીએ, દરેક વસ્તુને
વિમુખતા આનું મૂળ છે. આપણે આ અંધકારમોદન આપી દઈએ છીએ. રોજબરોજના આપણું
આપણે તેના ખરા અર્થમાં અને સાચા અર્થમાં જીવન વ્યવહારમાં આપણે એવી કેટલીયે ચીજો
અને સારા સંદર્ભમાં સમજીએ અને તેને વાપરીએ છીએ જે અહિંસાના સિદ્ધાંત સાથે
યોગ્ય રીતે મૂલવીએ એ અત્યંત જરૂરી છે. સુસંગત નથી આવી રૂપાળી, આકર્ષક અને દિલ બહેલાવે એવી ચીજવસ્તુઓ કયાંથી અને આપણા રોજબરોજના જીવનમાં અહિંસાનું કેવી રીતે મેળવાય છે, તે માટે પ્રાણીઓ પ્રત્યે વધુમાં વધુ પાલન થાય, આ મૂળભૂત ઉદ્દેશથી કેવી કુરતા આચરવામાં આવે છે અને હિંસાનું જિજ્ઞાસુ ભાઈ-બહેનની જાણકારી માટે જુદી કેવું કુર તાંડવ ખેલાય છે એને જરા સરખો જુદી વપરાશની અને મોજશોખની ચીજો અને પણ ખ્યાલ આપણને આવે તે આ રૂપકડી સૌંદર્ય પ્રસાધને માટે, પશુ પક્ષીઓ અને જળચીજો પ્રત્યે આપણા મનમાં ભારોભાર નફરત ચર જ પ્રત્યે કેવી કુરતા આચરવામાં આવે અને ધૃણા ઉભી થઈ જાય અને અત્યાર સુધી છે તેને ખ્યાલ અને આ હિંસક વસ્તુઓની આ ચીજો વાપરીને વહોરેલા પાપ માટે પસ્તા યાદી અહીં આપવાનો પ્રયાસ કરાયો છે. વાને પાર રહે નહિ અને આ માટે અંતઃકરણ પૂર્ણ શાકાહારીઓ પણ અજાણતા કેટલીક પૂર્વકનું પ્રાયશ્ચિત કરવા સિવાય બીજો કોઈ વસ્તુઓનો ઉપયોગ કરે છે જેમાં જીલેટિન, આરે રહે નહિ.
ચરબી, ઇંડા જેવી અનેક ચીજો વપરાયેલી અહિંસાના સાચા ઉપાસકે પોતાના જીવ હોય છે એવી અખાદ્ય અને વાપરી ન શકાય નમાં પ્રત્યક્ષ અને પરોક્ષ રીતે હિંસાથી દૂર એવી કેટલીક વસ્તુઓના નામ અહીં રજુ ઓકટોબર, ૧૯૭૭
: ૨૮૧
For Private And Personal Use Only