________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
સાહિત્યોપાસક શ્રી વલ્લભદાસભાઇ
લેખક :—શ્રી હરિલાલ દેવચંદ રો
પોતાના ગૌરવભર્યા સ ંસ્કૃત-ગુજરાતી પ્રકાશનો અને આછી-પાતળી સાહિત્યસેવાથી જૈન સમાજમાં આ સભાએ આજે જે યચિત્ પ્રતિષ્ઠા પ્રાપ્ત કરી છે, અને દેશ-વિદેશના જૈન જૈનેતર વિદ્યામાને સભાના કિંમતી પ્રકાશને ભેટ આપી જૈન સાહિત્યમાં તેઓને રસ લેતા કર્યાં છે, તે સભાના ભવ્ય ભૂતકાળના સંસ્મરણે જ્યારે અનુભવીઓ પાસેથી સાંભળવા મળે છે ત્યારે સભાના સરકાની સતત સેવા, અપૂર્વ ઉલ્લાસ અને સભાની પ્રગતિ માટેની ઉચ્ચ ભાવના માટે જરૂર આપણને માન ઉપજ્યા વિના રહેતું નથી.
ભૂતકાળ તરફ જરા દ્રષ્ટિ કરીએ તો ભાવનગરનું જાહેર-જીવન હંમેશા સંસ્કાર અને શિક્ષણપ્રેમથી મધમધતું દેખાશે, વીશ પચીસ વરસના યુવાનેામાં સમાજને માટે કંઇ ને કંઇ કરી છૂટવાને તરવરાટ તેમના દિલમાં હંમેશા જાગતા જ હોય. તેઓ એકત્ર થાય, એકાદ સ ંસ્થાનું સ્થાપન કરે, ભાષણશ્રેણિ ગાવે, રાગરાગણીપૂર્ણાંક રસમય પૂજા ભણાવે, અને લાકકલ્યાણના કાઈ પણ સેવાકાર્યમાં ઝંપલાવે. પરિણામે આ સેવાના નિર્મળ ઝરણાંમાંથી જ ભાવનગરને જૈન સાહિત્ય સંસ્થાઓમાં ગૌરવભયુ અગ્ર સ્થાન ભાગવતી શ્રી જૈન ધર્મ પ્રસારક સભા, શ્રી જૈન આત્માનદ સભા અને એવી સંસ્થાઓ સાંપડી
છે. એક સંસ્કારપ્રેમી ભાવનગર તરીકે તેની ખ્યાતિ વધી છે, આવી સંસ્કારવાં. વિભૂતિ સમયે ભાવનગરને સાંપડી છે અને ભાવનગરના ગૌરવમાં તેઓએ ઉમેશ કર્યાં છે
સમયે
આમ ભાવનગરના જાહેર-જીવનની રસોળમાંથી જ આપણી સેવાભાવી શ્રી વલ્લભદાસભાઇ મળી આવેલ છે. આજથી સાઠ વરસ પૂર્વે શ્રીમદ્ વિજયાન દસૂરીશ્વરજીના સ્વ`ગમનને અંતે શાક પ્રદર્શિત કરવા માટે વિદ્વાન્ વકીલ મૂળચંદ નથુભાઇને
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
એક નાની-સરખી સભા એકત્ર થઇ ત્યારે તે જ સમયે શ્રી મૂળચ ંદભાઇની પ્રેરણાથી ૧૯પ૨ના જે શુદ ૨ના રાજ શ્રી જૈન આત્માનંદ સભાને જન્મ થયા. આમ જ્યારે એક બાજુ શ્રી મૂળચ`દભાઇ ભાવનગરના જાહેર વનને સંસ્કાર રંગે રંગી રહ્યા હતા, ત્યારે બીજી બાજુ વીશ વીશ વરસના દસ-બાર યુવાના “ જૈન
ધર્મ પ્રોધક સભા'નું સ્થાપન કરી જ્ઞાન અને ભક્તિની પરબ ચલાવી રહ્યા હતા. જ્ઞાન, ભક્તિ અને ઉચ્ચ વિચારબળ કેળવવા માટે દર રવિવારે તે ભાષણશ્રેણિ ચલાવતા, ઠાઠમાઠથી સ્નાત્રપૂજા ભણાવતા, નાની સરખી પુસ્તિકા પ્રગટ કરતા, અને એ રીતે સંસ્થાની લોકપ્રિયતા પાંગરતી આવતી હતી ત્યારે આ સંસ્થાના
પ્રમુખસ્થાને શરૂમાં શ્રી વલ્લભદાસભાઇ હતા. અને પાતાના સેવાભાવ વિદ્વાન સહયોગીઓના સહકારથી કેળવી રહ્યા હતા. સમય જતાં આ સંસ્થાના પ્રમુખ
સ્થાને શેઠે ગુલાબચંદ આણુજીને લાવવામાં આવ્યા અને પોતે ઉપપ્રમુખ બન્યા “ શ્રી આત્માનંદ સભા
27
અને “ જૈન ધમ” પ્રમાધક સભા ” એક બીજાના સહકારમાં જ ઊભી રહેતી, પરસ્પર એકવાક્યતા હતી, અને ધીમે ધીમે સેવાભાવી યુવાનનું એ જૂથ શ્રી આત્માનંદ સભામાં જ ભળી ગયું. આજે વિપુલ સાહિત્ય પ્રકાશન અને ભવ્ય સાહિત્યમ`દિરથી આત્માનંદ સભાનો પ્રાણપ્રતિષ્ઠા વધવા પામી છે તેના મૂળમાં પચાસ વરસ પહેલાં સેવાભાવી યુવાનોને ઉત્સાહ પડ્યો હતો.
શ્રી વલ્લભદાસભાઇ પોતે મૂળ સ્થાનક્વાસી, સામાન્ય સયોગાવાળુ એમનુ કુટુંબ, અને સામાન્ય અભ્યાસ કરી જીવનનિર્વાહની પ્રવૃત્તિમાં નાનપણમાં જ તેઓને જોડાવુ પડયુ.
આમ સામાન્ય સાગે હોવા છતાં તેમના દિલમાં સમાજ-સેવાની ધગશ અનેાખી જ હતી. એ ધગશથી જ તે આત્માનંદ સભાની કાર્યવાહીમાં ત્યાં રસ લેતા રહ્યા. સભાના પુસ્તકાલય માટે કે સભાના ( ૧ );
For Private And Personal Use Only
