________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ.
હતો. વરઘોડાને અંતે મારા પિતાશ્રી અને ગુરુદેવ પૂજ્ય મુનિરાજશ્રી ભુવનવિજયજી મહારાજ સાહેબે ભગવાન મહૂવાદીજીનું જીવનચરિત્ર, નયચક્રરચનાનું કારણ, તથા નયચકની રચનાપદ્ધતિ વગેરે ઉપર સંક્ષેપમાં સુંદર વ્યાખ્યાન આપ્યું હતું. વ્યાખ્યાનને અંતે સ્વર્ગસ્થ શેઠ લાલચંદ ખુશાલચંદનાં ધર્મપત્ની શ્રાવિકા સમરતબેન તરફથી શ્રીફળની પ્રભાવના તેમજ શેઠ સનલાલ પિપટલાલ તરકથી બદામની પ્રભાવના કરવામાં આવી હતી. બપોરે ઠાઠમાઠથી શ્રી ગોડી પાર્શ્વનાથ જિનાલયમાં પૂજા ભણાવવામાં આવી હતી અને રાત્રે ભાવના પણ હતી. - આ રીતે નયચક્રના સંશોધનને પ્રેસ કોપીને મહત્વનો તબક્કો સમાપ્ત થઈ ગયે છે. પૂજ્ય મુનિરાજ શ્રી પુણ્યવિજયજી મહારાજ સાહેબ પ્રાચીન ગ્રંથની શોધને માટે હમણાં જેસલમેર પધાર્યા છે. તેઓશ્રીની નયચક્રનું સંશોધન-સંપાદન સુંદરમાં સુંદર થાય એ માટે સતત ચિંતા અને જાગરૂકતા અપૂર્વ છે, અદ્ભુત છે. જેસલમેરમાં નયચક્રનું મૂળ શૈધવાને પણ સાથેસાથે ઉદ્દેશ છે જ. આપણે આશા રાખીએ કે જિનેશ્વરની કૃપાથી અને શાસનદેવની સહાયથી તેઓશ્રીને જેસલમેરથી યા બીજા કેઈ સ્થળેથી નયચક્રમૂલને પ્રાપ્ત કરવામાં સત્વર યશ મળે, પરંતુ અત્યારે તે એજ્ઞાનિગમ્ય વાત છે.
નયચક્રના પ્રથમ અરમાં જ વિસ્તારથી બદ્ધચર્ચા આવે છે કે જેમાં ઘણોખરો ભાગ બદ્ધ ન્યાયના પિતા તરીકે ગણાતા (Father of the Buddhist Logie) (સંભવતઃ વિક્રમની થી–પાંચમી સદીને) દિડુનાગના પ્રમાણસમુચ્ચયને જ અનુલક્ષીને મુખ્યતયા છે. સૌથી મોટા આગળ આવતા આઠમાં અરની વિસ્તૃત બૌદ્ધચર્ચા પણ પ્રમાણસમુ૨ચયને જ ઉદ્દેશીને છે. આ પ્રમાણસમુચ્ચય અત્યારે સંસ્કૃતમાં નથી મળતો-નષ્ટ થઈ ગયો મનાય છે. માત્ર તેનું ટિબેટિન ભાષાંતર જ મળે છે. અત્યારે તો એવી ઈચ્છા છે કે, આ ટિટિ બન ભાષાંતર સાથે સરખાવ્યા પછી જ નયચક પ્રેસમાં જાય તો ઠીક, ટિબેટિઅને ભાષાંતરે આ દેશમાં મળવાં મુશ્કેલ છે. એટલે તિબેટમાં ભારત સરકાર તરફથી ઓફિસર તરીકે નીમાયેલા પુનાની ફર્ગ્યુસન કોલેજના પ્રોફેસર ડો. વાસુદેવ વિશ્વનાથે ગોખલે કે જે મારા જીના પરિચિત છે તેમને આ મેળવી આપવા માટે મેં લખ્યું છે. તેમણે એક બૈદ્ધ લામાલ સાધુ )દ્વારા આ ગ્રંથની એક કોપી છપાવીને મેળવવા પ્રબંધ કર્યો છે. હું હવે એ પુસ્તકોની રાહ જોઈ રહ્યો છું. એ પુસ્તકે આવતાં જ નયચકને તે સંબંધી ભાગે સરખાવીને પ્રેસમાં સત્વર મુદ્રણ માટે મોકલી આપવાની ઈચ્છા છે.
શ્રી અંતરિક્ષ પાર્શ્વનાથ ભગવાનના ચરણકમલમાં જ મેં તે મારો ગ્રંથ અર્પણ કરી દીધો છે. તેમની કૃપાથી જ મારું બધું કાર્ય અત્યાર સુધી નિવિદને પાર પડ્યું છે, અને મને પરમ શ્રદ્ધા છે કે-બાકીનું પણ કાર્ય એ જ જિનરાજ પરમાત્માની કૃપાથી સત્વર જ પાર પડશે અને વાચકેના કરકમલમાં શ્રી દ્વાદશાર નજર ગ્રંથ મુદ્રિત અને પ્રકાશિત થઈ શીઘ્રમે પહોંચી જશે.
मुनिराजश्री भुवनविजयान्तेवासी, કુતિવાણા (જિ. ૩માવતી ઘરાd). [ मुनि जम्बूविजय ।
For Private And Personal Use Only