________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
મહાવીર પ્રભુનું સ્તવન
મંત્રી શ્રી વલ્લભદાસ ત્રિભાવનદાસ ગાંધીએ ભક્તિપૂર્વક ખેલતાં જણાવ્યુ કે-શ્રી આત્મારામજી મહારાજને જોવાનું સદ્ભાગ્ય મને પ્રાપ્ત થયું ન્હેતું; પણ અનેક પુસ્તકા ઉપરથી તેઓશ્રીના જીવનને મે મતનપૂર્વક જે અભ્યાસ કર્યો છે તેમાંથી આચાર્ય મહારાજના જીવનપ્રસંગેા આપની સમક્ષ હું રજૂ કરીશ.
પાલન
સંવત ૧૮૯૨ ના ચૈત્ર સુદ ૧ નારેજ પંજા ખના લહેરા ગામમાં તેમના જન્મ થયા હતા, તે ક્ષત્રિય હતા અને તેઓશ્રીમાં ક્ષાત્રતેજ પ્રકારાતું હતું. તે રાજા થયા હાત તે પ્રજા અને ધમ નુ કરી શકત, પણ જૈન સમાજના સદ્ભાગ્યે તે જૈન સમાજ ઉપર ઉપકાર કરવા જ સર્જાયા હતા. પંજાળમાં જ્યારે ( શ્વેતાંબર ) જૈનધમ ઉપર આČસમાજ, સનાતનીઓ અને સ્થાનકવાસી વગેરેના આક્રમણે શરૂ થયા હતા તેવા વખતે આવા મહાન પ્રભાવશાળી નરની જરૂર હતી તેવા વખતે જ આચાય મહારાજના જન્મ થયા હતા. તે સમયે હિંદમાં પણ ચેામેર અધકાર પ્રસરી ગયા હતા. તેએશ્રીએ જ્ઞાન તેજરૂપી પ્રકાશ ફેંકીને અધકારને ઉલેચ્યેા હતેા.
તેઓશ્રીએ ૧૭ વર્ષની નાની વયે સ્થાનકવાસી સંપ્રદાયમાં દીક્ષા લીધી હતી. તેએ ભારે મુદ્ધિશાળી હતા અને રાજ સેકડા મ્લાક કહાગ્ર કરી શકતા હતા. આરંભમાં જ તેએશ્રીએ ૩૨ સૂત્રેા ભણી લીધા દ્રુતા. તેમણે જોઇ લીધુ કે સૂત્રના અર્થ' સાધુએ જુદી જુદી રીતે કરતા હતા. તેમને જોધપુરના વૈજનાથ નામના પટવાએ કીધું કે-મૂત્રા અને શાઓના સાચા અર્થ અને રહસ્ય પારખવા ઢાય તે વ્યાકરણ અને સંસ્કૃત ભાષાને અભ્યાસ કરે।. ગુરુની મના છતાં તેમણે એક પંડિત પાસે વ્યાકરણ અને સંસ્કૃત ભાષાના અભ્યાસ શરૂ કર્યાં. સ્થાનકવાસી સંપ્રદાયના વૃદ્ધ પડિત, સરલ સ્વભાવી રત્નચંદ્રજી મહારાજને આગ્રામાં તેમને સયેગ થયે। અને તેએશ્રીને નવી દૃષ્ટિ ત્યાં સાંપડી. ત્યાંથી ક્રમે કરીને તેએ અમદાવાદ
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૨૨૧
.
પધાર્યા ત્યારે પ્રાતઃસ્મરણીય શ્રી àરાયજી મહારાજે પ્રેમભાવથી જ઼ીષુ કે આત્મારામ “ અહિંયા તારી જરૂર જ હતી. તે વખતેજ તુ આવ્યા તે ઠીક કર્યું '' તે પછી તેઓશ્રીએ સવગી દીક્ષા લઇ શ્રી શાંતિસાગરની સાથે શાસ્ત્રવાદ કરી વાદી તરીકે પ્રભાવકપણું બતાવ્યું.
For Private And Personal Use Only
સંવત ૧૯૪૩માં હિંદુસ્તાનના સકળ સંઘે તેમની બરાબર ચેાગ્યતા જોઈ ૧૦ હજારની માનવ મેદની વચ્ચે ( ૨૦૦ વર્ષના લાંબા ગાળા બાદ ) શ્રી પવિત્ર શત્રુ ંજય તીથે' (શ્રી આત્મારામજી મહારાજને) આચાય પદવી અર્પણ કરી હતી. તે પછી તેઓશ્રીએ અજ્ઞાનતિમિરભાસ્કર, તત્ત્વનિણ્ષપ્રાસાદ, જૈન તત્વાદ, સમ્યક્ત્સ્યેન્દ્વાર, ચીકાગે પ્રશ્નોત્તર વગેરે અનેક પ્રથા પણ બસો વર્ષના ગાળા પછી તેઓશ્રીએ લખીને પુસ્તકારૂઢ કર્યા. ભારતમાં અને પાશ્ચિમાલ દેશમાં પણ ખ્યાતિ થતાં ચીકાગા( અમેરિકા )ની સર્વો ધમ પરિષદ સને ૧૮૯૨ માં મળતાં મહારાજશ્રીને ત્યાં પધારવા આમંત્રણ મળ્યું હતુ; પરંતુ સાધુને આચાર ત્યાં જવાને ન હેાવાથી મહારાજ શ્રીએ જૈન દર્શન તરફથી વીરચંદ ગાંધીને જૈન દનના તત્ત્વજ્ઞાનમાં તૈયાર કર્યા અને જૈન સથે ત્યાં પ્રતિનિધિ તરીકે મેાકયા, જેમણે વિદેશી વિદ્વા તેને જૈન ધર્મના તત્ત્વજ્ઞાન તરફ આકર્ષ્યા; અને જૈન દશન એક સનાતન દર્શન છે તેવા પ્રકાશ પાક્યો, વગેરે વિવેચન બાદ જુદા જુદા ધર્માંના અભ્યાસ માટે યુરોપ, અમેરિકામાં કુલ હસ્તિ ધરાવે છે તેમજ કાપણું દર્શીનના અભ્યાસી અભ્યાસ ત્યાં કરે છે ત્યાં કેટલા બધા પુસ્તકાલયે। અને તેમાં પુસ્તકાની સખ્યા છે. તેતે વિસ્તાર કરવાના સમય નથી, પણ જૈન સમાજને તેવા પુસ્તકાલયેાની જરૂર છે એમ તેમણે જણાવ્યું હતું. પાટણ, જેસલમીર, ખંભાત, લીંબડી, પંજાબ વગેરે સ્થળે હસ્તલિખિત હજારા જૈન સાહિત્ય, આગમ અને વિવિધ વિષયેા ઉપરના ધ' પુસ્તકા શ્રો સંધ પર પરાથી સાચવતા આવ્યેા છે અને તે જ આપણી ખરી આત્મ લક્ષ્મી છે, તે તે રીતે ભાવનગરને જૈન સધ ફાયરપ્રુફ મકાન બંધાવી
