________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
શ્રી મુનિસુન્દરસૂરિ
[ ૨૩]
હતો. ઈડર, ચાપાનેર, સંખેડા, માંડુ, મોડાસા, આ પુરાવ બહુ જ હેરાન કરતો. ઘણી વખત જુનાગઢ વગેરે શહેરો પર ચઢાઈ કરી સર્વત્ર પોતાની તે ઇડર પર લશ્કર લઈ ગયો. પણ રાવ હાથમાં આણ વર્તાવી. તે સને ૧૪૫૯(સં. ૧૫૧૩ )માં ન આવતો અને પાસેના પર્વમાં સહીસલામત મૃત્યુ પામ્યો. આમ વિક્રમ પંદરમા શતકમાં ગુજ- રહેતા. આથી તે રાવને આંજી નાંખવા અને હીલરાતની રાજકીય સ્થિતિ હતી.
ચાલને કાયમ બંધ રાખવા અહમદશાહે ઈડરની મેવાડમાં ખેત મહારાણ સં. ૧૪૨૧માં ચિત- દક્ષિણ-પશ્ચિમે ૧૮ માઈલ દૂર હાથમતી નદીના કાંઠે ડની ગાદીએ બેઠા. તે વીર પ્રકૃતિને હોઈ અનેક લડા. એક કિલ્લો બાંધી તેનું નામ અહમદનગર રાખ્યુંઈઓ લડ્યો ( ચિત્રકૂટ પ્રશસ્તિ. . ૧૦). તેણે સને ૧૪૨–૨૮ (સં. ૧૪૮૩-૮૪) અને ત્યાં મંડલગઢ તોડ્યો; માલવાના યવન રાજા અમીશા- ટંકશાળ સ્થાપી પિતાના સિક્કા પાડયા. રાવ પુજે હને છો. પછી લાખે રાણે સં. ૧૪૩૯માં સં. ૧૪૮૪માં મરણ પામે. ગાદીએ આવ્યો. (ચિ. પ્ર. લૈ. ૧૧) તે સં. ચાંપાનેર-પાવાગઢમાં જયસિંહ નામને રાજા ૧૪૭૫ સુધી હયાત જરૂર હતા. તેના પછી મેકલ હતો. તે ગઢ પર ઉકત અહમદશાહે સને ૧૪૮ નામનો રાણે થયો. (ચિ. પ્ર. ભો. ૧૨ થી ૧૭) (સ. ૧૪૭૪માં ચડાઈ કરી, પણ તે તેને લઈ ન પછી તેને પુત્ર કુંભકર્ણ-કુંભ રાણે સં. ૧૪૯૦માં શો-આસપાસને પ્રદેશ ખેદાનમેદાન કર્યો. સને ચિતોડના રાજસિંહાસને વિરાજ્યો અને હિન્દુ ૧૪૮૨ થી ૮૪ (સં. ૧૫૩૮ થી ૪૦) એ બે વર્ષ સુરત્રાણ એટલે હિંદુ બાદશાહ આદિ બિરુદન તે ગઢને જીતવા મહમદ બેગડાએ ગાળ્યાં અને સાર્થક કરતો મહાપ્રતાપી ને પરાક્રમી સાથે દાની આખરે લીધે ને ત્યાં મુસ્લીમ રાજય થયું. ને વિદ્વાન પ્રજાપ્રિય રાજા તરીકે રાજ્ય કરી, અનેક
રાષ્ટ્રમાં જોઈએ તો સં. ૧૪૫૪ માં ઉક્ત ગઢને જતી મેવાડને મહારાજ્ય બનાવી પિતાના
ઝફરખાન કાંઠા પરના સ્થાનિક ઠાકોરોના પરાભવ પુત્ર ઉદાને હાથે અકાળે સં. ૧૫૨૫માં મૃત્યુ પામ્યો.
કરી સોમનાથનું દહેરે ત્રીજી વખત નાશ કર્યું. જૂની શિરેાહી સં. ૧૪૬૨માં દેવડા રાવ શિવભાએ
એક સારઠમાં અને બીજે માંગરોળમાં એમ બે વસાવીને ત્યાં રાજધાની કરી, પછી તેના પુત્ર સહસ્ત્રભલે સં. ૧૪૮૨માં નવી શિરોહી વસાવી ત્યાં
મુસલમાન હાકેમ નીમ્યા, સોરઠનું થાણુ મનાથ રાજ્યગાદી સ્થાપી. ઈડરમાં આ વખતે રણમલ્લરાજા
પાટણમાં હતું. સ. ૧૪૭૦માં ઉકત અહમદશાહે (સામસભાગ્ય ૬, કલો. ; ઝિયારત્નસમુચ્ચય
જુનાગઢના ચૂડાસમા રા. મેકને વણથલી પાસે પ્રશસ્તિ લો. ૨, પીટર્સન રિપોર્ટ ૬, પૃ. ૧૭)
હરાવ્યો. જુનાગઢ પાસેથી ખંડણી લીધી; ઝાલા અને તે પછી તેના પુત્ર પુંજ-પુંજે રાજ્ય કરતા
રજપુત અને ગોહિલોને પણ પોતાના ખંડિયા કર્યા. હતો. જુએ સોમાભાગ્ય ૬, લા. ૬ ને છે કે જેમાં
રા. મેલક પછી જયસિંહ (લેખ સં. ૧૪૭૩) ને
મહિપાલ ( લેખ સં. ૧૪૮૮, સં. ૧૪૯૫), પછી જણાવ્યું છે કે “જે શ્રી પુ જ રાજાએ રણભૂમિમાં
રા, મંડલિક સં.૧૫૦૭માં જુનાગઢની ગાદીએ આવ્યો. પિતાની ભુજાના બળથી બાદશાહી રાજસેનાના નાશ કર્યો હતો તેથી “વીરાધિવીર ' એવું ઉજજ્વળ ઉપરોકત પરિસ્થિતિમાં જૈનેની પ્રવૃત્તિ કેવી બિરુદ મેળવ્યું હતુ”—આ બાદશાહી સેના ઉપર્યુક્ત હતી તે હવે પછી જણાવીશું. ગુજરાતના સુલતાન અહમદશાહની હેવી ઘટે. તેને
(ચાલુ)
For Private And Personal Use Only