________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાર. થાય છે કે તેનું અધ:પતન થઈ ગયું – તે પોતાનાં માર્ગ ઉપર પ્રકાશ નથી પાડી શકતો. જો તમે એમ ઈચ્છતા હો કે લોકોને તમારી શકિતને પરિચય થાય તે તમારે તમારી શકિતઓને વિકાસ કરવાની જરૂર છે.
સઘળી વિદ્યાઓમાં એ શિરેમ વિદ્યા છે કે આપણે આપણું જીવનને થાયી સફલતા અને વિજયથી વિભૂષિત કરવું જોઈએ અને આપણું જીવન સારી રીતે સંસ્કારી થયેલું હશે તો એ કાર્ય જરાપણ કઠિન નથી.
જે કોઈ યુનિવર્સિટીના પદવી ધારી યુવક ઉકત વિદ્યાનું જ્ઞાન પ્રાપ્ત કર્યા વગર સંસારમાં પ્રવેશ કરે તે ચોક્કસ સમજવું કે તેને નાશ–તેની અસફલતા બહુ દૂર નથી. તેના સંશય, ભય, આત્મવિશ્વાસની ન્યૂનતા, નિષેધાત્મક પ્રકૃતિ તેનાં મનને નિષેધાત્મક બનાવીને તેની નિશ્ચયાત્મક, ઉત્પાદક અને સ્વાભાવિક શકિતનો સંપૂર્ણ નાશ કરી મૂકશે અને તેને ઘણું જ ખરાબ સ્થિતિમાં મૂકી દેશે.
આખી દુનિયાના તમામ દર્શનશાસ્ત્રો અને ભાષાઓ જાણવા કરતાં એ જાણવું વિશેષ લાભકારક છે કે આપણે આપણા મનને નિશ્ચયાત્મક રાખીને તેને કેવી રીતે સર્વોત્તમ ઉત્પાદક શક્તિ પર સ્થિત કરવું.
ઘણે ભાગે આપણે જોઈએ છીએ કે અનેક માણસો પોતાની માનસિક પ્રકૃતિને નિષેધાત્મક રાખવાને કારણે નિષ્ફળતા પ્રાપ્ત કરે છે. આપણે સમજીએ છીએ કે આપણું માનસિક શકિતઓને તથા આપણી નિર્બળ પ્રકૃતિને વૈજ્ઞાનિક રીતિથી સુસંગઠિત કરવી એ વધારે શ્રેયસ્કર છે, કેમકે એમ કરવાથી જ આપણને આપણું કાર્યમાં વધારે સફળતા મળે છે અને આપણું ભાવી સંસારને સફલતામય અને સુખમય બનાવી શકીયે છીએ.
નિશ્ચયાત્મક વિચારથી નિર્માણ શક્તિનો વિકાસ થાય છે, જે બીજી બધી માનસિક શકિતઓ કરતાં વિશેષ મહત્વપૂર્ણ છે. જો તમારું મન નિષેધાત્મક પ્રકૃતિ તરફ ઝુકી રહ્યું હોય, જે તમારામાં કોઈ પણ કાર્યનો આરંભ કરવાની શકિતને અભાવ હોય અને છતાં તમે ઇચ્છતા હો કે તમારામાં નિર્માણ-નિર્મિત શક્તિનો વિકાસ થાય તો તેનો સારો ઉપાય એજ છે કે તમારે તમારા મનને ઉપરોકત દુકૃતિથી પાછી હઠાવીને દરેક વસ્તુની તરફ નિશ્ચયાત્મક દ્રષ્ટિથી જ જેવુંતમારા મનને ઉત્પાદક શકિત તરફ ઝુકાવવું. એ કાર્ય તો જ્યારે તમે બાહ્ય કાર્યથી નિવૃત્ત બનીને આરામ લેતા હો ત્યારે પણ થઈ શકે છે. નિષેધાત્મક વિચારો હમેશાં નિર્બલતા ઉત્પન્ન કરનાર છે. ખરેખર એ ઘણું જ સારી વાત છે કે આપણે આપણુ મનને કેટલીક વખત બાહ્ય પ્રપંચાથી નિવૃત્ત રાખ્યા કરવું. વખતોવખત આરામ આપવો. નિષેધાત્મક મન અને નિવૃત મનમાં ઘણે જ તફાવત છે. નિષે. ધાત્મક મન દોષથી ભરેલું છે, નિવૃત મન નિર્દોષ છે.
( ચાલુ)
For Private And Personal Use Only
