________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir wwwwwwwww ધાર્મિક શિક્ષણની પાઠમાળા. Mar Moonwwww wan ખાલી પુતકે પઢવાથી ધાર્મિકતા આવતી નથી. ધાર્મિકતા એ એક સાવિક અને અંતર્મુખી વૃત્તિ છે. ધાર્મિકતા જાગૃત થવામાં મુખ્ય મહંદ આપનાર ઈશ્વરકૃપા, આત્મપરીક્ષણે, પશ્ચાતાપ, વિચારમય જીવન અને સતસં'ગતિ એ છે. ધર્મ એ ખાલી માહિતી નથી પણ કેળવણી ( Culture ) છે. ઘાડાને જે પ્રમાણે પાટીને તૈયાર કરે છે, લાઢાને જે પ્રમાણે પાણી પાય છે, ચામડાને જે પ્રમાણે કમાવીને નરમ બનાવે છે, આટાને જે પ્રમાણે કેળવવામાં ? આવે છે, મૂળમાં ખાતર ભરીને અને વધારે પડતાં ફાલેલાં ડાળાંપાખ રાં છાંટીને જે પ્રમાણે ફળલને જોર આપે છે, તે જ પ્રમાણે શરીર અને ચિત્તવૃત્તિ કેળ ? વવાં પડે છે. ધાર્મિક તત્તવજ્ઞાનની બિલકુલ ખબર ન હોય અને છતાં અત્યન્ત કે ધાર્મિક હોય એવા માણૂસે આપણા જોવામાં આવે છે. બીજી તરફ સર્વ ધર્મને - પી ગયેલા છતાં ધર્મવિમુખ એવાઓ પણ આપણે જોઈએ છીએ. કેવળ સૂપ- ર ટે શાસ્ત્રનાં પુસ્તકો વાંચ્યા એટલે રસોઈ બનાવતાં આવડતી નથી અથવા તરવાના છે શાસ્ત્ર ઉપરનાં પુસ્તકે ભણીને માણસ તારા બની શકતા નથી, તે જ રીતે ફક્ત { ધર્મગ્રંથ કે પાઠમાળા વાંચવાથી કંઈ ધાર્મિકતા આવતી નથી, શુથ વડે બુદ્ધિની આકલનશકિતને ટેકે મળે છે, પણ ધાર્મિકતામાં તો ઈરછાશકિત કેળવવાની છે હાય છે. આ ઈચછાશકિત અભ્યાસ, વૈરાગ્ય, શ્રદ્ધા અને સત્સ ગતિ એટલાં વાનાં૪ થીજ પાષાય છે. એનો અભાવ હોય તો પુસ્તકો વાંચવાથી કેવળ પાંડિત્ય અને > દંભ જ પેદા થાય છે. માટે ધાર્મિક ગ્રંથ કિંવા પાઠમાળા, યોગ્ય માણસે ચાગ્ય 2 પ્રકારે અને તેનાથીયે મહત્વનું ચોગ્ય વખતે શીખવવી જોઈએ. | આટલી ચેતવણી આપ્યા બાદ પાઠમાળા કેવી હોવી જોઈએ તે વિષે અહીં કે > નાં આપવામાં અાવે છે. શિક્ષણુશાસ્ત્રના નિયમ પ્રમાણે પ્રથમ વાર્તા, પછી વર્ણન, તે પછી ઈતિ હાસ, તે પછી તત્ત્વજ્ઞાન, તત્ત્વજ્ઞાન પછી બીજા ધર્મો સાથે તુલના અને આખરે ધર્મ સ શેધન; આ ક્રમ રાખવા જોઈયે. ધાર્મિક શિક્ષણ માં ફતેહ મેળવવાની ખરી ચાવી એ છે કે વિદ્યાથીની અંદર પ્રેમાળતા, વિનય અને આદરભાવ જાગૃત { થાય. ધાર્મિક શિક્ષણ દીધુ" અને આદરભાવને લેપ કર્યો તે પછી શિક્ષણું દીધુ ન દીધા બરાબર છે. " કાલેલકરના " લેખમાંથી. Enrnrnrnrummer For Private And Personal Use Only
