________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir wwwwwwwwwwwww ધ મનુ કારાણપણું. bavarro 89 સર્વ પ્રાણીઓને જે સુંદર વિશેષતા એ પ્રાપ્ત થાય છે તેનું અ'તરગ ( છપુ) રી છે કારણ ધર્મ છે. એ મહાતમા ધર્મ પ્રાણીને સારા કુળમાં ઉત્પન્ન કરે છે, તેજ તેને સારા ડું ગુણોનું સ્થાન બનાવે છે, એનાં સર્વ અનુ છે.નાને તે સફળ કરે છે. પ્રાપ્ત થયેલા ભાગાને - તે વારંવાર ભાગવાવે છે, અને બીજા અનેક પ્રકારના શુભ વિશેષાને તે કામ કરાવે છે ? અર્થાત એ ધર્મના પ્રતાપથી પ્રાણી એવા સ દર સંચાગ માં મુકાય છે કે એ જે કાર્ય હાથમાં છે લે તેમાં તે સફળ થાય છે અને તેને દરિછત સર્વ વસ્તુ એ પ્રાપ્ત થાય છે. એવી જ રીતે આ દ્ર પ્રાણીઓમાં નહિ પણ દ આવે તેવા તફાવતા વાર વાર જોવામાં આવે છે, તેનું કારણ 2 અધર્મ છે. એ ખરાબ પરિણામ €પન્ન કરનાર ધમ આ પ્રાણીને અધમ કળમાં ઉપન કરે છે, સર્વ દે જાણે તે સ્થાન હાય એવી ખરાબ સ્થિતિ તેને પ્રાપ્ત કરાવી આપે છે. તે પ્રોડ્યી છે જે ધ'ધાએ કે વ્યવસાયે આદર તે તે સવ તિક ળ બનાવી દે છે અને પ્રાપ્ત થયેલા ભાગ ન ભોગવી શકાય તેવી નિર્બળતાને ઉત્પન્ન કરે છે. આવા આ યા ન રે પસંદ પડે તેવા અનેક કાવતા આ માણો માં તે અશ્વ મ ઉતપન્ન કરે છે, તેટલા માટે જે | ધર્મના પ્રભાવ થી આ સર્વ સંપત્તિએ પ્રાણીઓને આવી મળે છે તેજ પ્રધાન પુરૂષ થયા છે. 9 અને કામની પ્રાણી ગમે તેટલી વાર છો કરે, પરંતુ ધર્મ વગર તે પ્રાપ્ત થતા નથી ટી અને ધમ જે પ્રાણીમાં હોય છે તે એવી કોઈ પણ વસ્તુની ઇરછા કરે કે ન કરે તાપણુ ? પોતાની મેળે સર્વ સુ દર વરતુએ તેને આવી મળે છે. આ પ્રમાણે હોવાથી જે માણીએ અ થઈ કામ પુરૂષાર્થ સાધવાની ઈચછા રાખતા હોય તેમણે પશુ ધમ પુરૂષાર્થ સાધવાતી ખાસ જરૃર છે, તેટલા માટે પ્રધાન પુરૂ પાડ્યું છે, અત ત જ્ઞાન, અનત દશન, અન તા વીર્ય, અનંત આનદ રૂપ આમાની મૂળ અવસ્થા પ્રગટ કરનાર માક્ષ નામના ચોથા પુરૂ - - પાથ’ જો કે છે અને તે સર્વ પ્રક. રનાં કલેશ સમૂહને કાપી નાખનાર હોવાથી અને સ્વાભાવિક ડી - આનંદ પોતે સ્વત ત્રપણે ભોગવી શકે એવી અતિ આ લાદજનક સ્થિતિ પ્રાપ્ત કરાવનાર આ હોવાથી મુખ્ય પુરૂષાર્થ તેજ છે, પરંતુ ધ મ પુરૂષાર્થનું તે કાર્ય હોવાથી એટલે ધમ પુરુ - પાર્થ સાધવાને પરિણામે મોક્ષ પુરૂષાર્થ પર પરાએ સાધ્ય થતા હોવાથી જયારે એ પુરૂષાર્થ છે સવથી મચે છે એમ કહેવા લાગીએ ત્યારે પણ તેને પ્રાપ્ત કરાવનાર ધુમ જ પ્રધાન પુરુષાર્થ છે છે એમ અર્થ બતાવાય છે. ભગવાન તીથ કર મહારાજ પણ તેટલા માટે કહી ગયા છે કે- ટે धनदो धनार्थिनां धर्मः, कामार्थिनां च कामदोः। धर्म एवापवर्गस्य, पारम्पर्येण साधकः // ' ઉપમિતિ ભવપ્રપ'ચા કથા ' માંથી. મળાજા rrommaravoor -નરસાળ મળી wwwroomrom. For Private And Personal Use Only