________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir - અર્વાચીન ગુજરાતી સાહિત્ય વિષે વિચાર.. " હવે આપણે અર્વાચીન ગુ જરાતી સાહિત્યની સ્થિતિ અને પ્રવૃત્તિ જોઈએ. દુનિ યાની બીજી પ્રજાએાની માફક આપણે પણ આપણા સાહિત્યનું અભિમાન રાખીએ તેમાં કશુ ખાટું નથી. એ આપણુ' સ્વજન" છે, હું કયાં છે, અને પ્રાણ પુણુ છે. અનત બ્રહ્માંડમાં સંય શ, ચંદ્ર શુ, આપણી પૃથ્વી શ’. અને આપણે શું, પણ ન્યાયી ઈશ્વરે એ સર્વ ને | તેમ આપણને પણ વ્યકિતત્વ આપેલું છે. એટલે આપણી પોતાની મર્યાદામાં આપણી સેવા એ માયાળુ પ્રભુના ચરણ માં દેવાનું આપણે ચાગ્ય અભિમાન હાઈ શકે. ગુ જરાતી સાહિત્ય સંસ્કૃત જેવું પ્રોઢ ન હોય; અંગ્રેજી જેવું વિશાળ ન હોય, કદાચ એના બાળબંધુ બંગાલી જેવું નવસમૃદ્ધ પણ ન હોયપણ એ સુંદર અને મધુર તા છે જ, અને આપણ પોતાનુ' હોવાથી વહાલું' પણ છેજ, એને આપણા સિવાય બીજા ક્રાણુ લાડ લડાવશે, એની અભિલાષાઓ બીજી ક્રાણુ પુરી કરશે. એની નાની મારી સેવા બીજા ક્રાણ ઉઠાવશે, અને દુનિયામાં એને આગળ પડતુ' કરવા માટે આપણા સિવાય બીજી કેા ણ એને માથે નીત્તિની કલગી ખાસશે. એવા એ વા ફાડ મા પણ સત્ર ગુજરાતી બંધુ એામાં સતત ઉછળતાં રહેવા જોઈએ. એને માટે પ્રેમાનંદ જીવનભર માથે પાધડી બાંધી નહિ. એને માટે નમ રે કેસરીઆ લઈ પેટે પાટા બાંધપે એને માટે દલપતરામે દરબારે દરબારે વકીલાત કરી લ:મીજાયાએ પાસે ભિક્ષા માગી અને આપણી નજર સામે એને માટે ગેવધનરામે લટ-મીજીનાં સુવણ ધામ છે ડી વનવાસ સેગ્યા. મહેતા અને બધુ એ, એવી એ આપણી ગુજરાતી ભાષા અને એવું એ આપણુ ગુજરાતી સાહિત્ય કોને પ્રિય ન હોય ? એનું અભિમાન આપણે કેમ ન રાખીએ ? એની સેવામાં આપણે કેમ નાનમ માણીએ ? એનું રક્ષ - કરવા આપણે કેમ પાછી પાની કરીએ ? જેવું છે એવું એવું એ સાહિત્ય આપણુ છે. અને આ પણી સેવા ઉપર એને જન્મસિદ્ધ હક્ક છે. પણ આપણી સેવા એની પ્રશ સાના બણગાં yકવામાં નથી. એની દિન ઉગે વધતી સમૃદ્ધિમાં આપણે પૂલ નહીં તો કે, સની પાંખડી ઉમેરવાની છે. એમ કરવા જતા આપણા પ્રયાસે વાંકાચૂંકા થઈ ન જાય તે સંભાળવાનું છે. સેવાના આવેશમાં આપણે જે પૂજ્યના ચરણ ચાંપીએ તેને આરામ આપવાને બદલે વિવેકહી શુ બળ વાપરી તેનાં 8 હાડકાનો ખુરદો " કરી ઉલટી પીડા કરીએ તેમ ના બને તે તપાસવાનું છે. આગળ પાછrળતા વિચાર કર્યા વિના માત્ર કાંદ કે ચમત્કાર કરી બતાવવાની ઇચ્છાથીજ ઉછેદકવૃત્તિ ધારણ કરતાં સાહિત્યના ક્રાઈ અગત્યના અગનજ નુકશાન પુણવાથી ' ચમ-કાર ? પણ જાય. અને 6 નમસકાર” પણ જાય એવી સ્થિતિમાંથી એનું રક્ષણ કરવાનું છે, ટૂંકમાં, ગુજરાતી સાહિત્ય દુનિયાની બીજી ભાષાઓના સાહિત્યની હરાલમાં નહિ તા તેની હારમાં પણ ઉભું રહે એવું થયેલું જોવામાં આપણું અભિમાન તૃપ્ત થયું. એમ તો આપણે સર્વે ઇરછી શકીએ. " આ ખબરદાર For Private And Personal Use Only
