________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૨૭૮
આત્માનંદ પ્રકાશ,
જોઈએ. તેને માટે પશ્ચિમાત્ય વિદ્વાન નર-હકસલી કહે છે કે – “વિદ્યા અને ધર્મ એડીઆઈ બેને છે, તેમને એકબીજાથી છુટા પાડવાથી બંનેને કાળ આવે છે. વિદ્યામાં જેમ ધર્મ વધારે તેમ તેની વૃદ્ધિ થતી જાય છે.”
વળી હરબર્ટ સ્પેન્સર જેવા વિદ્વાન કહે છે કે “ખરી વિદ્યા તે. નું નામ કે તે વાસ્તવિક રીતે છેવટ ધામિઁક થાય છે. અને તેને લઈને જ યુરપાદિ દેશોમાં ધર્મની કેળવણે શરૂઆતથી સાથે અપાય છે. જેથી આપણે આપણી શાળાઓમાં પણ ધાર્મિક (અધ્યાત્મિક કેલવણ) કેળવણીને માનસીક અને શારીરિક કેળવણી સાથેજ દા ખલ કરવાની ખાસ જરૂર છે.
સ્ત્રીઓને આપવામાં આવતી કેળવણીની સાથે ઉપર બતાવેલી હકીક્તનું સંમેલન કરતાં માત્ર તે ચાર પ્રકારની છે.
૧–ગ્રહશિક્ષણ, ૨ વ્યવહારિક શિક્ષણ, ૩ ગૃહકાર્ય કમશિક્ષણ અને ૪ અધ્યાત્મિક શિક્ષણ, આ ચારે શિક્ષણમાં તમામ શિક્ષણને સમાવેશ થાય છે. વળી તે વય પ્રમાણે કુમારી અવસ્થા, થાવને વસ્થા અને પ્રૌઢાવસ્થા મળી ત્રણ અવસ્થા એ વ્યવહારિક અને ધાર્મિક કયા ર્ત કરવાના છે, તેનું સંપૂર્ણ જ્ઞાન તેને વ્યવહારિક શિક્ષણ (ગહશિક્ષણ, ગૃહસત્તા, ગૃહકાર્યક્રમ, વ્યવહરકુશળપણું વગેરે) અને બીજું અધ્યાત્મિક શિક્ષણ કહેવામાં આવે છે.
ઉપર બતાવ્યા પ્રમાણે કુટુંબને, કેમને, દેશને જે ઉદય કરવા માગતા હોઈએ, ભવિષ્યની પ્રજાની ઉન્નતિ ઈચ્છતા હોઈએ, કેમમાં જનસમાજમાં કે દેશમાં સંખ્યાબંધ ધાર્મિક સ્ત્રીએ સીતાચંદનબાળા-સુભદ્રા વિગેરે જેવી પવિત્ર સ્ત્રીઓ ઉત્પન્ન કરવા માંગતા હોઈએ, આપણે ગૃહસંસાર (વ્યવહાર) સુધારવા કે ઉન્નત કરવા જરૂરીઆત જોતા હોઈએ, હાલની સ્ત્રીઓ કે જે ભવિષ્યની માતાઓ થવાની છે તેને વીર પુરૂષની માતાઓ બનાવવા માંગતા હોઈએ તે તેઓને ખાસ ઉપર મુજબની બન્ને પ્રકારની કેળવણી આપવાની આવશ્યકતા છે. અને જ્યારે તે બાબતમાં પુરેપુરે યત્ન કરવામાં આવશે ત્યારે-કુટુમ્બકેમ કે દેશ ઉપર લટકતાં અજ્ઞાન રૂપી અંધકાર, ગરીબાઈ, દુઃખ, કલેશ, અશાં
For Private And Personal Use Only