________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
જન સેળ સંસ્કાર. આ પવિત્ર સંસ્કારમાં જૈન આર્ય વેદનો જે મંત્ર છે, તેને અર્થ ઘણે ગંભીર અને તે સંસ્કારના પ્રભાવને દર્શાવનાર છે. તે મંત્રમાં પ્રથમ અન્નને પ્રાશન કરનારા શ્રાવક શિશને આશીષ આપવાની સાથે શ્રી અહંત પ્રભુના પવિત્ર આહાર વિધિની ઉત્તમ સૂચના દર્શાવેલી છે. તેમાં કહ્યું છે કે, “ત્રણ લેકના પતિ, અને ત્રણ લેકે પૂજેલા, ભગવાન અહંત પ્રભુ કે જેઓનું શરીર અમૃતના આહાર ઉપર ધારણ કરી રહેલું, તે પણ તેઓએ કળીયા રુપે અને આહાર ગ્રહણ કરે છે, તેમજ જેઓ તપસ્યા કરી રહ્યા છે, તે છતાં પારણુવિધિમાં ઇફ્ફરસ (શેલડીને રસ) અને પરમાર (દૂધપાક)નું ભેજન કરી પરમ આનંદથી કેવળ જ્ઞાનને પામેલા છે, તેથી છે પ્રાણ, તું પણ દારિક શરીર ને પ્રાપ્ત થયેલ છું, માટે આહારનું ગ્રહણ કર. તેથી તું દીર્ઘાયુ રહે અને શરીરે આરોગ્ય રહે.”
- આ મંત્રના અર્થ ઉપરથી ઘણે ભાવાર્થ જાણવાનો છે. દરેક પ્રાણને આહારની આવશ્યક્તા છે. તે આહાર શુદ્ધ, નિર્દોષ અને પવિત્ર બુદ્ધિ આપનાર હો જોઈએ. તેવા આકારને પ્રથમ ગ્રહણ કરવાને આ પવિત્ર સરકાર દારિક શરીરવાળા પ્રાણ ઉપર ભવિષ્યમાં સારી અસર કરે છે. શરીરના પુદ્ગલેની વૃદ્ધિ આહારથી થાય છે અને તે આહારનો આરંભ તે સંસ્કારના પવિત્ર વિધિથી કરવામાં આજે હય, તે યાજજીવિત આહાર કરનાર મનુષ્ય પ્રાણી તે કારના મંત્ર બળથી પિતાના જીવનમાં ધાર્મિક વૃત્તિ, સદાચાર અને સત્યવૃત્તિ વિગેરે સારા ગુણે સંપાદન કરી શકે છે, તેથી દરેક શ્રાવક બંધુને આ પવિત્ર સંસ્કાર કરવાની આવશ્યકતા છે.
આ આહાર સંસ્કારના પ્રભાવથી સર્વોત્તમ કિયાશક્તિવાળું શરીર અને સર્વોત્તમ જ્ઞાનશક્તિવાળું મન પ્રાપ્ત કરી શકાય છે અને તેવા પવિત્ર આહારથી હંમેશા આનંદ સહિત અપાર ઉત્સાહ પ્રાપ્ત રહે એ સ્વાભાવિક જ છે.
For Private And Personal Use Only
