________________ श्रीआचाराङ्ग नियुक्तिश्रीशीला० वृत्तियुतम् श्रुतस्कन्ध:१ श्रुतस्कन्ध:१ प्रथममध्ययन शस्त्रपरिज्ञा, | प्रथमोद्देशकः सूत्रम् 5 आत्मावादी // 40 // से आयावादी लोयावादी कम्मावादी किरियावादी॥ सूत्रम् 5 // स इति यो भ्रान्तः पूर्वं नारकतिर्यग्नरामराद्यासु भावदिक्षु पूर्वाद्यासु च प्रज्ञापकदिक्ष्वक्षणिकामूर्तादिलक्षणोपेतमात्मानमवैति, स इत्थंभूतः आत्मवादी ति आत्मानं वदितुं शीलमस्येति, यः पुनरेवंभूतमात्मानं नाभ्युपगच्छति सोऽनात्मवादी नास्तिक इत्यर्थः / योऽपि सर्वव्यापिनं नित्यं क्षणिकंवाऽऽत्मानमभ्युपैति सोऽप्यनात्मवाद्येव, यतःसर्वव्यापिनो निष्क्रियत्वाद्भवान्तरसंक्रान्तिर्न स्यात्, सर्वथा नित्यत्वेऽपि अप्रच्युतानुत्पन्नस्थिरैकस्वभावं नित्य मिति कृत्वा मरणाभावेन भवान्तरसंक्रान्तिरेव न स्यात्, सर्वथा क्षणिकत्वेऽपि निर्मूलविनाशात्सोऽहमित्यनेन पूर्वोत्तरानुसन्धानं न स्यात् / य एव चात्मवादी स एव परमार्थतोलोकवादी, यतो लोकयतीति लोकः-प्राणिगणस्तं वदितुंशीलमस्येति, अनेन चात्माद्वैतवादिनिरासेनात्मबहुत्वमुक्तम्, यदिवा लोकापाती ति लोकः- चतुर्दशरज्ज्वात्मकः प्राणिगणो वा, तत्रापतितुं शीलमस्येति, अनेन च विशिष्टाकाशखण्डस्य लोकसंज्ञाऽऽवेदिता, तत्र च जीवास्तिकायस्य सम्भवेन जीवानांगमनागमनमावेदितं भवति, य एव च दिगादिगमनपरिज्ञानेनात्मवादी लोकवादी च संवृत्तः, स एवासुमान् कर्मवादी कर्म ज्ञानावरणीयादि तद्वदितुंशीलमस्येति, यतो हि प्राणिनो मिथ्यात्वाविरतिप्रमादकषाययोगैः पूर्वं गत्यादियोग्यानि कर्माण्यादते, पश्चात्तासु तासु विरूपरूपासु योनिषूत्पद्यन्ते, कर्म च प्रकृतिस्थित्यनुभावप्रदेशात्मकमवसेयमिति / अनेन च कालयदृच्छाऽऽत्मनियतीश्वरादिवादिनो निरस्ता द्रष्टव्याः। तथा य एव कर्मवादी स एव क्रियावादी, यतः कर्म योगनिमित्तं बध्यते, योगश्च व्यापारः, सच क्रियारूपः, अतः कर्मणः कार्यभूतस्य वदनात्तत्कारणभूतायाः क्रियाया अप्यसावेव परमार्थतो वादीति, क्रियायाश्च कर्मनिमित्तत्वं O०नं वेत्ति (प्र०) ॐ यदृच्छानियतीश्वरात्मवादिनो। // 40
