________________
उपासक
दशांग
सानुवाद
॥२१॥
इक्कमे, तिरियदिसिपमाणाइक्कमे, खेत्तवुड्डी, सइ अन्तरद्धा ६ ।
चतुष्पदप्रमाणातिक्रम-द्विपद-दास दासी वगेरे, तथा चतुष्पद - गाय प्रमुख पशुओना प्रमाणनुं उल्लंघन करकुं, ४ धनधान्यप्रमाणातिक्रम-धन अने धान्यना प्रमाणनुं उल्लंघन करवुं. ५ कुप्यप्रमाणातिक्रम - कुप्य घरना वासण वगेरे उपकरणोना प्रमाणनुं उल्लंघन करवुं. त्यार बाद दिशावतना पांच अतिचारो जाणवा; पण तेनुं आचरण न करवुं, ते आ प्रमाणे- १ ऊर्ध्वदिशाप्रमाणातिक्रम-ऊर्ध्व दिशाना प्रमाणनुं उल्लंघन कर, २ अधोदिशाप्रमाणातिक्रम - अधोदिशाना प्रमाणनुं उल्लंघन कर, ३ तिर्यदिशाप्रमाणातिक्रमतिरछी - चारे तरफनी दिशाना प्रमाणनुं उल्लंघन करवुं. ४ क्षेत्रवृद्धि क्षेत्रनी दिशामां एक तरफ वृद्धि करवी. ५ स्मृत्यन्तर्धा - तनुं स्मरण न होवुं.
करवो. जेमके अमे आ के ते असत्य कहीने बीजाना उपर विजय मेळव्यो हतो. ए प्रमाणे वात कहेबाथी बीजाने असत्य बोलवानो बोध करवो. प अतिचार छे, कारण के तेनी साक्षात् असत्यमां प्रवृत्ति थती नथी. ५ कूटलेखकरण-असत्-खोटा लेख- दस्तावेज करवा. प्रमादादि वडे के दुर्विवेकपणाथी 'में मृषावादनो त्याग कर्यो छे परन्तु खोटा लेखनो त्याग कर्यो नथी' एवो विचार करनारने अतिचार रूप छे. सूत्रनी बीजी वाचनामां "कन्नालीयं, गवालियं, भूमालियं, नासावहारे, कूडसक्खे संधिकरणे' एवा प्रकारनो पाठ छे. आवश्यकादिमां तो तेने स्थूल मृपावादना भेदो कथा छे, तेथी तेनो आ अर्थ संभवे छे. ते प्रमाद, सहसाकार - विचार कर्या सिवाय अने अनाभोगादि बडे कहेवामां आवे तो अतिचार रूप हे अने बुद्धिपूर्वक कहेवामां आवे तो तेथी व्रतनो भंग थाय छे. ए अतिचारोनुं स्वरूप आ प्रमाणे छे-१ कन्यालीक-कन्या कुमारिका, नहि परणेली स्त्री, ते माटे असत्य बोलवु ते कन्यालीक. ते वडे लोकमां अतिशय निंदा थाय छे. अहीं कन्यालीक वडे सर्व मनुष्य जाति संबन्धी असत्य जाणवुं. २ गवालीक - गाय संबन्धी असत्य बोलतुं,
१ आनंदा
ध्ययन
.
॥२१॥