________________
AA%%A-R
११ शतक १ उद्देश उत्पलाधि. कारः सू ४०९
व्याख्या- | गोयमा ! समोहयावि मरंति असमोहयावि मरंति ३२ । ते णं भंते ! जीवा अणंतरं उच्चट्टित्ता कहिं गच्छंति प्रज्ञप्तिः
कहिं उववजंति किं नेरइएसु उववजंति तिरिक्खजोणिएसु उवव० एवं जहा वकंतीए उबट्टणाए वणस्सइ-1 अभयदेवीया वृत्तिः२||
काइयाणं तहा भाणियत्वं । अह भंते ! सबपाणा सबभूया सवजीवा सबसत्ता उप्पलमूलत्ताए उप्पलकंद
त्ताए उप्पलनालत्ताए उप्पलपत्तत्ताए उप्पलकेसरत्ताए उप्पलकन्नियत्ताए उप्पलथिभुगत्ताए उववन्नपुषा ?, ॥५१॥ हंता गोयमा ! असतिं अदुवा अणंतक्खुत्तो। सेवं भंते ! सेवं भंते त्ति ३३॥(सू०४०९)। उप्पलुद्देसए॥११-१॥
। 'उप्पले'त्यादि, उत्पलार्थः प्रथमोद्देशकः १ 'सालु'त्ति शालूकं-उत्पलकन्दस्तदर्थो द्वितीयः २ पलासे'त्ति पलाशःकिंशुकस्तदर्थस्तृतीयः ३ 'कुंभीति वनस्पतिविशेषस्तदर्थश्चतुर्थः ४ नाडीवद्यस्य फलानि स नाडीको-वनस्पतिविशेष एव || तदर्थः पञ्चमः ५ 'पउमति पद्मार्थः षष्ठः ६ 'कन्नीय'त्ति कर्णिकार्थः सप्तमः ७ 'नलिण'त्ति नलिनार्थोऽष्टमः ८ यद्यपि चोत्पलपद्मनलिनानां नामकोशे एकार्थतोच्यते तथाऽपीह रूढेविशेषोऽवसेयः, 'सिव'त्ति शिवराजर्षिवक्तव्यतार्थों नवमः ९ 'लोग'त्ति लोकार्थो दशमः १० 'कालालभिए'त्ति कालार्थ एकादशः ११ आलभिकायां नगर्यो यत्प्ररूपितं तत्प्रतिपादक उद्देशकोऽप्यालभिक इत्युच्यते ततोऽसौ द्वादश १२, 'दस दो य एक्कारि'त्ति द्वादशोदेशका एकादशे शते भवन्तीति । तत्र प्रथमोद्देशकद्वारसङ्ग्रहगाथा वाचनान्तरे दृष्टास्ताश्चेमाः–'उववाओ'इत्यादि, एतासां चार्थ उद्देशकार्थाधिगमगम्य इति ॥ 'उप्पले णं भंते ! एगपत्तए'इत्यादि, 'उत्पलं' नीलोत्पलादि एक पत्रं यत्र तदेकपत्रकं अथवा | एकं च तत्पत्रं चैकपत्रं तदेवैकपत्रकं तत्र सति, एकपत्रक चेह किशलयावस्थाया उपरि द्रष्टव्यम् , 'एगजीवे'त्ति यदा
EADCAS
॥५
Jain Education International
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org