Page Text
________________
श्रीकल्प
॥३१३॥
धरमाणः धरन् विंशतिसागरोपमस्थितिकमहर्दिकदेवतया उपपन्नः। देवो हथुपपातशय्यायां पूर्वोक्तविशेषणविशिष्टः सन्नुपपद्यते इति बोध्यम् । तदुत्पत्तिसमये-तस्य देवस्य उपपातशय्यायां जन्मकाले कल्पवृक्षेभ्यः पुष्पाणि अवर्षन्= वृष्टानि । दुन्दुभय आहता ताडिताः-दुन्दुभिध्वनिभिर्दश दिश आपूरिता इत्यर्थः। तथा-लघुजलबिन्दन् प्रक्षिपन्, नन्दनवनजानां नन्दनवने समुत्पन्नानां पुष्पाणां पराग-पुष्परज आक्षिपन्=आददानः शीतलमन्दसुगन्धिपवनः अवहत्-चलितः। देवोत्पत्तिसमये एवं भवत्येवेति बोध्यम् । तत्रोपपातशय्यायांस देवो यदा स्वकोपरिस्थितं देवदृष्यं देववस्त्रम् अपनीय दूरीकृत्य उपविशति, तदा सः अकस्मात् सहसा उपनीतं प्राप्तं विमानं, शोभमानं देवालङ्कारवस्त्रादिप्रभया धोतमानं देवगणं च पश्यति । एवं स्वकीयां महासमृद्धिं निरीक्ष्य विस्मितः अदृष्टपूर्वदर्शनेन विस्मय सदृश लोचनयुगल (दोनों नेत्रों) को धारण करने वाले थे।
इस वर्णन का अभिप्राय यह है कि देव उपपातशय्या में जब उत्पन्न होते हैं तो पूर्वोक्त विशेषणों सहित ही उत्पन्न होते हैं।
महावीरस्य उपपात-शय्या पर उन देव की उत्पत्ति के समय कल्पवृक्षों से पुष्पों की वर्षा हुई। दुंदुभियों की ध्वनि से दसों दिशाएँ व्याप्त हो गई। फुहारों की वर्षा करती हुई और नन्दन वन में उत्पन्न फूलों के
कल्पिकदेवरज को अपने साथ लिये शीतल, मन्द और सुगंधित वायु चळने लगी।।
नामकः यहां यह जानने योग्य है कि देवों की उत्पत्ति के समय ऐसा होता ही है। उपपात शय्या के ऊपर पड़ विंशतिके देवदृष्य वस्त्र को हटाकर देव जब बैठे तो उन्होंने अचानक सामने उपस्थित विमान को और देहकी, अलंकारोंकी तमो भवः।
और वस्त्रों की अनुपम दीप्ति से देदीप्यमान देवों के समूह को देखा। इस प्रकार अपनी महान् ऋद्धि देखकर કરનાર હતાં.
આ વર્ણનને ભાવાર્થ એ છે કે દેવ જ્યારે ઉપપાત શખ્યામાં ઉત્પન્ન થાય છે ત્યારે પૂર્વકથિત વિશેષણે યુક્ત જ ઉત્પન્ન થાય છે.
ઉપપાત-શખ્યા પર તે દેવની ઉત્પત્તિને વખતે કલ્પવૃક્ષ ઉપરથી ફોની વૃષ્ટિ થઈ. દુંદુભિએના નાદથી દસે દિશાએ ગાજી ઉઠી. બારીક જળબિન્દુઓની વર્ષા કરતી તથા નન્દન વનના ફુલોની ૨જને પિતાની સાથે લઈને
॥३१३॥ શીતળ, મદ અને સુગંધિત વાયુ વાવા લાગ્યો. અહીં જાણવા જેવું એ છે કે દેવેની ઉત્પત્તિને વખતે આવું થાય છે.
ઉપપાત-શયાની ઉપર પિતાનાં ઉપરનાં દેવદૂષ્ય વસ્ત્રને ખસેડીને જ્યારે દેવ બેઠાં ત્યારે અચાનક સામે ઉપસ્થિત વિમાનને, અને શરીર, આભૂષણે અને વસ્ત્રોની અનુપમ દીપ્તિ વડે દેદીપ્યમાન દેવેના સમૂહને જોયો. આ હોલ
આ
Jain Education Infanal
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 600023 |
| Book Title | Kalpasutram Part_1 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti Rajkot |
| Publication Year | 1958 |
| Total Pages | 594 |
| Language | Sanskrit, Hindi, Gujarati |
| Classification | Manuscript & agam_kalpsutra |
| File Size | 21 MB |