________________
८
जद करणे सम्माप्ते द्वादशाहदिवसे अम्बापितृभ्यां तस्य प्रियमित्रेति नाम कृतम् । स च बालः पञ्चधात्रीभिः परिपार ल्यमानः शुक्लदलद्वितीयाचन्द्र इब क्रमेण वृद्धि गत उन्मुक्तबालभावो यौवनकमनुप्राप्तः षट्खण्डाधिपतिश्चक्रवर्ती मा
राजा जातः ।। मू०२८॥ श्रीकल्प
टीका-तए णं' इत्यादि । ततः खलु स नयसारजीवश्चतुर्थनरकात् उद्धृत्य-निस्सृत्य अनेकासु 1॥२५२॥
तिर्यङ्मनुजादिगतिषु भ्रमन् नरके उपपन्नः । ततो नरकात उदवृत्य-निस्सृत्य एकविंशतितमे भवे अपरविदेहे मुकायां राजधान्याम् पश्चिममहाविदेहक्षेत्रस्थितायां धनञ्जयनामकस्य राज्ञो धर्मधारिण्याः धर्मवत्याः धारिण्या चौदह स्वप्नों से उसके गर्भ में आने की सूचना मिली । वह विलक्षण और विलक्षण प्रभाव से युक्त था। नाना प्रकार के महोत्सवों के साथ उसका सूतिकर्म तथा जातकर्म संस्कार किया गया। बारहवा दिन आने पर माता-पिता ने उसका नाम प्रियमित्र रक्खा। वह बालक पाँच धायों द्वारा पालन किया जाता हुआ शुक्ल पक्ष की द्वितीया के चन्द्रमा के समान क्रम से बढता हुआ, बालवय को उल्लंघन करके युवावस्था को महावीरस्य प्राप्त हुआ। आगे चलकर वह छह खंडों का स्वामी चक्रवर्ती राजा हुआ । ०२८॥
प्रियमित्रटीकाका अर्थ-'तए णं इत्यादि। तत्पश्चात् नयसार का जीव चौथे नरक से निकल कर तिर्यच और चक्रवर्तिमनुष्य संबंधी अनेक योनियों में भ्रमण करता हुआ फिर नरक में उत्पन्न हुआ। फिर नरक से निकल कर इक्कीसवें
एकविंशतिभव में, पश्चिम विदेह में, मृका नामक राजधानी में, धनंजय नामक राजाकी धर्मवती देवी 'धारिणी' के
om तमो भवः। उदर में, हाथी आदि के चौदहस्वप्नों से मूचित, विशिष्ट लक्षणों से युक्त और सर्वोत्कृष्ट होने के જન્મબાદ, વિવિધ પ્રકારના ઉત્સવ ઉજવવામાં આવ્યાં. સૂતિકર્મ અને જાતકર્મની સંસ્કારવિધિ કરવામાં આવી. બારમા દિવસે માતાપિતાએ તેમનું નામ “પ્રિયમિત્ર' પાડયું. તેના પાલન માટે પાંચ ધાવમાતાએ રાખવામાં આવી. બાલ્યાવસ્થા વ્યતીત થયાં બાદ, યુવાવસ્થામાં આવ્યા પછી, તે સ્વબલે છખંડનું રાજ્ય મેળવી, ચક્રવતી भन्यो (सू०२८)
नाम-'तए ण त्याही. या नारशीनु मायुष्य ५२ री भने भाभा नासीनसाय भी બાંધી, ફરી તે કર્મો ભોગવવાને નારકીમાં ઉત્પન્ન થયો.
॥२५२॥ તે નયસારનો જીવ પાપભાવે આદરી, તેના મુકતે હિસાબે બદલા (દેણા) આપી, નરકમાંથી છુટી, એક વીસમા ભવે પશ્ચિમ વિદેહક્ષેત્રમાં, પૂર્વગત ભવમાં આદરેલ પુણ્ય ભાવોના ફલ ચાખવા મૂકા નામની નગરીમાં પણ ધનંજય રાજાને ત્યાં પુત્રપણે ઉત્પન્ન થયો. એકલા પુણ્યના ફળને ભોગવટ કરવારૂપ “ચક્રવર્તી ' ૫૮ હાથમાં આવ્યું છે
नामकः