________________
श्रीकल्प
समइ' इत्यादि । या निग्रन्थ उपशमयात-उत्पन्नम् आधकरणमुपशान्त करात स आराधका भवति । यस्तु नो उपशमयति स नो आराधक इति ।मु०४२।।
सम्पति कल्पमुपसंहरन्नाह
मूलम्-इच्चेइयं थेरकप्पं अहामुत्तं अहाकप्पं अहामग्गं अहातच्चं जहासम्म कारण फासित्ता पालित्ता सोहित्ता तीरित्ता किट्टित्ता आराहित्ता आणाए अणुपालित्ता निग्गंथो वा निग्गंथी बा अत्थेगइए तेणेव भवग्गहणेणं, अत्थेगइए दुच्चेणं भवग्गहणेणं, अत्थेगइए तच्चेणं भवग्गहणेणं सिज्झइ बुज्झइ मुच्चइ परिनिव्वाइ सव्वदुक्खाणमंतं करेइ, सत्तट्ठभवग्गहणाई पुण नाइक्कमइ, सासओ सिद्धो हवइ ॥ मू०४३॥
छाया-इत्येतं स्थविरकल्पं यथासूत्रं यथाकल्पं यथामार्ग यथातत्वं यथासाम्यं कायेन स्पृष्ट्वा पालयित्वा शोधयित्वा तीरयित्वा कीर्तयित्वा आराध्य आज्ञया अनुपाल्य निर्ग्रन्थो वा निग्रन्थी वा अस्स्येकस्तेनैव
कल्पमञ्जरी टीका
॥१२३॥
करना और दूसरों से क्षमा कराना कल्पता है । मूत्रकार इसका कारण बतलाते हैं जो श्रमण उत्पन्न हुए कलह को शांत करता है, वह आराधक होता है और जो शांत नहीं करता है, वह आराधक नहीं होता है, अर्थात् विराधक होता है ॥५०४२॥
अब कल्पका उपसंहार करते हुए मूत्रकार कहते हैं-'इच्चेइयं' इत्यादि ।
मूल का अर्थ-इस स्थविर कल्प को मूत्र के अनुसार, कल्प के अनुसार, मार्ग के अनुसार, तत्व के अनुसार, समभावपूर्वक शरीर से स्पर्श करके, पालन करके, शोधन करके, पार करके, इसकी प्रशंसा करके, आराधना करके तथा जिन भगवान् के आदेश के अनुसार क्रमसे पालन करके साधु
કરાવવી કપે છે. સૂત્રકાર તેનું કારણ બતાવે છે જે શ્રમણ ઉત્પન્ન થએલા કલહને શાંત કરે છે, તે આરાધક થાય છે. અને જે શાંત નથી કરતા તે આરાધક થતો નથી અર્થાત વિરાધક થાય છે. (સૂ૦૪૨)
હવે કલ્પને ઉપસંહાર કરતાં સૂત્રકાર કહે છે
મૂળનો અર્થ—આ સ્થવિર કલ્પને, સૂત્રને અનુસાર, કલ્પને અનુસાર, માગને અનુસાર, તત્વને અનુસાર, સમભાવપૂર્વક શરીરને સ્પર્શ કરીને, પાલન કરીને, શોધન કરીને, પાર કરીને, એની પ્રશંસા કરીને છે. આરાધના કરીને તથા જિન ભગવાનના આદેશને અનુસરી ક્રમે કરી પાલન કરી સાધુ અને સાધ્વી કેટલાક આ
॥१२३||
Jain Education C
onal
For Private & Personal Use Only
RAHw.jainelibrary.org.