________________
શ્રાવિકા સુબોધ. .
“માતુશ્રી ક્ષમા કરે. મારી બેનપણીને આવાં નિર્લજ અને અપમાનકારક શબ્દ ન છાજે. જરા ધીરેથી બોલશો શું જશે. તે બીચારી કાંઈક આશ્વાસન આપવા આવે છે મને અને થોડીવાર સાંત્વન કરી જતી રહે છે. ક્યાં આપણું ઘરનું પવાલું પાણી એ પીએ છે. આમ નકામી ગાળાનો વરસાદ શીદ વરસાવો છો ? એણે આપણું શું બગાડયું છે વારૂ? જે કહેવું હોય તે મને કહોને. બળતામાં ઘી હેમાય, કાંઇ જમીન ઉપર રડવાથી દેવતા ખુશ થશે કે ?
' ' ', “ચુપ રહે ! નાદાન છોકરી ! બહુ બહેકી ગઈ છે હમણાં હમણુથી ! સવારના પહેરમાં ઉઠયાં એટલે પુસ્તકનાં થોથાં ફેરવ્યા કર તું; તારે સાસરીઆમાં ઘણું જ સહન કરવું પડશે ! તું શાનું આશ્વાસન કહે છે? તને શું દુઃખ પડયું વારૂં ? ” ગુસ્સાના આવેશમાં આવી માતુશ્રીએ કહ્યું,
માતુશ્રી ! કહેતાં પહેલાં ક્ષમા કરશે. મારા મનમાં વિરાજી રહેલી મૂર્તિ સિવાય અભણલાલ, કચરાભાઈ, અને ગાંડાલાલ બધા ભાઈ સમાન છે. મારું હદય જેમના ભણી બહુજ આકર્ષાઈ રહ્યું છે, તે મૂર્તિને જ આ જમણે હાથ આપવા મારો નિશ્ચય છે. તે સિવાય બીજા માણસને હું પરણનાર નહીં. પ્રથમથી જ ચેખું કહી દઉં છું” કાન્તાએ હીંમત ધરી કહેવા માંડ્યું.
ફાટેલી, આટલી બધી જીભડી ન લંબાવ. તારી મરજી મુજબ લગ્ન કરાશે કેમ? અમે આટલા બધા વરસ પાણીમાં ગાળ્યાં અને આજકાલની તું બહુ ડાહલી થઈ ગઈને ! ફલાણે પસંદ છે અને હક પસંદ નથી એ આપણુ ગરીબ ઘરને ન છાજે. આપણે તે રૂપા વધારે લઈ નાળીએર આપવાનું છે, સમજી !.” જરા કડક થઈ માતુશ્રીએ કહ્યું.
“મારે શું સમજવાનું હોય માતુશ્રી ! વખતનાં વાજાં વાગશે ત્યારે બધુંય સમજાશે. મારા ઉપર લાલચોળ શાને થાઓ છે ? થાઓને તમારી બુદ્ધિ ઉપર. અત્યાર સુધી દાણાં દળી દળી અને કેળવણી આપી તે શા સારૂ? ગળચી દબાવી મારીજ નાખવીતીને ! મરી ગયા પછી તમને આવા સંતાપ ન થાત. ”
“છકેલી છોકરી, હવે બસ ચૂપ મરને; સામાં જવાબ આપતાં શરમાતી નથી! હમણું તને જોવા આવશે, અને અમારું ધાર્યું બધું ધૂળમાં મળી જશે. એ આવી જાય પછી તારી હેળી સળગાવજે”. માતુશ્રીએ નીચે ઉતરી જતાં કહ્યું.
માતુશ્રી નીચે ગયાં, અને કાન્તા ધ્રુસકે ધ્રુસકે રડી પડી.શાન્તાની આંખમાંથી પણ અશ્રુ પ્રવાહ ચાલુજ હતું. કાન્તાને બહુ જ લાગી આવ્યું. પિતાની નિર્દોષ બેનપણી શાતાને પણ કઠોર વચન સાંભળાં પડ્યાં તેથી કાન્તાનું હૃદય ચીરાઈ જતું હતું, પણ તે સ્વસ્થ થઈ અને શાન્તાને નમન કરી કહેવા લાગી; : “બેન, હારી આ કૃતઘી સખીને માફ કર. મહારા માટે તે બહુ જ સાંભળ્યું; પણ શું કરું? ગળે ફાંસો ખાઈ આપઘાત કરું કે ઝેરની ભરેલી પ્યાલી પી જાઉં તો પણ માતુશ્રીએ કરેલા વાક્કહાર મારાથી વિસરાશે નહીં. બેન, હવે તું જા અહીંથી. તારું શુભ થાઓ બેન. મારું વિધિએ ધાર્યું હશે તેમ થશે, બેન ! રડ ના, તું જા અહીંથી મારે લીધે તું શા સારૂ આટલું બધું સાંભળે છે?” કાનાએ રડતે રડતે કહ્યું.