________________
શ્રાવિકા સુબોધ.
ખા ઉમે સખીઓએ રડવામાં પાંચેક મીનીટ વટાવી. ત્યારપછી શાન્તા કઠણ હૈયું કરી પોતાના અશ્રુ લુછી નાંખી બોલી –“ હારી પરમપ્રિય સખી ! કહે હારા સમ છે તને. તારું દુઃખ તું હને નહીં કહે ત્યારે કોને કહીશ? જુદાઈ ન રાખ. તારાં રડતાં નયન જોઈ અને હારા હૃદયના ધબકાર સાંભળી હારી છાતી ચીરાઈ જાય છે. હારા અંતરની વરાળ મને દેખાડ જરા ધીરજ ધર બહેન, આમ પોચા હદયના થઈ ઘડીએ ઘડીએ રે ઇએ તો કાંઈ દી નહીં વળે. વિપત્તિનાં વાદળ ખસેડવામાં અપૂર્વ ધૈર્યની જરૂર પડે છે તે તું ક્યાં નથી જાણતી? હારા દુઃખથી હું પણ દુઃખી છું. હારાં દુઃખમાં હું અર્ધભાગ તે જરૂર માગી લઇશ. કહે બહેન તું કેમ રડી?”
માતાનું હદય ભરાઈ આવ્યું. ડુસકાંથી છાતી ખાલી કરતી બેલી -બહેન ! હારાથી મહારે કોઈ વાત છાની છે જ નહીં. હને કહ્યા વિના આ હદયને ભાર ઓછા થવાને નથી તને કહ્યાથી જ મહારું દુઃખ હલકું પડશે. પૈસા મૂકવા જગ્યા મળે પણ વાતને વિશ્રામ સદભાગ્યેજ પ્રાપ્ત થાય છે ” એ કહેવત અનુસારે, હે સુખદુઃખભાગિણિ સખી ! તું જ મહારો વિશ્રામ છે ”
શાન્તાએ ગંભીર વદન કરી કહ્યું, “બહેન, આવી ત્યારી પ્રશંસાને હું યોગ્ય પાત્ર નથી. હું હારી ફરજ અદા કરે તે કાંઈ સ્તુત્ય કાર્ય નથી. હવે આવું આવું કહી વધારે વખત ન ગુમાવ. કહી દે હે અશ્રુ કેમ પાડ્યાં”
કાન્તાએ રડવાનું કારણ કહ્યું -“ ગઈ રાત્રિએ હું હારી પથારીમાં આમતેમ આ ભેટતી હતી. ત્યારે મહારા પિતાશ્રી એકાએક બહારથી આવ્યા. મહારાં વૃદ્ધ માતુશ્રી સઘડી કરી તાપતાં હતાં. પણ ત્યાં આગળ બેઠાં. તે આવ્યા કે તરત જ હું સ્થિર થઇ આખો મીંચી પડી રહી. અને નિદ્રાધીન થઈ હેઉ તેમ ચાળા કરી પિતાશ્રીની વાત સાંભળવા લાગી મને નિદ્રાધીન થયેલી જાણી તેઓએ મને બોલાવી પણ નહી. પિતાશ્રીએજ શરૂઆત કરી કે, “ આપણી જ્ઞાતિમાં ત્રણ મુરતિઆ છે એક તે પિલા લક્ષાધિપતિ મgતલાલને પુત્ર અભણલાલ, બીજે પુંજાલાલને પુત્ર કચરાલાલ અને ત્રીજે ઘેલાભાઈને પુત્ર ગાંડાલાલ. મફતલાલ તે કાલ સવારેજ કન્યા જોવા આવનાર છે. અને બાકીના બે ત્રણ દિવસ પછીથી આવશે. પણ હવે તે ત્રણમાંથી કોણ યોગ્ય છે તે ત્યારે જોવાનું છે.”
ત્યારપછી માતુશ્રીએ કહ્યું-શાં રૂપાળાં નામ ! તેમનાં નામ સાંભળી કોણ અપાર આનંદ ન પામે !!” '; “ પણ આપણે કયાં નામ સાથે પરણાવવી છે. લક્ષ્મીવાન અને હેશીઆર મુરતિઓ હેય એટલે પત્યું ” પિતાશ્રીએ તેમનાં વખાણ કર્યા :
તેઓ ક્યાં સુધી ભણેલા છે?” માતુશ્રીએ પૂછયું
“ઠીક, લખી વાંચી જાણે પણ ધારે તે શીખી શકે. પૈસાદાર છે, ન ભણે તે શું ? બેઠા બેઠા સુખેથી ખાય, પીએ અને આનંદ ન કરે!! આટલું બધું ધન છે, પછી તેમને શા સારૂ કમાવા જવું પડે? કમાવા જવું પડે તેય અભણલાલતો લાત મારી પૈસા પેદા કરે તેવો છે. પછી શું? જરા ભણેલાની દશા જુએ. પેલો મણીલાલને દીકરા કાન્તિલાલ હેટે આખળા જેવડે થયો પણ હજુ ચોપડીઓનો સાલજ મૂકતે નથી. તેના બાપના પૈસાનું પાણુ જ કરવા બેઠે છે, અકમી નાદાન છોકરો ! બાપને