________________
>> सचित्र खास अंक.
[वर्ष ८
आतुरता थई, जेथी काशीमां श्वे. मुनि श्री विजयधर्मसुरी महाराज साथे पत्रव्यवहार करी धीमे धीमे हिन्दनी बीजी भाषाओनुं ज्ञान मेळववा मांडयुं, जेमां प्रथम हिन्दी भाषा उपर काबू मेळव्या पछी मराठी, बंगाळी, गुजराती अने मारवाडी भाषानुं ज्ञान पुस्तकोना परीचयथीज मेळव्युं ! एमने हिन्दनी बधी भाषाओ बहुज उपयोगी अने जाणवालायक जणाई छे. रजपूताना प्रांतमां मारवाडी भाषाना पुष्कळ ग्रंथो एमना जोवामां आव्या छे. जैनधर्म उपर एमनो प्रेम वधुने वधु वधतो जाय छे अने मांसाहार छोडी तद्दन वनस्पत्याहारी (Vegetarian) थया छे; तेम धर्मदासउपदेशमाळानी आवृत्ति १९१२मां फ्लोरेन्समां प्रकट करी तथा ' A grammar of the old western Rajasthani' नामे पुस्तक छपावी रहेला छे. आ मुजब एमणे मात्र परीचय द्वारा संस्कृत, प्राकृत, हिन्दी, गुजराती, बंगाळी, मराठी, मारवाडी, हिब्रू, झीन्द तथा युरोपनी घणीखरी • भाषाओनुं उत्तम ज्ञान मेळच्युं छे, तेमज हिंदमां हिन्दी भाषामा घणीज सारी रीते व्याख्यानो पण आपी चुक्या छे, अने आ खास अंक माटे पण एक हिन्दी लेख ओ मोकलवाना हता, परंतु भ्रमणमां होवाथी तेम बनी शक्युं नथी पण हवे पछी अमो कोई अंकमां आ विद्वान नरनो हिन्दी आर्टीकल प्रकट करवा ईच्छा राखीए छीए.
૩૪
- उलट थई, जेथी ते वखते हिब्रू अने झीन्द भाषाज्ञान मेळवता हता ते बंध राखी संस्कृत शीखवा मांडयुं, जेथी ए भाषा ज्यां बोलाती होय ते देश (हिंदुस्तान ) तरफ एमनी प्रीति दोरवाई, अने आखरे तेमां फत्तेह मेळवी हाल हिंदुस्तान पधारेला छे. एओ १८ वर्षनी वये फ्लोरेन्सनी युनीव - र्सीटीमां दाखल थया अने सेकन्ड लेंग्वेज संस्कृत लईने १९१०मां Ph. D. नी डीग्री प्राप्त करी. त्यांना विद्वान् संस्कृत प्रोफेसर पी. ई, पेवोलीनी (P. E Pavolini) थी एमने घणुं जाणवानुं मळ्युं अने फ्लोरेन्समांज 'जैनधर्म' संबंधीनी वातो जाण - वामां आवी, जेथी त्यांनी नेशनल लायब्रेरी ( National Library Florence ) मांथी संस्कृत अने प्राकृत भाषाना जैन कथाग्रंथो वांचवा मांडया, जेमांनी प्राकृत गाथाओ वांचवाथी प्राकृत ( Prakrit ) भाषा शीखवानुं मन थयुं जेथी पछी संस्कृतप्राकृत भाषाना ग्रंथो वांचीने प्राकृत भाषानुं ज्ञान मेळव्युं जे जैन ग्रंथो होवाथी एमने जैनधर्मनी अनेक माहीति मळती गई, जेथी सन १९०९मां ऐमणे ' भववैराग्यशतक ' नामे प्राकृत काव्यनुं इटालीअन ट्रान्सलेशन पुस्तकरूपे प्रकट क. जेम जेम एओ प्राकृत—संस्कृत भाषानो विशेष परीचय मेळवता गया तेम तेम हिन्द तरफनी एमनी लागणी विशेष उश्केराती गई अने ए देश जोवानी अने त्यां निवास करवानी