________________
સુખ દર્પણ-ભાવિત - આ ઉપરથી એટલું તે સિદ્ધ થઈ શકે છે કે જે હિદની ઉન્નતિ આવશ્યક હોય તે સમાજે સ્ત્રીઓનું આરોગ્ય સુધારવા પોતાથી બનતે પ્રયત્ન કરે જોઈએ. સ્ત્રીઓને ઋતુમાં પાળવાના નિયમે સમજાવવા જોઈએ, સ્ત્રીઓમાંથી જ સ્ત્રીઓનાં દર ઓળખી શકે તેવી સ્ત્રીચિકિત્સક તૈયાર કરવી જોઈએ, સ્ત્રીઓને બેટી લજજા રાખવાથી થતી હાનિ સમજાવવી જોઈએ અને સમાજમાં સ્ત્રીઓની મહત્તા વધે તેવાં સર્વ ઈષ્ટ પગલાં લેવા જોઈએ. સ્ત્રીઓનું આરોગ્ય બગડવાનાં આ ઉપરાંત બીજાં પણ કેટલાંએક કાણે છે અને તે વિષે હવે પછી બીજી વખત ચર્ચા કરીશ. હાલ તે આટલેથીજ વીરમું છું.
બહેનોને સંદેશો.
શહેરને સુબે કયારે આવશે રે–રાગ. હીન્દ માતાને દીપાવજો રે, (૨) પાળી તીવ્રત અંતે હે બેની. સ્ત્રીધમ સ્નેહે શોભાવજો રે, (૨) જાણી આચાર ને વિચાર છે બેની. સ્વદેશી વસ્તુઓ લાવજો રે, (૨) તજી વિદેશી હરામ હા બેની. પતા પ્રભુ સમ જાણુજે રે, (૨) માની લે વેદ વાક્ય હો બની. સાડી ખાદી શુદ્ધ લાવજો રે, (૨) પહેરે ચોળી શુદ્ધ સાથ હો એની. બંગડી એને નહીં પહેરજે રે, (૨) બે સ્ત્રીધમ શું હાથે હે બેની. પતી હાથમાં હાથ આપીયે રે (૨) તે ના દીયા પરહાથમાં હો બેની. વેશ્યાવૃત્તિ પાપ તજજે રે (૨) વિદેશી વૈભવ ત્યાગી બેની. દેશ સેવા મન ભાવજો રે, (૨) અરપી તન-મન-ધન હો બેની. શીયળ વ્રત તમારૂં સાચો રે (૨) આજ્ઞા પતિની પાળે છે બેની. માતા વહુ બેન દીકરી રે (૨) પહેરો સ્વદેશી વસ્ત્ર હો બેની. હાંકી કાઢે ઘર બારણે રે (૨) વિદેશી વસ્તુ સર્વે હો બેની. અખંડ એવાતન પાળજો રે (૨) સ્વદેશીનું વ્રત લઈ સે બની. છતે ધણીએ શું કપાવો રે (૨) સૈભાગ્ય ચુડે અખંડ બેની. સાચી શેભા શુભ ગુણમાં રે (૨) દીપા જન અવતાર હે બેની. જુગ જુગ નામ રાખવા રે (૨) દેશસેવા રાખે હમ હે બેની. મહાત્મા ગાંધી વીર આપણા રે (૨) હીમત બેલ અમલ હો બેની.
હીપતરામ કૃશ્નછ જોશી
