________________
થોડું મધ કે ગોળ નાંખી પીવા આપવાને નિર્દેશ મળે છે.
વધારે પડતા ભારે ચીકણા ખોરાક ખવાયે હોય ત્યારે હાજરીમાં ભાર લાગી. દુઃખાવા ઉત્પન્ન થાય છે. અને કેમ જાણે ચૂરા ચડતા હાય એવા ભાર લાગે છે. કોઇ પણ જાતના પદાર્થ લેતાં એ જાણે અધવચ્ચે જ અટકીને ખૂંચતું હોય એવુ લાગે છે, આવું થાય ત્યારે અરધા તાલા સૂઠની એકલી કે ગાળ ફાકી લઇ લેવાથી ચીકાશ અને દુઃખાવા ઓછો થઈ નુભવની હકીકત છે,
સાથે
છૂટી પડી જાય છે જાય છે. એ સ્વા
ઝાડા, મરડા અને આમના પાચન માટે તા એ રામખાણ ઔષધ છે. ઉંમર અને દરદના જોર મુજબ ઈંદ્રયવના ચૂણું સાથે દિવસમાં ત્રણ વખત લેવામાં આવશે, તે દરદની ફરિયાદ ઓછી થઇ જશે.
આમવાતનું એક ભારે ચીકણું અને અતિશય ચીકણું દુઃખ આપનારૂં દરદ અવાર નવાર નજરે પડે છે. આ દરદમાં કાચા આમ અને એમાં વાયુના સંચાગ થઈ આખા શરી૨માં કર્યા કરે છે, અને જ્યાં એ સ્થિર થાય છે, ત્યાં સાજો ઉત્પન્ન થઇ એ અંગને જકડી લે છે, લેાહીના હલન-ચલનને પણ થંભાવી ઢે છે. અને હૃદય ઉપર એની અતિશય ખરાખ અસર થઈ નખળું બનાવી દે છે. આવા આ દરદમાં ગે।ખરૂ અન સૂંઠના ઉકાળો પીવડાવવામાં આવે છે. અંગ્રેજીમાં જેને (સામાટિકા) કહે છે. તેવા ગ્રધ્રસી નામના વાત-ન્યાધિમાં પણ એ જ સૂંઢની સાથે એરંડીના મીંજની
લેવાથી દરદીને આરામ થયાના દાખલા શાસ્ત્રામાંથી મળે છે.
• કલ્યાણ : ફેબ્રુઆરી : ૧૯૫૯ : ૮૦૫ :
દેશદેશાંતરમાં ફરવાવાળા લાકોને જુદા જુદા પ્રદેશનુ પાણી અને આખેહવા લેવાથી ઘણી વખત પાણી લાગવાથી મંદાગ્નિ અને અણુવાળા વિચિત્ર પ્રકારના રોગ લાગુ પડે
છે. એમા અવારનવાર ઝાડા થાય છે. નબળાઈ વધે છે. અને શરીર લેહી વિના ફિકકુ પાંડુ રાગ જેવું બની જાય છે. આ રાગ પાચનક્રિયાની ખામીમાંથી ઊભા થયેલા મદાગ્નિના પ્રકારના જ એક વ્યાધિ છે. આવા દરદમાં સૂંઠ એક અજબ ઔષધ છે. એના સેવનથી અજી દૂર થઇ ખેારાકનુ પાચન થઇ નવુ લેહી આવે છે. અને દરદી તાકાત અને સ્ક્રૂતિ
અનુભવે છે.
"
ઉદરરોગો અને પેશાખના કેટલાક વ્યાધિએમાં જ્યારે દરદીને હાથે, પગે અને મેઢા ઉપર સાજા આવે છે. ત્યારે આવા સાજા ઉપર સૂંઠ ઘણી જ અસરકારક માલૂમ પડી છે. સૂંઠ તાલે અરધા અને એટલે જ ગાળ લઈ એની ગાળી લેવામાં આવે છે. અને તેના ઉપર સાટોડી નામની વનસ્પતિને રસ કે ઉકાળા પીવામાં આવે, તા પેશાખ વાટે તમામ પ્રકારનાં ઝેરે નીકળી જાય છે. સૂંઠે એ દ્વેષને પકવવવાનું અને પચાવવાનું કાર્ય કરે છે. જ્યારે સાટોડીમાં રહેલા પાટેશ્યમ ક્ષાર પેશાખને વધારી ઝેરને બહાર કાઢે છે. સાટોડી સૌથની હાવાથી સેાજાને આ રીતે દૂર કરે છે.
આ રીતે જુદા જુદા વ્યાધિ પરત્વેનાં અનુપાના ચેાજી સૂંઠ ઘણા મેટા રાગ સમુદાય ઉપર વાપરી શકાય છે. ઝાડા, મરડા, અજી, કમળા, પાંડુ ઉદરરાગો, સેાજાવાળાં ખીરદર, આમવાત; રામટિકા-ઉરૂસ્તંભ અને પેશાબ ભરાઈ રહેતા હૉય તેવા તથા મૂત્રકૃચ્છનાં દરો ઉપર એ ઉપયાગી છે.