Page Text
________________
: ૮૦૪ આયુર્વેદની દષ્ટિએ સુંઠઃ મોઢાનાં અને આંતરડાંનાં ચાંદા રૂઝાયાં. જેઠી. ભાવે સુંઠ ખાધેલી કે નહિ એમ પૂછ્યું મધથી મેઢાથી માંડીને આતરડાં સુધીના ત્યારે નકારમાં જ જવાબ મળે અને મને આળા થઈ ગયેલા ભાગને ઠંડક મળી રંગનું કારણ મળી ગયું મેં પૂછ્યું “સૂંઠ કેમ વનસ્પતિ–ષધ પેજનાથી દરદીને આરામ ન ખાધી? તે કહે “એ તે કેણુ ખાય? થયે. આ પ્રસંગમાં રેગના કારણને અનુ મોટું બાળી નાંખે એટલી બધી તીખી હેય લક્ષીને પ્રધાન ઔષધમાં સૂઠ જ હતી. એ તે કેને ભાવે?” “તમને થેડી વાર પૂરતી
સુંઠ એ પ્રસૂતાનું પ્રધાન ઔષધ. કહા તીખાશ ન ગમી, પણ એના પાપે આ સાત તે તે ઔષધ, કહે તે રાક-એવું
વર્ષથી આંતરડાં સડી ગયાં છે એ કેમ ગમે બમણું કાર્ય કરે છે. એના સેવનથી સુવાવડ
છે? એમને છેલ્લા એક માસથી સૂંઠ દરમ્યાન સહજ એ વાયુ દૂર થાય છે. અને
પ્રયોગ ઉપર ચડાવ્યાં છે. દેવદાદિ કવાથી ખારાકને પૂરતા પ્રમાણમાં પચાવી ગયેલી તાલા ૨ અને સૂંઠ તેલા ૧ ને ઉકાળ નિરાતાકાત અને સ્મૃતિ પાછી લાવે છે. મદાગ્નિ
- મિત સવાર-સાંજ લે છે અને તબિયત ઉત્તરઓછી કરે છે અને લેહીને વધારે છે. અને તે
ત્તર સુધરતી જાય છે. સુવાવડમાંથી લાગુ એટલા જ માટે સ્ત્રીઓમાં સવાશેર સૂંઠ ખાવાના પહેલા સુવાગ–સંગ્રહણી જેવા દરોમાં આ શાબ્દિક પ્રગ શરૂ થયે હશે.
સૂઠને પ્રાગ રામબાણ ઔષધ તરીકે સાબિત
થયે છે અને અવશ્ય લાભ આપે છે. પરંતુ આજની શહેરી અને જુની રૂઢિ પ્રત્યે સૂગ બતાવનારી સ્ત્રીઓ આ સૂંઠના ખેરા
રેગને અનુલક્ષીને આયુર્વેદ શાત્રે સૂઠના કથી દૂર ભાગે છે અને સ્ત્રીના જુદા જુદા ન
તે બીજા અનેક પ્રયોગની રચના કરી છે. અનેક રેગેના ભંગ બને છે, મરણને શરણ સૂઠ તીખી છે એમ માનનારાઓ માટે થાય છે. છેલ્લા સરકારી આરોગ્ય જગતના મહર્ષિ ચરકને નીચે પ્રયોગ સૂઠ ભલે તીખી અહેવાલ મુજબ તે આજે સ્ત્રીઓનું મરણ છે પણ ગરમ નથી એ બતાવવા માટે પ્રમાણ પણ વધવા માંડયું છે.
પૂરત થશે. પ્રથમ પ્રસૂતિ વખતે જ ચક્કસ પ્રકારની વેદના સાથે પેશાબમાં લેહી પડતું હોય માવજત અને આવશ્યક સુંઠ-બીના ખોરાક વિના તે પિણે શેર દૂધમાં છે તે સુંઠ અને થેડી સ્ત્રીનું દેહ બંધારણ ભાંગી જાય છે, ગરમી સાકર નાંખી ગરમ કરીને પિવડાવવાને નિર્દેશ અને પિષણ ન મળે તેવા આવશ્યક બરાકથી છે. લેહી પડતું હોય એવા વ્યાધિમાં જે સૂંઠ આમને સંગ્રહ થાય છે. અજીર્ણ થાય છે અને ગરમ હોય તે આપી શકાય ખરી? ખરી સુવાગિ, સંગ્રહણી જેવાં દરદ પિદા થાય છે. રીતે એને મધુર અને શીતલ વિકાસ શરીરને
મારા એક મિત્રનાં પત્નીને પ્રથમ સવાવ ઠંડક આપે છે, શક્તિ આપે છે. માંથી જ ઝાડાનું દરદ લાગુ પડ્યું છે. અને એવી રીતે હરસના દરદમાં પણ લેહી પડતું આજ સાત સાત વર્ષ થયાં તેય એમાંથી હોય છતાંય બે તેલા સુંઠને અરધે શેર પાણીમાં , છુટકારો નથી થયે. વાત કરતાં કરતાં સહજ ઉકાળી બે તેલા પાણી બાકી રહે ત્યારે ગાળી
| SR No. | 539182 |
| Book Title | Kalyan 1959 02 Ank 12 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Somchand D Shah |
| Publisher | Kalyan Prakashan Mandir |
| Publication Year | 1959 |
| Total Pages | 56 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Magazine, India_Kalyan, & India |
| File Size | 12 MB |