________________
ખંડ : ૪
-
કાઢ્યો. આપદાના સમયે કેણ કોનું હોય ? દુન્યવી ઘટના જ એવી છે કિંવા કુદરતની રીતરસમજ એવી છે કે, સ્નેહી-સંબંધીઓ સ્નેહ ત્યાં લગી જ દર્શાવે, જયાંલગી માનવ આપદાની ઘેરી વાદળીથી ઘેરાયો ન હોય.!
હરેક સ્થળે અવગણ અને અપમાનજનક દશામાંથી પસાર થત નન્દિષેણ રોતે ને કકળતે મામાને ત્યાં ગયો. પિતાની લાયકાત મુજબ એને કામમાં નિજવામાં આવ્યા. ગાય-બળદ વગેરેને ઘાસ ચરાવવું. કચરો કાઢવો અને પાણી વગેરે લાવવું. ઈત્યાદિ કામમાંથી એ બિચારાને ઘડીભર પુરસદ નહિ મળતી. આમ છતાં પિતાના વિનયમાં એણે લેશ પણ ખામી આણ ન હતી.
એથી જ મામાનું હૃદય ભરાઈ આવ્યું. એના હૈયામાં લાગણીઓ પેદા થઈ આવી. એણે કીધું, “ભાઈ ! તું સહેજે ગભરાઈશ નહિ. મારે સાત દીકરીઓ છે. એમાંથી એકને તારી સાથે પરણવીશ.” દુઃખના કપરા સમયે આટલી બાંહેધરી કે દીલજી મળે તે કાને આનન્દ ન થાય ? કોના ઉત્સાહમાં અજબ વધારે ન થાય ? નન્દિષેણ પણ આ વચન સુણવા માત્રથી જ ઉત્સાહભેર કામ કરવા લાગી ગયો.
છતાં નન્દિષણનું કમનસીબ એને આગળ ધપવા દેવામાં કે એની આશાને લીભૂત કરવામાં જમ્બર રૂકાવટ કરનારું હતું. કન્યાઓના કાને આ બાતમી પહોંચી, ત્યાં જ એમનું દીલ ખળભળી ઉઠયું. કેઈપણ ભોગે આવાની સાથે લગ્નગ્રન્થિથી જોડાવાથી અમારું જીવન બરબાદ ન જ થવું જોઈએ, આવો એવોએ નિરધાર કર્યો.
પિતાજી ! આપ જે મને નર્દોિષણને સોંપશે, તે મારે મર્યો જ છૂટકે.” પહેલી સુતાએ પિતાને નિર્ણય દર્શાવ્યું. બિચારા નર્દોિષણને માટે તે આ શબ્દો વજધાત સમાં હતા. એ તે મૂઢ જ બની ગયે. પણે જ ગમગીન બની ગયો. “ નાહક શા માટે ચિંતાના જલતા આતશથી જલે છે ? બીજી પુત્રી આપીશ. શાન્ત થા.” મામાએ ભાણીયાને આશ્વાસન આપ્યું. પણ એના આશ્વાસનથી કાંઈ વળે એમ