________________
२४९
અડઃ ૨ઃ
પણ પરિણામ શુ' ? જવાખ સતાષકારક મળતા નથી. હા, આપણે જોઈ શકીએ છીએ આનું પરિણામ:-જે આપણી આંખા સ્વપ્ને પણ જોવા ઈચ્છતી નથી, જીભ ખેલવા કે કહેવાને સંકેાચાય છે, અને કાને સાંભળતાં સાંભળતાં ધરતીકંપના આંચકા અનુભવાય છે, તે કેવું ભયંકર પરિણામ આજે આપણે જોઈ રહ્યા છીએ, મેલી કે સાંભળી રહ્યા છીએ.
કેવા જથ્થર સંહાર; જ્યાં ત્યાં ઈર્ષ્યા, અસૂયા, વૈવિરાધ, વૈમનસ્યનાં મહાપાપા; જ્યાં જુએ ત્યાં શાંતિના પ્રકાશ ચામેરથી ગુંગળાઇ ગયા છે. અશાંતિના અંધકારે પેાતાની નાગડમાં આજની દુનિયાને ઝકડી નાંખી છે.
શું વિજ્ઞાનના મળે વિકાસના માર્ગે પ્રગતિ કરનારા માનવ ભેજા એની પ્રવૃત્તિઓનું આ પરિણામ ઇષ્ટ છે, જરૂરી છે કે સલ છે ?
કોઇ પણ વિચારશીલ મસ્તક આના જવામ હકારમાં નહિ જ આપે. આથી જ અમારે કહેવું જોઇએ કે, ‘આજના માનવ સમાજ, વિકાસના નામે અધ:પતનના ગતમાં ધકેલાઈ રહ્યો છે. એને મળેલી શક્તિઓના ઉન્માદમાં એ ભાન ભૂલ્યે ખની ચયા છે. શક્તિએના સદુપયેાગની એને ગમ રહી નથી;’ માટે જે માનવજાતે વિકાસ સાધી માનવતામાંથી દિવ્યતા પ્રગટાવવી જોઇએ તે માનવજાત આજે માનવ મટી પશુ કે રાક્ષસ અની વિકાસના માર્ગે થી સરકી પડી છે. અને આજે ચામેરથી નરકની રૌરવ યાતનાઓ વેઠી રહી છે.
અલખત, સ્વાધીનતા મેળવવા મથવું તે વિકાસનુ અંગ છે પણ એ સ્વાધીનતા ક્ષણિક વિજળીના ઝમકારા જેવી નહાવી
