________________
પહેલું પગલું.
क०
પ્રગતિ વિકાસ કે ઉન્નતિને આ યુગ ગણાય છે, યુદ્ધમાં વિજય મેળવ્યા બાદ, સહુ વિજયી રાષ્ટ્રનાયકોની આ એક ધોજના છે. સહુ કે શાણું વિચારકેની પ્રવૃત્તિઓ હંમેશા આ દિશામાં જ હોવી જે કે સંભાગ્ય છે, પણ જ્યાં સુધી કેઈનું પણ મન, વાણુ કે કાયદ્વારા અનિષ્ટ કરવાની વૃત્તિ કે પ્રવૃતિ જીવન્ત છે ત્યાં સુધી પ્રગતિ નહિ પણ પડતી છે; વિકાસ નહિ પણ વિનાશ છે. માટે જ મિત્તા કે સામૂpg” આ મંત્ર જ વિકાસના માર્ગે ગતિ કરનારને સારું પહેલું પગલું છે. યુદ્ધોત્તર યોજના બાદ, રાષ્ટ્રના વિકાસ માટે યોજનાઓ ઘડનારા ઘડવૈયાઓ આ હકીક્તને ધ્યાનમાં લે તો કેવું સારું ? આ હકીકત ટૂંકમાં અહિં જણાવાઈ છે.
વિકાસ પ્રગતિ કે ઉન્નતિ એ સહુકોઈ આત્માઓની પ્રવૃત્તિઓનું ધ્યેય છે. એ હકીકત ન ભૂલી શકાય તેવી છે. આજની દુનિયા વિકાસના માર્ગે પગલાં માંડી રહી છે, એમ ઘડાતે ઇતિહાસ બેસી રહ્યો છે, પણ કહેવું જોઈએ કે, વર્તમાનની દુનિયાને ઈતિહાસ હજુ સત્યની નક્કર હકીકતોથી ઘણે જ દૂર ઊભે છે.
કારણ સ્પષ્ટ છે. વિકાસ–પ્રગતિની સાચી દિશા હજુ આજના જગતે, જગતના ભલભલા સામ્રાજ્યએ કે વૈજ્ઞાનિકે એ જોઈ નથી. જો કે અમે એ હકીકત કબલીએ છીએ કે, જગતના વૈજ્ઞાનિકે, તત્ત્વજ્ઞાનીઓ કે ઉદ્યોગપતિઓ વિકાસની પ્રવૃત્તિઓને વ્યવહારુ બનાવવા રાતદિવસ માથાકૂટ જનાઓ ઘડી રહ્યા છે.
