________________
૨૨૫
ખંડઃ ૨ :
જેઓ જન્મે છે એ રડતા, જીવે છે પણ રડતા અને મારે છે એ રડતા તેનાં જીવનની કશીજ કીંમત નથી.
સમસ્ત દુખેને ઉછેદ કરનારી ધર્મદેશના પ્રાણીઓના ઉપર જે ઉપકાર કરે છે તે ઉપકાર બીજા કેઈથી થાય એમ નથી.
રાજદંડના ભયથી જે પાપ આચરતો નથી તે અધમ જન છે, પરલોકના ભયથી પાપને નહિ કરનારે મધ્યમ છે, પણ જે સ્વભાવથી જ પાપને આચરતો નથી તે ઉત્તમ પુરુષ છે.
અર્થ અને કામમાં મશગૂલ બનેલી દુનિયાને અર્થ અને કામને ઉપદેશ આપે તે ડૂબતા પ્રાણુના ગળામાં પત્થરની શિલા બાંધવા જેવું છે.
સાગરનું પાણું બાંધી શકાય છે, સિંહને પાંજરામાં પૂરી શકાય છે, પરંતુ દુર્જનની જીભ કેઈથી બાંધી શકાતી નથી.
અનાદિ કાળથી અનંત દેથી વાસિત એવા આત્મામાં જે કાંઈ ગુણ માલમ પડે છે તેને મહા આશ્ચર્ય સમજે.
સાચે તપ તે તે કહેવાય કે જે તપના વેગે ઈન્દ્રિયનિગ્રહાદિ વધે અને દુષ્કકર્મોની નિર્જરા થવા પામે.
બુદ્ધિનો સદુપયોગ અને દુરુપયેગ એ ઉત્તમતાનું અને અધમતાનું માપક યંત્ર છે.
જન્મ કયાં થ? શરીર કેવું મળવું? એ વગેરે આપણા હાથની વાત નહતી. જેવા કર્મ કર્યા તેવી સામગ્રી મળી ગઈ પણ હવે કેવા થવું એ આપણું હાથની વાત છે.
પારકા દ્રવ્યથી પોતાની નામના કરનારા તે જગતમાં