________________
ર૭૮
કલત્રાણઃ શ્રી જૈનદર્શન કદિ કરતું જ નથી, કરવાનું રહેતું નથી. પણ કર્યજનિત એ વિષમતાઓને જગતની સમક્ષ જણાવવા એ જૈન શાસ્ત્રોનો હિતકર કર્તવ્યધર્મ છે. કે જેથી સંસારવર્તિ આત્માઓ માર્ગને પામી, આરાધનાને સાધી મોહની મૂંઝ વણમાંથી મુક્ત બની શકે. અનાદિ અનંત સંસારમાં ઘણા બનાવે એવી વિચિત્ર રીતે બને છે, કે જે અણધાર્યા અને એક રીતે આકસ્મિક કહી શકાય. પણ એને અસંભવિત કહેવા એ નક્કર અને જગપ્રસિદ્ધ સત્યને નકારવાનું સાહસ કહેવાય.
સાધ્વીશ્રી સુજ્યેષ્ઠા, પેઢાલવિદ્યાધર, સત્યકી અને ઉમા આ પાત્રોને અંગે જૈન કથાનુગના સાહિત્યમાં જે વર્ણન આલેખાયું છે. તે કોઈપણ વિવેકી વિચારકને હેજે હમજી શકાય તેવું સરળ, વ્યવસ્થિત અને અવિસંવાદી છે. આવી આવી અનેક હકીકત છે કે જે શાસ્ત્રીય ઇતિહાસના વિશાળ ભંડારમાં શોધતાં આપણને મળી રહે છે. જે એક વખત આપણું સ્થળબુદ્ધિયે અતથ્ય સમજાય, જ્યારે એ જ વાતે સંયોગે પલટાતા અથવા એનું રહસ્ય સમજાવનાર માર્ગસ્થ મહાપુરુષોને સત્સંગ મળતાં તથ્ય જણાય છે.
સુજ્યેષ્ઠાની હકીક્ત શાસ્ત્રીય દષ્ટિયે ટૂંકમાં આ મુજબ છે.
ચેટકની સુશીલ પુત્રી સુજયેષ્ઠા ધર્મપરાયણ અને દઢ. શ્રદ્ધાળુ શ્રાવિકા હતી. શ્રમણ ભગવાન શ્રી મહાવીર પરમાત્માની એ અનન્ય ઉપાસક હતી. મગધના માલીક શ્રી શ્રેણિક સુજયેષ્ઠાનાં રૂપવર્ણને સાંભળી તેના પ્રત્યે રાગાતુર બન્ય હતો. પિતાના અંત:પુરમાં સુયેષ્ઠા મુખ્ય પટ્ટરાણી પદે આવે એ જેવાને શ્રેણિક ખૂબ જ ઉત્સુક હતા. સુચેષ્ઠાને પણ મગધના સમ્રા શ્રેણિક પ્રત્યે અનુરાગ હતો. પણ ચેટક મહારાજાને
