________________
આપણાં વર્તમાન સુખ દુખ માટે
આપણે જ જવાબદાર છીએ! પૂ. પંન્યાસજી મહારાજ શ્રી પ્રવીણુવિજયજી ગણિ
કર્મવશ બની પોતે પૂર્વમાં-ભૂતકાલે કરેલી ભૂલ માટે પોતાને જવાબદાર નહિ ગણુતા નિમિત્તને જવાબદાર ગણનારાઓની બુદ્ધિ શ્વાન કરતાં અધિક તો નથી !
જયારે તમારા પર કઈ કમનશીબી આવી પડે ત્યારે કે પણ અન્ય નિમિત્તનો દેષ કાઢશે નહિ! તમારે સમજવું કે આ માટે હું પોતે જોખમદાર છું.
सव्वे पुव्वकयाणं कम्माणं, पावए फलविवागं ।
अवराहेसु गुणेसु य, निमित्तमित्तं परो होइ ॥ વિશ્વવર્તિ સમગ્ર આત્માઓ પૂર્વમાં કરેલા પિતાના શુભાશુભ કર્મોનાં અનસારે જ ફળના વિપાકને પ્રાપ્ત કરે છે. અપરાધમાં અગર ગુણમાં બીજે તે નિમિત્ત માત્ર થાય છે.
ઉપરોક્ત લેકનું કેટલું સુંદર રહસ્ય છે ! કેવો સરસ સિદ્ધાન્ત છે! એ લોકનાં રહસ્યને બહુજ મનનપૂર્વક વિચારવામાં આવે તો એમાંથી આપણને ઘણું ઘણું જાણવાનું મળે છે. અનાદિ અનન્ત જગતમાં તમામ પ્રાણુઓ જે જે સમયે સુખ દુઃખના વિપાકને અનુભવ કરે છે. તે તે શુભાશુભ કર્મોનાં પરિણમે છે.
સર્વજ્ઞકથિત આ સુંદર સિદ્ધાન્તને નહિ સમજનારા આત્માઓ જ્યારે જ્યારે પિતે દુઃખી થાય છે ત્યારે ત્યારે દુઃખ આપવામાં નિમિત્ત થનારાઓને ગુન્હેગાર ગણે છે. પોતાની પૂર્વકૃત–કરેલી ભૂલનું આ પિ ણામ છે આટલી સામાન્ય વાત ઉપર પણ વિચાર કરવાની તસ્દી લેતા નથી. અને તેથી જ પિતાના ઉપર આવી પડેલાં દુઃખના ટોપલાને