________________
૧૪૪
કલયાણું :
એક દિવસે કોઈ મુનિવર ત્યાં પધાર્યા. એ યુગલ ત્યાં ગયું. સદુપદેશામૃતનું પાન કરાવતાં તે મુનિવરે જણાવ્યું. “ લક્ષ્મીની શોભા દાનમાં છે. વિદ્યાની ભૂષા વિરતિમાં છે અને વાણીનું ભૂષણ સત્ય છે.” - ભદ્રક સુધને “પ્રભુપૂજા, એકાન્તર ઉપવાસ, અને અતિથિને દાન આપ્યા બાદ જ પારણું કરવું ?-ઇત્યાદિ વિધવિધ અભિગ્રહ ગ્રહ્યા. બન્નેય ઘેર પાછા વળ્યા. રોજ પુણ્યકર્મો કયે જતા હતા. એવામાં એક અકાળે હૃદયદ્રાવક પ્રસંગ બની ગયો. શેકી ચઢતી કળામાં પાપોદયે રહેજ મન્દતા આવી, શેઠ નિર્ધન બન્યા, પણ મુખની પ્રસન્નતા, હૃદયની પ્રફુલ્લતા એનાં ધર્મવાસિત હૃદયને ધીર બનાવી શક્યા હતા.
સુધનની આવી દશા નિહાળી ધનશ્રીએ એક વેળા શેઠને વિનવ્યું; “આપ મારા પિતાજીને ઘેર પધારે ! એમની પાસે પૈસાની માંગણી કરે. એ જરૂર આપને સહાય કરશે. બાદ આપ વ્યવસાય કરજે !”
“નિધન અને મડદાનું કશું જ અંતર નથી. ગરીબી હાલતમાં સાસરે ન જવામાં જ લાભ છે.' આ વાત સુધનને લક્ષ બહાર ન હતી; એથી જ એ દરિદ્રદશામાં એક ડગ પણ ભરવા રાજી ન હતા. એટલે એણે ધનશ્રીનું વેણ સુચ્યું નહિ એમ ઉવેખી નાંખ્યું. પણ એટલા માત્રથી દાળદર ફીટી જાય તેમ ન હતું. કારણ કે ખાવા પૂરતું કે પહેરવા પૂરતું જે જોઈએ તે પણ તેમની પાસે પૂરતું ન હતું, એટલે જ; એણીએ વારંવાર પોતાના પ્રાણપ્રિયને પ્રેરણા કરી કે, “આપ જરૂર પધારે. નિઃશંક લાગણીવાળા મારા પિતાજી આપને આવકારશે અને સન્માનશે.”
મહાદેવ જેવાને ય પાર્વતી ખાતર નમતું મૂકવું પડ્યું તે સુધન શી વશાતમાં 3 બીસ્કુલ નાખુશ પણ શેઠને ધનશ્રોના વચન પર લક્ષ્ય દરવું પડ્યું અને આખરે એણની વિનંતિને આવકારવી પડી. એણે સાસરે જવા માટે પ્રસ્થાન કરી દીધું. .
સ્વામિનાથ ? માર્ગમાં આટલું ભાથું લઈ જાઓ.” કુમાશ અને મીઠાશ ઝરતા વેણે ધનશ્રીએ ઉચ્ચાર્યા.