________________
* ૨ત્ન ચૂડ વ્યવહારી
છે –. સા. શ્રી સુરેન્દ્રપ્રભાશ્રીજી મ. છે છે જે હર હર હર હર હર
રાનડ છેલછબીલા જુવાનીયો હતે. એક તો ઘાટીલી કાયા, એમાં જુવાનીએ છે આ કળા કરવા માંડી. પછી પૂછવું શું? મૂછોને વળ જુઓ તે એને? વાળના કાનસીએ 6 (8) જુએ તે એના ? માથાની રંગબેરંગી પાઘડી જુઓ તે એની? અંગરખું જુએ છે છે તે રેશમનું " ધેતિયું જુઓ તે હીરકારનું? મોજડી જુઓ તે કસબ ભરેલી છે.
માથાના ઝુલફામાંથી તેલ ચૂએ, કાનમાં અત્તરના પૂમડા મહેકે, આંખમાં કાજળ જ ઊભરાય. એમાં આઠે પહોર પાનનો રંગ હોય? હોઠ પર એકાઢ બે કવિતાની બતક શું હોય ?
રત્નડ લખપતિ બાપનો દીકરો હતે. સાત ખોટનો હતે પછી કે કેમ ન છે. છ રાખે ભલા ? પૈસો, જુવાની, શેઠાઈ ને ઉપરથી મસ્તી–ચારેચાર એકઠાં મળ્યા હતાં, છે છે એ ભરી બજરે મૂછ આમળ જાય, પાનની પિચકારી મારતે જાય ને ખોંખારા, જ ખાતે જાય. આવા શેઠના દીકરાને ટેકે પણ કેણ? દિ એકવાર બનવા જોગ છે. ગામના નગર શેઠની દીકરી છે. નામે સૌભાગ્ય સુંદરી ? ર છે. વિધાતાએ રૂપને ગુણ બંને આપ્યા છે. એ સામેથી પાણી ભરીને આવે છે. છે છે રત્નચુડ સામે રસ્તેથી આવે છે, એની આંખ ચારે તરફ ચકળ વકળ ફરે છે. એનું !
ધ્યાન બીજે છે. ભૂલભૂલમાં સૌભાગ્ય સુંદરી સાથે અથડાઈ પડે છે? બેડું પડતું ! ૬ પડતું રહી જાય છે.
સૌભાગ્યસુંદરી ચીડ બળે છે ને કહે છે. “જુવાનીયાં આંખો એડે ગઈ લાગે શું છે : ખાવી બાપ કમાઈ ને કરવા તાગડધિના ! એક તે સાંઢને વળી ચોમાસુ ચર્યો !” આ જ આ શબ્દો નહોતા, ચાબુકના ઘા હતા. રત્નચુડ તે છોભીલો જ પડી ગયે. આ છે એ કંઈક જવાબ આવે ત્યા તે સૌભાગ્યસુંદરી દૂર દૂર નીકળી ગઈ. રત્નચુડે આજુ- ક બાજુ એના વિષે પૂછ્યું, મિરા-દેતેંમાં એના વિષે વાતચીત કરી અને નક્કી કર્યું છે
કે ત્રણ ટક ની છોકરીનું ગુમાન ઊતારવું. રતનચુડ માનતો હતો કે સ્ત્રીને વશ કરવી છે છે એટલે માત્ર પાશેર અડધા શેર સોનાને સવાલ? તે માગું મુકે કે બેટીનો છે એ બાપ માથું પણ હલાવે ? * ઘેર જઇને એણે મા પાસે હઠ લીધી. પરણું તે સૌભાગ્ય સુંદરીને? મા કહે : હ પણ પારકી દીકરી એમ કઈ રીતે ઉપાડી લવાય? આપણે શાહુકાર છીએ. ક્ષત્રિય નથી, છે
