________________
૧૪ ]
આશીર્વાદ
" [ જુલાઈ ૧૯૬૮ સ્વીકારી લીધી. તેણે જોઈ લીધું કે એક અંજલિ પરંતુ એવામાં મારું દાતરડું એને લાગી ગયું. આ પારાને મુઠીમાં દબાવી રાખ અસાધ્ય છે તેમ આ બધી વાત રામલોચને બનાવી કાઢી હતી. આ વાતના નાજુકડી બૈરીને પણ એ રીતે બંધનમાં રાખવાનું પેટામાં જે કંઈ અનુકળ સાબિતીઓની જરૂર પડે કામ કઠણ છે. એમ કરતાં તે દશે આંગળાની વચમાં તેમ હતી એ પણ તેણે છિદામને બરાબર શીખવી થઈ બહાર નીકળી જાય એવી છે.
દીધી હતી. - ત્યાર બાદ તેણે જબરજસ્તી કરી નહિ, પરંતુ પોલીસે આવી તપાસ માંડી. ચંદરાએ જ તેના હૃદયમાં અશાંતિની આગ સળગી રહી. તેની પિતાની જેઠાણીનું ખૂન કર્યું હતું એ વાત આખા આ ચંચળ જુવાન સ્ત્રી પ્રત્યે સદા શંકિત પ્રેમ ગામમાં જાહેર થઈ હતી. બધા સાક્ષીઓએ આ ઉગ્ર વેદનાની પેઠે ખટકવા લાગ્યો. તેને કોઈ કાઈ વાત જણાવી હતી. વખતે એમ લાગતું કે એ જે મરે તો જ હું શાંતિ પિોલીસે ચંદરાને પૂછયું. ચંદરાએ કહ્યું “ હા, મેળવી શકું ! મનુષ્યને મનુષ્ય પર જેટલી ઈર્ષ્યા થાય છે તેટલી યમ પર પણ ભાગ્યે જ થાય છે.
શા માટે ખૂન કર્યું છે?' , બરાબર આ જ વખતે આ વિપત્તિ આવી પડી..
હું તેને નજરે જોઈ શકતી નહોતી.” ચંદરાને જયારે તેના પતિએ ખૂનને ગુને “કંઈ તકરાર થઈ હતી?” સ્વીકારી લેવાની સલાહ આપી ત્યારે તે દિમૂઢ બની
“ના.' તેના સામું જોઈ રહી. તેની કાળી અખો અમિની
તે પ્રથમ તને મારવા આવી હતી?” માફક નીરવપણે તેના પતિને સળગાવી મૂકવા લાગી.
“ના.” તેનું આખું શરીર અને મન ધીમે ધીમે સંકોચ તારા તરફ તેણે કંઈ જુલમ ગુજાર્યો હતો?' પામી સ્વામી રાક્ષસના હાથમાંથી બહાર નીકળવાનો
ના.' પ્રયત્ન કરવા લાગ્યાં. તેનો અંતરાત્મા તદ્દન વિમુખ આ જવાબો સાંભળી બધા મૂંગામતર બની બની બેઠે.
* ગયો. છિદાને આશ્વાસન આપ્યું: “તું બીશ નહિ.” છિદામ તે બધું સાંભળી શાંત રહી શકો એમ કહી તેણે પોલીસ તથા મેજિસ્ટ્રેટ પાસે શું નહિ. તેણે કહ્યું, “એ બરાબર કહેતી નથી. તેની બોલવું તે વારંવાર શીખવી મૂકવું. ચંદસ એ બધી જેઠાણી પ્રથમ તેને લાંબી કથામાં શબ્દ પણ ન સાંભળતાં પૂતળાની ઘરોગાએ એક પ્રચંડ ધમકી આપી તેને ચૂપ માફક ઊભી રહી.
' કરી દીધો. વારંવાર પૂછગ્યા છતાં ચંદરાની જુબાઆ બધા કાર્યમાં દુખિરામને આધાર છિદામ નીમાં ફેર પડ્યો નહિ. તેણે એક ને એક જવાબ પર જ હતો. છિદામે જ્યારે ચંદરા ઉપર બધે ગુને આપ્યો. જેઠાણી તરફથી પિતાના પર હુમલો થયાની ઢળી પાડવાનું જણાવ્યું ત્યારે દુખિરામે કહ્યું, “તો વાત ચંદરાએ કોઈ પણ રીતે સ્વીકારી નહિ. પછી વહુનું શું થશે!” છિદામે કહ્યું, “હું એને
એવી હઠીલી છોકરી તે ભાગ્યે જ જાય, બચાવી લઈશ' કદાવર દુખિરામ આ શબ્દ પર એકી સાથે તનતોડ મહેનતે ફાંસીને લાકડે મૂલવા સંતોષ પકડી બેઠે.
માગે છે, કોઈ પણ રીતે પાછી વાળી વળતી નથી.
આ કેવી સખત રીસ! ચંદરા મનમાં મનમાં કહે છિદામે તેની સ્ત્રીને શીખવી રાખ્યું હતું કે છે, હું તમને છેડી મારા આ નવયૌવન સાથે ફાંસીના તું કહેજે કે મારી જેઠાણી મને છરી લઈ મારવા લાકડાને પરણવા જાઉં છું. મારું આ જન્મનું આવી એટલે મેં તેને ઘા દાતરડા વતી અટકાવ્યું. છેલ્લે બંધન તેની સાથે છે.
જે માણસ નમ્ર, ક્ષમાશીલ, પ્રેમી અને સંતોષી થવાનું શીખે નથી, તે કંઈ જ શીખે નથી.