Aashirwad 1966 12 Varsh 01 Ank 02

SR No.: 537002
Original Sutra Author: N/A
Author: M J Gordhandas, Kanaiyalal Dave
Publisher: Aashirwad Prakashan
Publication Year: 1966
Total Pages: 42
Language: Gujarati
Classification: Magazine, India_Aashirwad, & India
File Size: 9 MB

Page 12

કર્મયોગ
જે કાર્ય તમે સારામાં સારી રીતે કરી શકતા હે, જે કાર્વથી જગતનો ઉપકાર થતો હોય, જે કાર્યથી કોઈનું પણ અહિત થતું ન હોય અને કેઈનું પણ હિત થતું હોય, તે કાર્ય તમારે માટે કર્તવ્યરૂપ છે. એવા કાર્યથી ભલે અંગત રીતે તમને દુન્યવી લાભ ઓછો થતો દેખાતો હોય અને બીજા કામમાં અંગત લાભ વધુ દેખાતો હોય, પરંતુ તમારા જે કાર્યથી વધુમાં વધુ લોકોને લાભ થઈ શકતો હોય અને જેમાં તમારી કાર્યશક્તિને સારામાં સારે ઉપયોગ થઈ શકતું હોય એ જ કામ તમારે માટે કર્તવ્યરૂપ છે. એવું જ કાર્ય કર્યાથી છેવટે તમને આત્મસંતોષ થશે, સાચી પ્રસન્નતા થશે અને એમાં જ તમારા આત્મકલ્યાણને માર્ગ છે.
જગતમાં શ્રેષ્ઠ કર્મવીર પુરુષે ધન, કીતિ કે સુખભાંગના લાભની દષ્ટિએ કાર્યની પસંદગી કરતા નથી; તેઓ માત્ર નિષ્કામ રહીને કર્મ કરી જાણે છે.
જ્યાં અભાવ હોય, તંગી હેય, દુઃખ હેય, દીનતા હોયત્યાં તેઓ સહાયતા કર્યું જ જાય છે.
અન્ય મનુષ્યોને સહાયતા કરવી એ જ આપણું કર્તવ્ય છે. પ્રશ્ન થશે કે શા માટે આપણે જગત ઉપર ઉપકાર કરવો? જોકે આપણને એમ જણાય છે કે આપણે જગત ઉપર ઉપકાર કરીએ છીએ, પરંતુ વાસ્તવિક રીતે આપણે આપણા ઉપર જ ઉપકાર કરીએ છીએ. જગતમાં વાસ્તવમાં આપણા સિવાય (આત્મા સિવાય) બીજો કોઈ પદાર્થ જ નથી. જગત ઉપર ઉપકાર કરી આપણે આપણી જ લઘુતાને, સંકુચિતતાને દૂર કરીએ છીએ અને આત્માના વાસ્તવિક સ્વરૂપની અનુભૂતિના માર્ગે આગળ વધીએ છીએ.
આ રીતે આપણે જગત માટે જે કંઈ કાર્ય કરીએ છીએ તે આપણું શુદ્ર અહં–મમત્વને દૂર કરે છે, એથી જ તે સત્કાર્ય છે. સૌથી ઉચ્ચ આદર્શ તો એ છે કે અનંત કાળને માટે આપણે પૂર્ણપ થવા ક્ષુદ્ર અહંભાવને ત્યાગ કરવો. એમાં કેવળ મનથી પિતાને પૂર્ણરૂપ માનવાથી નહીં ચાલે,
સ્વામી વિવેકાનંદ પણ ક્રિયા દ્વારા અને લાગણી દ્વારા પણ પિતાનું સમષ્ટિ પ્રત્યે સમર્પણ થવું જોઈએ. આ સમર્પણ સિદ્ધ થવા માટે સમષ્ટિમાં આત્મભાવપૂર્વક કર્મો થવા જ જોઈએ. અ પણે કિંચિદ અંશે પણ “અહ” નથી, પણ સંપૂર્ણરૂપે આપણે જ સર્વત્ર વિરાજ રહ્યા છીએ. અને આ પૂર્ણભાવવાળી સ્થિતિમાં કર્મવેગ આપણને લઈ જાય છે.
કર્મવેગ આપ ને શિક્ષણ આપે છે કે સંસારને ત્યાગ કરશો નહીં, સ વારમાં નિવાસ કરે, સંસારના પદાર્થો સાથે ઈચ્છાનુ કાર વ્યવહાર કરે, પરંતુ એ યાદ રાખો કે સંસાર માં સુખ ભોગવવા માટે તમે સંસારમાં રહ્યા નથી. મારી ભોગવાસનાને, આસક્તિને મારી નાખો અર્થાત તમારી ભોગસુખની વાસનાને સમષ્ટિ માટે ત્યાગ કરી. માતાપિતા જેમ બાળકને મીઠાઈ અને રમકડાં આપીને પોતે ન ખાવા-રમવા છતાં) પ્રસન્ન થાય , ઈશ્વર જેમ જગતને ભોગ્ય પદાર્થો આપીને પોતે જે જાનંદથી તૃપ્ત રહે છે, તેમ તમે જગતના સુખ અર્થે ર્યો કરવામાં, જગતના હિત અર્થે તમારા સર્વસ્વ સમપણ કરવામાં આનંદ લેતા થાઓ. આ રીતે તમારી ભોગવાસનાનું ઊર્ધ્વકરણ થશે, તમારે આનંદ પારમાર્થિક બનશે અને તમે વ્યાપક ભાવમાં તપ્રોત થતા જશે.
કર્મ કરતી વખતે કર્મમાં તમને પિતાને લિસ કરશે નહીં. કર્મમાં આસક્તિ, મમતા કે અભિમાન ધારણ કરશે નહીં. તમે પોતે તે સાક્ષીરૂપે અવસ્થિત રહેજે અને કર્મ કર્યો જજે.
આપણે જોઈએ છીએ કે સમગ્ર જગત કાર્ય કરી રહ્યું છે તે શાને માટે? જાણેઅજાણે સૌ કોઈ પૂર્ણતાની પ્રાપ્તિ માટે કાર્ય કરી રહ્યું છે. પરમાણુથી લઈ મહાન ઉચ્ચ છે સુધી સૌ કોઈ એ જ ઉદ્દેશથી કામ કરી રહ્યાં છે.
આ રીતે જો તારે પૂર્ણ બનવું છે તે કર્મયોગ સિદ્ધ કરવો જ પડશે. કોઈ પણ કર્મ કરવું જ પડશે, તે પછી ઉચ, વ્યાપક ઉદ્દેશ ધારણ કરી ઉત્તમ કાર્ય કરે. એવાં કાર્યો તમને શુદ્ર ભાવમાંથી પૂર્ણતાના વ્યાપક ભાવની સિદ્ધિને માર્ગે લઈ જશે.