________________
આવતી કાલના નાગરિકોને - ( નોંધ : શ્રી. કે. દ. એ. વિદ્યાર્થી સંઘના ઉપક્રમે રવિવાર તા. ૧૦-૧-૭૧ ના સવારે વર્લ ડેરીના વી. આઈ. પી. હાલમાં પૂ. ગુરુદેવશ્રી ચિત્રભાનુએ “આવતી કાલના નાગરિકોને ” એ વિષય પર આપેલ પ્રવચનનો ટૂંકો સાર. )
આજે ઘણું ખરા રાજદ્વારી પુરુષે સત્તા અરે slum (ઝૂંપડપટ્ટ) પાસેથી ગાડી પસાર અને અંગત સ્વાર્થની વિચારણામાં ગૂંચવાયા થતી હોય તો એ દશ્ય તમારા આનંદને ભૂલાવી છે, કેટલાક ધર્મગુરુઓ બેન્ડ, આમંત્રણ ન દે માટે આવું નથી જેતા? પૂર્વ જન્મમાં પત્રિકાઓ, ઓચ્છવ અને પિતાના નામના ખરાબ કર્મ કર્યા છે એટલે બિચારા ભગવે મકાન બાંધી સસ્તી કીર્તિ મેળવવા હડી કાઢી છે કહી કેવું આશ્વાસન મેળવી લે છે? પણ રહ્યા છે, માબાપ માની બેઠા છે કે સંતાનને મંદિરમાં જાઓ ત્યારે પ્રસાદ ધરી ડાહ્યા થઈને એક મોટી ગાડી આપીશું, બંગલે અને સંપત્તિ કેવા બેસી જાઓ છો ? કરુણું કયાં છે, મંદિરમાં આપીશું એટલે આપણું કર્તવ્ય પૂરું થશે, અને કે ઝૂંપડામાં? સૌ પિતાની આસપાસ અનુકૂલ શિક્ષકે જીવનને ઘડે એવું સાચું શિક્ષણ વાતાવરણ ગોઠવી દે છે જેથી બીજુ જેવું ન પડે. આપવા કરતાં ટયુશનમાં કમાણી અને કલાકો
ધર્મગુરુઓ પિતાની આસપાસ સુખી ગણીને દિવસો પૂરા કરે છે– આમાં યુવાનના
માણસે રાખે, બેન્ડ વગડાવે, ઉત્સવ કરાવે માનસની માવજત કેણ કરે?
અને પત્રિકાઓ છપાવે ત્યારે વિચાર આવે કે યુવાનેમાં સ્વાર્પણની ભાવના નહિ જાગે,
ગરીબાઇ કયાં છે? હૈયામાં સદાચાર પ્રત્યે આદર નહિ જાગે,
મિનિસ્ટ પાર્ટી એ ઊડાવે ત્યારે બહાર માબાપ, શિક્ષક અને ગુરુજને પ્રત્યે પૂજ્યભાવ
એંડું ખાનારને યાદ પણ ન કરે. નહિ જાગે તે દેશનું ભાવી ઉજજવળ નહિ હોય. આજે તમારી નજર સામે જે બને છે
- દર શું બની રહ્યું છે તે સામે નજર
૧ નાખવા કેઈ તૈયાર નથી. તમે નજર નાખે કે તેની તમારા ઉપર અસર થાય છે. પણ જે દૂર સુદ્દર હિંસા બને છે તેની સાથે જાણે તમારે
કે ન નાખે પણ તમારાથી દૂર જ બની રહ્યું છે કઈ જ સંબંધ નથી. વિયેટનામમાં જે બની
તે બંધ થવાનું નથી. નહિ ચેતે તે એમાંથી
બળ રહ્યું તેના માટે તેના મનમાં વિષાદ અને
અને bloodshed થશે, ધર્મગુરુની વેદના છે? અત્યારે આપણે વાત કરી રહ્યા
ઠેકડી થશે, ધર્મસ્થાનેથી યુવાન યુવતીએ છીએ ત્યારે પણ યુવાને કપાઈ રહ્યા છે ! છે
વિમુખ થશે. કેઈનેય ચિન્તા કે ગ્લાનિ ? Our technology
જીવનમાં બે જાતની દષ્ટિ કેળવવાની છે.
ગાડી ચલાવવાની હોય તે આગળ જેવું પડે is so advanced that we kill at a distance and insulate our consciences છે અને reverseમાં પાછળ લેવી હોય ત્યારે by the remoteness of it all. આજે પાછળ જેવું પડે. પણ જેને જવું છે. આવતીકાલ વિશ્વના બનાવોથી જાતને છુટી પાડી સી તરફ અને દષ્ટિ ભૂતકાળ તરફ રાખે છે તે ચૈતન્યને જ છેતરી રહ્યા છે. મુંબઈમાં દુધ આગળ કેમ વધી શકશે? પીનાર કદી કઈ વિચાર કરે છે કે એમના જ પહેલાના જમાનામાં શું જાણેજલાલી હતી કારણે દર વર્ષે સાઠ હજાર ભેંસે અને પચાસ તે યાદ કરે છે પણ તમે કયાં જઈ રહ્યા છે હજાર તાજા જન્મેલા પાડા કતલખાને જાય છે! તેને તે વિચાર પણ નથી કરતા.