________________
તંત્રીની નોંધ.
૧૦૫
સ્વતંત્ર ભાવાનુવાદવાળું ભાષાંતર તેજ સભાએ સવર કરાવવું યોગ્ય છે. આ પણ ઉકત ધાર્મિક પરીક્ષાના અભ્યાસક્રમમાં મૂકેલું છે.
૩ જ્ઞાનસારનું ભાષાંતર સ્વ. દીપચંદ છગનલાલ બી. એ. એ કર્યું હતું પરંતુ હાલમાં તેની જીજજ પ્રતો મળે છે તે તેને ઉપરના ઘોરણ પ્રમાણે છપાવી સસ્તી કિંમતથી બહાર પાડવા અમે આત્માનંદ સભાને વિનવીશું.
૪ સભાષ્ય તત્ત્વાર્થાધિગમ સૂત્ર–કલકત્તાની રૉયલ એશિયાટિક સોસાયટીએ મૂળ અને ટીકા સહિત બહાર પાડેલ છે અને તે સહિત હિંદીભાષાંતર પરમશ્રત પ્રભાવક મંડળ તરફથી છપાયેલું છે પરંતુ તેમાં ભૂલો-દો કોઈ સ્થળે રહેલ છે એવું કેટલાકનું માનવું હોવાથી માત્ર સૂત્ર અને તેનું ભાષાંતર-એમ એક ગ્રંથ જેનશ્રેયસર મંડળ, મહેસાણા તરફથી બહાર પડેલ છે. પણ આટલાથી સંતોષ પકડવાને નથી. સૂત્ર ગહન હોય ત્યાં તેના પર પૂર્ણ પ્રકાશ પાડનારી ટીકા અને સમજુતિ હોવી જોઇએ. આ ગ્રંથ ઉપરની ધાર્મિક પરીક્ષામાં અને મુંબઈના મહાવીર જૈન વિદ્યાલયમાં ટેક્સ્ટબુક તરીકે મૂક્વામાં આવેલ છે. વિદ્યાલયમાં શાસ્ત્રી વૃજલાલજી સારી સમજુતિ સહિત એક વર્ષ થયાં તે ગ્રંથ વિદ્યાર્થીઓને હિંદીમાં ભાષણ આપી શિખવે છે તે અમે ઈચ્છીશું કે તે ગ્રંથ, તે પર હરિભદ્રસૂરિકૃત ટીકા તેમજ અન્ય ટીકાઓને આધાર લઈ મૂળ સૂત્ર લઈ વિસ્તૃત વિવેચન સહિત હિંદીમાં મજકુર શાસ્ત્રીજી લખે તે ઘણું જ ઉપકારક કાર્ય શિક્ષક ગુરૂના કાર્યો ઉપરાંત કરી શકે તેમ છે. તેમ થયા પછી ગુજરાતી વગેરેમાં તેને અનુવાદ કરાવી શકાશે.
ધાર્મિક પરીક્ષા.
જેન એજ્યુકેશન બોર્ડ તરફથી લેવાતી પુરૂષ વર્ગ અને સ્ત્રી વર્ગના વિદ્યાર્થીઓ માટે જુદાં જુદાં સ્થળે અગાઉથી નિર્ણત કરેલા ધોરણોમાં દરેકમાં યોગ્ય પરીક્ષકે નીમી તે દ્વારા સવાલ પત્ર કઢાવી ધાર્મિક પરીક્ષા લેવાની યોજના છેલ્લાં પાંચ છ વર્ષ થયાં અમલમાં મૂકી છે અને તે ઘણું ફત્તેહમંદ, ફલદાયી અને શુભદાયક નિવડી છે. પસાર થનારને પ્રમાસુપત્ર આપવામાં આવે છે અને તેમાં ઉંચે નંબરે આવનારને ઇનામ આપવામાં આવે છે.
આ યોજનાને વિશેષ સંખ્યામાં ભાગ લેવાય તે માટે એક પરીક્ષક મહાશય નીચે પ્રમાણે લખી જણાવે છે તે પર અમો સર્વ પાઠશાળાઓ, માબાપ, અને જૈન સંસ્થાએનું ધ્યાન ખેંચીએ છીએ--
આવી અગત્યની ધાર્મિક અભ્યાસના અંગેની હરીફાઈની પરીક્ષામાં અને તે પણ તદન છેલા વર્ગમાં એટલે પહેલા ઘોરણમાં ફક્ત ૨૬ ઉમેદવારો જ જેને વસ્તીથી ભરચક ગુજરાત પ્રાંતના મોટા મહેટા શહેરમાંથી બહાર આવે તે આશાજનક કહી શકાય નહિ-મહેોટા વ્હોટા શહેરોમાં અનેક સ્થળે પાઠશાળાઓ હયાતી ધરાવે છે તે જોતાં સેંકડે ઉમેદવારે બહાર પડવાની આશા રાખી શકાય તેને બદલે ઉપલો આંકડે તદન નિરાશા જ ઉત્પન્ન કરે છે. આ સંબંધમાં ખાસ કરીને જુદી જુદી પાઠશાળાના કાર્યવાહક તરફ વિનંતિ પત્રો લખી વધારે મોટી સંખ્યામાં ઉમેદવારે બહાર પાડી-નિર્મીત થયેલ અભ્યાસક્રમનાં પુસ્તકોને સરળતાથી અભ્યાસ કરવાનું તેમને (ઉમેદવારને ) બની શકે તે માટે પ્રબંધ કરવાની જરૂર છે ફકત પરીક્ષા પ્રસંગે જ આ બાબત તેમનું લક્ષ્ય ખેંચી સંતોષ નહિ માની લેતાં–વખતો વખત ધ્યાન ખેંચવું-અને તેમને આપવામાં આ વતી મદદનું ઘેર આવી પરીક્ષાના પરિણામ ઉપર બંધાવું જોઇએ. કાઠીઆવાડ પ્રદેશના