________________
૪૧૧
લેખકના ખૂનને ભેદ જમવા જવાના હતા. મારે સેક્રેટરી ન હોય ત્યારે તે યાલાલને ન હતું. અને તે ચંદુલાલે ખરીદી લાવી મકાનની તપાસ લેવી હતી. તેથી મોટર તે મકાનથી અભ્યાસગૃહમાં મુકો હતો. એ પણ ચેકસ હતું કે થોડે દુર ઉભી રાખી હું ચંદુલાલના બહાર નીકળવાની કનૈયાલાલ ૫ર આવેલે પત્ર તેમનાજ કબાટમાંથી રાહ જોઈ રહ્યા.
નીકળેલા કાગળો જેવા કાગળ પર લખાએલો હતો. તે મારે વધુ વખત બેટી ન થવું પડ્યું. આઠ દસ શિવાય બીજી પણ એક બે મહત્ત્વની શોધ કરી હતી. મીનીટ પછી ચંદુલાલ નીચે ઉતરતા જણાયા. રસ્તા કંઈ બાજી રમાઈ હતી પણ તે કેવી રીતે ? તે પર તેમણે થોડી વાર આમ તેમ જોયું. પછી તેઓ હું ચેકસ અનુમાન ન કરી શક્યા, કારણ કે કનૈયાલાલ ઝડપથી એક દિશામાં ચાલ્યા ગયા.
એવા ગૃહસ્થોની હાજરી વચ્ચે અદૃશ્ય થઈ ગયા હતા તેમના ગયા પછી લગભગ દસ મીનીટે હું ખેતી કે, તેઓ કોઈ પણ જાતની દગાબાજીમાં સામેલ હોય થશે. કદાચ કંઈ ભૂલી ગયા હોય તે તેને માટે પાછો તે જરા પણ શક ન લઈ જવાય. આવે તે બનવા જોગ હતું.
સંભવિત તથા અસંભવિત બાબતોનો વિચાર - ત્યાર બાદ કોઇનું ધ્યાન ખેંચ્યા સિવાય હું ઉપર કરતાં, હું એક જ નિર્ણય પર આપે. તે અનુસાર ચઢી ગયો. મેં મુકેલે સિપાઈ બહારના ઓરડામાં બેઠે તરતજ હું આગળ વધ્યા. હતું. ચંદુલાલના ઓરડામાં ગયો, અને તેની લગભગ રાત્રે નવ વાગે હું પાછો કનૈયાલાલના ફરીથી ખુબ બારીકીથી તપાસ કરી. મેં અમુક અનુ મકાન પર ગયો અને બારણું ઠોક્યું. માન કર્યું હતું તેને વધુ પુષ્ટિ મળી.
ચંદુલાલે બારણું ઉઘાડયું, કેણ ડીટેટીવ સાહેબ? બીજી પણ એક બાબત જણાઈ. હું અભ્યાસગ્રહ હું ધારતા જ હતા કે તમે પાછા આવશે. આ, જ્યાંથી કનૈયાલાલ અદશ્ય થઈ ગયા હતા ત્યાં ગયે. અંદર આવે. તેમના તથા ચંદુલાલના ટેબલના ખાનામાં કરા હું અંદર ગયો. અને ચંદુલાલની બાજુમાં એક કાગળ, પેલાં નનામા પત્ર સાથે સરખાવા લાગ્યા. ખુરશી પર બેઠો. ત્યાં બેઠેલા સિપાઈને મેં બહાર
મને લાગ્યું કે નશીબ બે ડગલાં આગળનું આગ- જવા કહ્યું. ળજ છે, ખાનામાંના કાગળે તદન જુદી જાતના હતા. કનૈયાલાલના ભયંકર રીતે ગુમ થઈ જવા સબફરીથી હું બાજુનાં કબાટની તપાસ કરવા લાગે. ધમાં તમે કંઈ પત્તે મેળવ્યો છે?” ચંદુલાલે પુછયું. કેટલીક તપાસ પછી હું શોધતો હતો તેવીજ જાતના “ કંઈ સમજ નથી પડતી, બહુ ગુંચવણ ભર્યો કાગળનું એક આખું બંડલ નીકળ્યું.
કેસ છે, પણ તમે આ સંબંધમાં કોઈને વાત નથી તેમાંથી એક કાગળ લઈ, નકામા પત્ર સાથે દીવા કરીને ?” મેં કહ્યું. આગળ ધરી સરખાવવા લાગ્યો. મને ખાત્રી થઈ કે બહુજ દીલગીરીં ભર્યા ચહેરે ચંદુલાલ મારા સામું ગુન્હો કરનારે વાપરે કાગળ તથા આ કાગળો એકજ જોઈ રહ્યા “વાતચીત” તે બોલ્યા, “ સાહેબ ! આ જાતના હતા, કાગળની અંદરની છાપ એક જ પ્રકારની કંઇ ગપ્પાં મારી રસ લેવા જેવી બાબત નથી. કનહતી. આ ૫રથી ખુલ્લું જણાતું હતું કે કનૈયાલાલ યાલાલની જીદગીને સવાલ છે.-તે પણ, કોણ જાણે, પર આવેલે ધમકીને પત્ર, તેમનાજ અભ્યાસગૃહમાં મને લાગે છે કે છાપાવાળાઓને અહીં કંઈ અસાધાલખા હતા.
રણું બનાવ બન્યો છે તેવી ખબર મળી ગઈ છે. તરત માટે તે મારું કામ પૂરું થયું. હું તે મકા- અને કદાચ આજે અહીં બાતમી મેળવવા માટે રિપનમાંથી બહાર નીકળી ગયે, અને થોડે દૂર આવેલા દરો આવશે.' બગીચામાં જઇ વિચાર કરવા લાગ્યો.
તેઓ તદન અજાણ હોય તેવા દેખાતા હતા, એક વાત તે નક્કી થઈ, કે કપાએ હાથ કને તે પણ મારી તે ખાત્રીજ હતી કે તેમણે જ છાપાં
જે
સબ.
થી છે ?'
સમજ ન
3 જનાર બને છે તે
૧૧ હે તે મકા.
અગીકાર નીકળી ગયે,