Page Text
________________
જયસિંહસૂરિનું હમ્મીરમદમર્દન
૧૨૫ દષ્ટાંત સિંહણના સમયમાં શક ૧૧૫૧ (સને ૧૨૨૯) ખંભાત ઉપર સ્વારી કરી. લાટ ગૂજરાતના રાજામાં દેવગિરિમાં લખાયેલ વર્ધમાનના ગુણ રસ્તામહે- એના તાબામાં હતું, અને તે રાજાઓ ભરૂચ પિતાના દધિની હસ્તલિખિત પ્રત પરથી મળે છે. તે છતાં સુબાઓ મોકલતા એમ આપણને હકીકત મળે છે. જૈન ગ્રંથોમાંથી આપણને માલૂમ પડે છે કે ગૂજરા- પણ ભીમદેવના વખતમાં ભરૂચના મંડલેશ્વરોએ માથું તની રાજધાનીના ઘણા જન વ્યાપારીઓ ધંધા ઉચું કર્યું અને સ્વતંત્ર થવા પ્રયત્નો કર્યા પણ તેમને અર્થે દેવગિરિ ગયેલા અને ત્યાં તેમણે મંદિર બાંધેલાં. વીરધવને દાબી દીધા હોય એમ લાગે છે કારણકે
સંખ ઉ સંગ્રામસિંહ -તે એક બીજા રાજા એક તાડપત્રની પ્રતની પ્રશસ્તિમાંથી આપણને એવી છે કે જેનો આ નાટકમાં ઘણી વખત નામનિર્દેશ હકીકત મલે છે કે વિરધવળ અને વિશલદેવના મુખ્ય થયો છે. તેને કમંડલેશ્વર” અને “ગુર્જર મહી- મંત્રી તેજપાલને પુત્ર લાવણ્યસિહ ભરૂચને હાકેમ ખંડ મંડલાહિલઈ” કહ્યા છે. તે લાટદેશના રાજા સંવત ૧૨૮૬ માં હતું. ભરૂચના રાજાઓ ચાહમા સિંહણનાં ભાઈ સિંધુરાજનો પુત્ર હતા. યાદનો વંશના હતા અને લાટદેશમાં ચાહમાણોની નગર–પં. રાજા સિંહણુ ગુજરાતના દક્ષિણ ભાગમાં આવેલા ચાયતો ઠેઠ સંવત ૧૫૩૩ સુધી હોવાની હકીક્ત મળી લાટદેશ ઉપર ઘણીવાર ચડાઈ કરતો અને તેથી આ આવે છે. સમકાલીન લેખકે એ રચેલાં વસંતવિલાસ ચડાઈઓનો મુખ્ય બજે ભરૂચ માથે પડતે. નર્મદા અને કીર્તિ કામુદી ૫ણું આજ હેવાલ આપે છે. તીરકાંત સુધી આવેલા સિહણના લશ્કર સામે શંખ પણ તે પછીના લેખકેએ આ બાબતમાં કંઇક લાટદેશનું સૈન્ય લઇને થયો હતો અને દુશ્મનોના ગડબડ ઘાંટાળો કરી નાંખ્યો લાગે છે. પ્રબંધચિંતાઆ હુમલાને પાછો હઠાવવામાં ફત્તેહ પામ્યો હતો, મણી એમ જણાવે છે કે વસ્તુપાલને “સઈદ' નામના વસંતવિલાસ આપણને ખબર આપે છે કે સંખ એક વહાણવટી વ્યાપારી સાથે તકરાર થઈ હતી અને તે વખત કેદ પકડાયો હતો અને સાંકળોએ બંધાઈને વ્યાપારીએ મહાસાધનિક શંખને પોતાની મદદ યાદવરાજાના કારાગૃહમાં પુરાયો હતો. અર્ણોરાજના બોલાવ્યો હતો. પ્રબંધકોશ, અને જિનહર્ષના વસ્તુપુત્રોએ (લાવણ્યપ્રસાદ અને વિરધવળે) એક બાજુથી પાલચરિત્રમાં વહાણવટીનું નામ સિદિક આપે છે અને તેના ઉપર ચડાઈ કરી હતી તે પણ આ બહાદુર શંખને વડવા (ભાવનગરથી લગભગ પાંચ મૈલ દર) યોદ્ધા શંખે માળવાના રાજાને વચમાં નાખીને આ બંદરનો રાજા કહે છે. તે વહેપારીએ વસ્તુપાલની બેની લડાઈથી આકર્ષાઈ ચડી આવેલા યાદવ સન્યના સત્તાની અવગણના કરી વસ્તુપાલનું અપમાન કર્યું તે હમલાને પાછો હઠાવ્યો હતો. તેના પગે બાર રાજાની બાબત આ તકરારનું કારણભૂત હતી, એમ તેમાં મૂર્તિઓ બાંધેલી હતી. હમ્મીરની ચડાઈ વખતે તે જણાવેલું છે. સિંહણના લશ્કરને મળી ગયો હતો, પણું વસ્તુપાલની
અનુવાદક, યુક્તિથી તે સિંહણુથી છૂટે પ હતો. તેણે પછી ચંદુલાલ શાહ બી, એ. એલ. એલ. બી
| SR No. | 536287 |
| Book Title | Jain Yug 1984 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Mohanlal Dalichand Desai |
| Publisher | Jain Shwetambar Conference |
| Publication Year | 1984 |
| Total Pages | 622 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Magazine, India_Jain Yug, & India |
| File Size | 49 MB |