________________
તંત્રીની ધ
૪૧૫ ધંધે એક વેપારી થઈ ગયા પછી ધીમે ધીમે છેડી કેટલીક વખત અસહ્ય હોય છે, છતાં નગ્ન સત્ય દીધો એ ઠીક નથી કર્યું. તેઓ જર્મન ફિલસુફ તેજ કામનું, જે તેનાથી ગંદી ભૂમિ સાફ થાય નીશીના વિચાર પ્રવાહથી એટલા બધા આકર્ષાયા ને શુદ્ધ નિર્દોષ ફલવતી ભૂમિ ભવિષ્યમાં તૈયાર | છે કે આજના નીતિનાં ધારણ અને તેની કિંમત થાય; પણ કહેવાતા “નગ્નસત્યથી વિમનસ્ય અને પર પિતે નવી તેમજ જુદીજ કિંમત તે ફિલસુફને વિરોધનો ઉકરડો ભેગો જ થતું જાય એ શું અનુસરી મૂકતા થયા છે. તેથી તેના વિચાર- કામનું? વિવેક-મયદાનું ઉલ્લંધન વિચારક ન કરે. વાતાવરણમાં અભુત પરિવર્તન થયું છે. અમે એ પેલો આવ...” એમ તુંકારામાં કોઈને કહેવું એ પણ થોડો ઘણો નીશી વાંઓ, પણ અમે કબૂલ કરીએ ઠીક લાગતું નથી. છીએ કે તે જીરવવાની અમારી અશકિત જણાતાં તેને કેઈ આવેશમાં આવી કંઈ જણાવે છે તે પ્રત્યે અમારે છોડી દેજ પો. રા. વાડીલાલે ‘ઉદયપુરનો વિચારક પિતાની Sanity-સમતોલતા તજી ન દેતાં હત્યાકાંડ' એ મથાળા નીચે અનેક લેખ લખ્યા છે. વિવેકપૂર્ણ ભાષામાં પોતાના વિચાર જણાવે છે. અમે અને લખતા જાય છે-હજુ તેનો અંત અમે આ તે શ્રીયુત વાડીલાલને શાંતિના દૂત તરીકે આ પ્રક. લખીએ છીએ ત્યાં સુધી આવ્યો નથી. તેમાં શ્વેતા રણથી યત્ર તત્ર ઉપજેલા વિરોધના શમાવનારઅરીઓ ઉપરજ આરોપ, તિરસ્કાર, વગેરેનાં બાણ લવાદના સ્વાંગમાં જોવા ઇચ્છીએ છીએ. સર્વત્ર શાંતિ છોડયાં છે અને અનેક જાતની અપ્રસ્તુત ફિલસુફી થાય એ દિન પ્રભુ સત્વર આપે ! ડાળી છે. આ તકંજાળ માટે આ અંકના પ્રથમ મોતીચંદભાઈ પણ અમારા મોટા મિત્ર છે. પૃષ્ઠ મૂકેલા શ્રી હરિભદ્રસૂરિનાં વાક્યો લાગુ પડતા તેમણે મી. મુનશી કમિટીમાં જે વિરોધી મિનિટ હોય એમ અમને જણાય છે. આમ અમારાથી કરીને ગેરસમજુતી ઉભી કરી હતી તે પ્રકરણ શમ્યું મોટા તે મિત્રને મિત્ર ભાવેજ કહેવામાં આવે છે ન હતું ત્યાં તીર્થયાત્રા કરવા ગયા અને ત્યાં પણ તે અમારા પ્રત્યે દુઃખ નહિ લગાડે એમ અમે એમની તેમના હાથે થયેલ રીપેર્ટથી દિગંબરીના તરફથી પાસેથી માગી લઈએ છીએ.
ગેરસમજુતી થઈ. એ એક કાલને પ્રભાવ છે. તે - અમે રા. વાડીભાઇના લેખોની ઝીણવટમાં ઉતર્યા ગેરસમજુતી દૂર કરવા માટે અને ખાસ વાડીભાઈના વગર જે કંઈ તેમને કહેવા ઇચ્છીએ છીએ તે એજ લેખ સામે રદિયા આપવાના લેખો તેમને લખી બહાર કે તેમના આ લેખેથી શ્રી દિગંબર અને શ્રી શ્વેતાંબર પાડવા પડ્યા. મી. મુનશી કમિટીની પિતાની ‘મિનિટ” એ બંને સમાજનું એક બીજા પ્રત્યે વૈમનસ્ય વધે છે કે સંબંધી હજુ જોઈએ તે રદીયો તેમણે આપેલ ઘટે છે એ કદિ તેમણે એક વિચારક તરીકે વિચાર્યું છે? નથી અને તેમણે કરેલી ગેર સમજુતી દૂર કરવા ગત એક વિચારકે પિતાની દૃષ્ટિ પિતાના સમયથી ઘણી ફાગણ-ચૈત્ર અંકમાં અમારું વક્તવ્ય સ્થાનાભાવે આગળ-૫૦ વર્ષ આગળ ખેંચીને પિતાના વિચાર મોકફ રાખીએ છીએ એમ અમે જણાવ્યું હતું તેજ જણાવવા ઘટે. વર્તમાન ક્ષુદ્રતાથી તે પર રહે, વૈમનસ્ય અત્ર પુનઃ અમારે જણાવવું પડે છે. કારણ કે શ્રી અને વિરોધને દૂર કરનારા વિશુદ્ધ વિચાર બહાર પાડે, કેશરીયાનો મામલો જાહેર પત્રોમાં એટલે બધે અને પિતાના જમાનાને prophet-પયગંબર અમુક કુદી પડ્યો કે અમારે આવડી મોટી નોંધ લખ્યા અંશે બને, આવું શ્રીયુત વાડીલાલ પાસેથી મળે તે તેમને વગર રહેવાય તેમ ન હતું. તેથી તે અને બીજી પણ અમે જરૂર ધન્યવાદ આપીએ અને વધાવીએ. અનેક નેધ અત્યારે અમારે સ્થાનાભાવે મુલતવવી પડે. સત્ય કેટલીક વખત કડવું હોય છે, નગ્ન સત્ય તે છે. પ્રભુ ! સૌને સદ્દબુદ્ધિ અર્પો !