________________
નયુગ
૨૧૬
ભાવે સેવા અર્પણ કરનારા નથી તે કામ કે દેશની સત્વર પ્રગતિ થતી નથી. મુખ્ય વાત એ છે કે જીવન કલહુ એટલા બધા છે કે સેવાની ઇચ્છા ધરાવ્યા છતાં પણ કેટલાય ભાઇઓ જનસેવા કરી શકતા નથી; વળી ખાસ કરી ન કામ વૈશ્ય વૃત્તિ-વેપાર કરનારી હેાવાથી તેની રગેરગમાં વેપારીવૃત્તિ સેવાભાવ કરવામાં પણ રહે છે. ત્યાં આંકડા મૂકી ગણત્રી કરવામાં આવે છે. સેવા ધર્મના અગમ્ય માર્ગ લેવામાં ત્યાગ માર્ગ ગ્રહણુ કર્યાં વગર છૂટકો નથી. તેવા ત્યાગથી કરેલી સેવા મુક્તિદાયક છે. થાડાએક યુવાન યા વાનપ્રસ્થાશ્રમી સંપૂર્ણ સેવાધર્મીએ– મિશનરીએ –અર્ધસાધુએ નીકળશે ત્યારેજ ઉદ્ધાર થશે. જનતામાં શ્રદ્દા છે. દાનને ઝરા વહે છે, પણ કાર્ય કરનારા નથી તેથી તે શ્રદ્ધા અને દાનના ઝરા યથાસ્થિત વેગથી કે સુમાર્ગે વહેતા નથી. કાર્ય કરનારા છે ત્યાં વ્યવસ્થા છે, અને ત્યાં ધન સ્વતઃ મળી આવે છે. આવા વ્યવસ્થા પૂર્વક કામ કરનારા ‘સેવા’માં સેવાની આગ, સમાજનાં દર્દ સમજી ઉપાયા શાધવાની ખ્રુદ્ધિ, પ્રશ્નલ આંદોલન કરવાની ઈચ્છાશક્તિ અને સમાજહિત માટે આત્માર્પણ કરવા જેટલી તૈયારી હેાય તે તેવા થાડા બહાર પડે તા જૈન આલમનુ` કલ્યાણુ થવામાં વધુ વખત નહિ લાગે.
(૨) સમાજના નેતાઓ, કાર્યકર્તાએ, પ્રતિષ્ઠિત પુરૂષો, પંચા અને ઉપદેશકેાએ સાચી વાતને સ્વીકાર કરી તેને અમલ કરવાને તૈયાર રહેવું જોઇએ; એટલે કે પહેલાં પોતાનામાંજ સુધારા કરવા જોઇએપોતેજ સુધરવું જોઇએ; અને દરેક વ્યક્તિ કૈં જેને માત્ર જૈન ધર્મ પ્રત્યે આસ્થા હાય તેને પેાતાની કરી અપનાવવી જોઈ એ. વિધ અને વૈમનસ્યને તિલાં જલી આપી ખરા જેતી એટલે અનેકાંતવાદી તરીકેજ વર્તન રાખવું જોઇએ. અનુદાર હૃદય જૈનધમ તે ધારણુ
કરવાને પાત્રજ નથી.
પાષ ૧૯૮૩
ઉત્તેજન મળ્યે દક્ષિણમાં વિશેષ સમ્યક પ્રકારે શ્રદ્ધા, જ્ઞાન અને ચારિત્રની ખીલવણી કરો એમ ઇચ્છીશું. આ સાથે કાન્ફરન્સનું પત્ર ‘જૈતયુગ’, ‘ જૈન' અને બીજા પત્રા વિસરવાનાં નથી.
શરૂઆત કાર્યની કર્યાંથી કરવી ? કેળવણીથી.
છે.
સથી મહાન અને પહેલું કાર્ય તે શિક્ષા પ્રચાર શિક્ષણના વિસ્તાર થયે સમાજમાં રહેલી - અને રિવાજો, અસહિષ્ણુતા અને ઝધડાઓ, વગેરે સવ નામુદ થશે અને ત્યારેજ શાસનની ઉન્નતિ થઇ શકશે.
દ્વિ
(૧) પહેલાં આપણે ધાર્મિક બનવું–પ્રથમ ધર્મના જ્ઞાન સંબંધી સ્પર્શી કરતાં કહેવાનું કે આપણા લેાકેા ધર્મ શબ્દના અર્થ એટલાજ લેખે છે કે જેના વડે પરલોકમાં સુખ પમાય તેવી કરણી તે ધર્મ છે, પરંતુ ધર્મનું પરિણામ માત્ર સુખ નથી પર’તુ કલ્યાણુ, ઉચ્ચતા અને શ્રેય છે. આપણા જીવનને નિરંતર ઉચ્ચતા, ભવ્યતા, દીવ્યતા, ભણી દોરી જાય તે ધર્મ છે. ધર્માંનું પરિણામ પરલેાકમાંજ જણાય એમ નથી. આપણું જીવન ઉચ્ચતર, ભવ્યતર, કે દીવ્યતર ખનનું જાય તે આ લેાકમાંજ જાણી શકાય છે. પ્રાળ ધર્મ ભાવના વિના જનસમાજની સ્થિતિ શીકારીની મંડળી જેવી હેાય છે. જે વ્યક્તિમાં ધર્મની ભાવતા અને ઉચ્ચતા પામવાના આદર્શની ભાવના હતી નથી તેનું જીવન પશુજીવન જેવું શાસ્ત્રકારે ગણ્યું છે; તેથી તે ભ્રષ્ટતા, અનીતિ, સ્વચ્છંદ, અનાચાર અને દરેક પ્રકારની અધમતામાં ગબડી પડે છે.
ધર્માં એ અંતરમાંથી ઉત્પન્ન થાય છે. માત્ર
ખાદ્યાચાર વિધિપૂર્વક હાય તેથી તે પરથી આંતરિક વૃત્તિ શુદ્ધ હેાયજ એમ કુલિત થતું નથી. કપાળમાં કેસરનું તિલક કરવું એટલે જિનેશ્વરની સાચી પૂજા થઈ ગઈ એમ નથી. માત્ર સમાજે એ તિલઆંતરિક પૂજા સૂચવનારૂં એક બાહ્ય લક્ષણ સ્વીકાર્યું છે એટલે તે ભાવપૂજાનું સંકેત સૂચક (Symbol) છે. ખાદ્યાચાર ત્યાગવાના કે નિષેધવાતે નથી, પણ તે સાથે આંતરિક આચારની શુદ્ધતા રાખવાની છે-ધર્મ શાસ્ત્રમાં સુવિહિત કરેલી નીતિને
(૩) સાચા પત્રકારો સમાજની સુંદર અને સુર્ય-કને ગ્ય સેવા બજાવી તેમાં સક્રિયતા, જાગૃતિ અને વેગ લાવે છે. દક્ષિણ મહારાષ્ટ્રમાં સુભાગ્યે મહારાષ્ટ્રીય જૈન અને જૈત જીવન ' પત્રા નીકળ્યાં છે. તેમની સેવાને ઉત્તેજિત કરવાની છે. તે વખત જતાં