________________
જૈનયુગ
કારતક-માગશર ૧૯૮૩ હર્ટલ આદિ યૂરોપીય વિદ્વાનોના મતે બીજા ભાગમાં સંબંધીનું નૈષધ કાવ્ય એ એક મહાકાવ્ય થયું છે. આપ્યાં છે. પ્રસ્તાવના પણ સુન્દર ઘડી છે. જનધર્મ અને તે ઉપરાંત બીજા અનેક કાવ્યો રચાયાં છે, સંબંધી અન્ય શું ધારે છે, સમજે છે તેને તેમજ ગુજરાતીમાં જૈન કવિઓ નામે માંડણકૃત અન્ય વિદ્વાને તેને અભ્યાસ કેટલો સૂક્ષ્મતાથી કરી સં. ૧૪૯૮ આસપાસ, ઋષિવર્ધન કૃત સં. ૧૫૧૨ શકે છે તેનો ખ્યાલ આ પુસ્તકથી સારી રીતે આ માં, મેઘરાજ ત સં. ૧૬૬૪, નયસુંદર કૃત ૧૬૬૬માં,
ર્મન ભાષામાં જનધર્મ અને સાહિત્ય સંબંધી સમયસંદર કત ૧૬૭૩માં, જ્ઞાનસાગર કૃત સં. ૧૭૨૦ અનેક લેખો અને પુસ્તકો બહાર પડયાં છે તેને, માં નલદમયંતી રાસ રચાયા છે જ્યારે જનતેર કવિ અને હિંદના ઇડિયન એંટિક્વરી, રૉયલ એશિયાટિક ઓમાં અનુક્રમે ભાલણ (૧૫૪૫ ?) નાકર (૧૫૮૧, સંસાયટીનાં જર્નલો આદિમાં જન સંબંધી જે જે પ્રેમાનંદ (૧૭૨૮ ? ૧૭૪ર) આદિએ તે પર લેખ, ઉલ્લેખ વગેરે આવ્યા છે તેને અનુવાદ કાવ્યો રચ્યાં છે. નલ દમયંતી સંબંધી ગુજરાતી કરાવી પ્રકટ કરાવવાનું કાર્ય આ મુનિમહારાજ તેમજ ભાષામાં લખવાની પહેલ જૈન કવિઓએ કરી છે. અન્ય મુનિ યા સંસ્થાઓ ઉપાડી લેશે તે અ
શ્રીયુત શ્રી ગેડેકર અને પંડિત લાલચટ્ટે આ ત્યંત પ્રકાશ પડતાં શાસનનો ઉદ્ધાર થશે એમ અમે
ગ્રંથનું સંશોધન સુયોગ્ય રીતે કર્યું છે–તેમાં આવેલા હદયપૂર્વક માનીએ છીએ.
પ્રાકૃત ભાષાના ભાગની સંસ્કૃત છાયા કરી “ફુટ વિસ્ટાર નાર–મૂળ કર્તા રામચંદ્રસુરિ. નેટ'માં આપેલ છે. પાઠાંતરો પણ આપ્યાં છે જેના સંશોધક જી. કે. શ્રીગેડેકર અને લીલચંદ્ર બી. કથા અને બ્રાહ્મણ કથામાં શું શું ભેદ છે, આ નાટગાંધી–વડોદરા સેંટ્રલ લાયબ્રેરી વાળા. પ્રસ્તાવના કકાર રામચંદ્રસૂરિએ કયા વસ્તુપર આધાર રાખી લેખક ઉક્ત પંડિત લાલચંદ્ર–ગાયકવાડ પૌર્વાત્ય પિતાની પ્રતિભા બતાવી છે એ વગેરે આના ઉંડા ગ્રંથમાળા મણકે ૨૯ મે. પૃષ્ઠ ૪૦+૯૧ મૂલ્ય અભ્યાસ માટે મજાને વિષય છે. રામચંદ્રસૂરિને સવાબે રૂ.]
નાટયદર્પણ નામનો ગ્રંથ જ બહાર પડે તે આખા પ્રસિદ્ધ શ્રી હેમચંદ્રાચાર્યના વિદ્વાન શિષ્ય રામ- નાટક, અલંકાર અને કાવ્યના સાહિત્ય પર જબરો, ચંદ્રસૂરિએ અનેક નાટક તેમજ ગ્રંથ રચ્યા છે. પ્રકાશ પડશે. તે ગ્રંથની વિદ્વાને બહુ રાહ જુએ અને પ્રબોધશત નામનું પુસ્તક સો પ્રબંધવાળું રચી છે. શ્રીમંત ગાયકવાડ સરકારે આ પૌવાત્ય ગ્રંથમાળા પ્રબંધશતકર્તા' એ ઉપનામ મેળવ્યું છે. તે સૂરિના કાઢી તેમાં જૈન સાહિત્યનો સમાવેશ કરી શ્રી બેસંબંધમાં જાદા જુદા ગ્રંથો જેવા કે પ્રબંધચિંતા- કૅશ ભટ્ટાચાર્ય જેવા વિદ્વાન જનરલ એડિટર, શ્રી મણી, પ્રભાવક ચરિત્ર આદિ પરથી મળતી બધી ગેડેકર અને પંડિત લાલચંદ્ર જેવા વિદ્વાનો નિજી હકીકતો તેમજ તેમના ગ્રંથોમાંથી આંતરિક પ્રમાણુ જન સમાજ પર ઉપકાર કર્યો છે એ માટે અમે તરીકે પ્રાપ્ત કરેલી વિગતેને એકઠી કરી પંડિત તેમને અનેકશઃ ધન્યવાદ અર્પીએ છીએ, અને ઈલાલચંદ્રજીએ વિદ્વત્તા ભરેલી સંસ્કૃત પ્રસ્તાવનામાં રછીશું કે તે ગ્રંથમાળામાં નાટયદર્પણ પણ સંશોધિત મકી છે તે ખાસ ઉપયોગી અને રસપ્રદ છે અને થઈ બહાર પડે. તેને ગુજરાતી ભાષાંતર કરી યા કરાવી આ માસિ- જો પ્રારા પ્રથમ વિભાગ. મૂળકર્તા શ્રી, કમાં ભવિષ્યમાં આપવા ઉમેદ રાખીએ છીએ. વિનયવિજયજી . દેવચંદલાલભાઈ જૈન પુ. ફંડ.
નલરાજા અને દમયંતીની કથા એટલી બધી સુરત પાનાં ૧૩૧ નિર્ણયસાગર પ્રેસ મૂલ્ય બે રૂ); રસભરિત છે કે તેના સંબંધી સંસ્કૃતમાં અનેક આમાં ૧૧. સર્ગવાળા દ્રવ્યલોક પ્રકાશ મૂકેલ છે. ક્ષેત્ર, આખ્યાનો રચાયાં છે એટલું જ નહિ, પરંતુ સંસ્ક- કાળ અને ભાવથી લેકનું સ્વરૂપ હવે પછીના ભાગમાં. તના ગણાતા પંચમહાકાવ્યમાં શ્રી હર્ષનું તેમના આવશે. જેમાં વિશ્વઘટના (cosmology) સંબંધે,