Page Text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
શ્રીમદ્દભગવદગીતાનું
પ્રત્યેનું વલણ
૨૫૯
કરે છે. તે પરમસ્થાનને પ્રાપ્ત કરી શકતા નથી જ્યારે એક યોગી તે કરી શકે છે. અહીં એ સ્પષ્ટ છે કે વિદિક ક્રિયાકાંડોના ફળ કરતાં યોગદષ્ટિથી કરેલાં કર્મોનું ફળ ચઢિયાતું છે. એટલે કર્મફળની દૃષ્ટિએ વેદને ધર્મ બીજી હરોળમાં આવે છે
૩ ગીતાના અગિયારમા અધ્યાયમાં ભગવાન યોગેશ્વર શ્રીકૃષ્ણ અર્જુનને દિવ્યચક્ષુ આપી પરમ ઐશ્વર રૂપ દેખાડયું.' આવું અનેકાભુતદર્શન વેદ, યજ્ઞ, દાન કે ઉગ્રતપથી પણ શકય નથી, એમ વારંવાર શ્રીકૃષ્ણે કહ્યું છે. વેદવિદે જેને “ અક્ષર પદ' કહે છે અને દેશદ્વારા તેને પામવા મથે છે તે પરમાત્માની કૃપા વિના શકય નથી તેથી પુરષોત્તમને સર્વભાવે ભજવા જોઈએ. ટૂંકમાં ગીતા વેદના પઠન પાઠન અને યજ્ઞયાગ કરતાં ભગવદ્ભક્તિને ઊંચા સ્થાને મૂકે છે.
૪ ગીતાના પંદરમા અધ્યાયમાં પરમાત્માથી ઉત્પન્ન થયેલી સૃષ્ટિને “ અશ્વત્થ'નું રૂપક આપીને સમજાવી છે. અવ્યક્ત પરમ અક્ષર બ્રહ્મ આખરી તત્વ છે. તે પુરુષોત્તમ કહેવાય છે. તેમાંથી આ તમામ પ્રવૃત્તિ પ્રસરી છે. ૧૦ મહત બ્રહ્મ તેની યોનિ ( ઉત્પત્તિસ્થાન) છે તેમાં તે ગર્ભ મૂકે છે જેમાંથી સર્વ ભૂતની ઉત્પત્તિ થઈ છે. સત્વ, રજસૂ અને તમસૂ એ ત્રણ ગુણવાળી પ્રકૃતિમાંથી સૃષ્ટિવિસ્તાર થયો છે. તેને અશ્વત્થનું રૂપ આપ્યું છે. આ વૃક્ષનાં મૂળ ઉપર છે અને થડ નીચે છે. ત્રણ ગુણોથી વૃદ્ધિ પામેલી અવાન્તર શાખાઓ ઉપર વિષયરૂપી કૂંપળ ફૂટી છે અને વેદરૂપી પાંદડાં છે. તેની વડવાઈઓ મનુષ્યલેકમાં કર્મો સાથે બંધાયેલી છે. આવા અશ્વત્થ ( વટ) વૃક્ષને અનાસક્તિરૂપી દઢ શસ્ત્રથી છેદીને પરમપદને ખોળવું જોઈએ.૫૧ આ ગીતાને ઉપદેશ છે.
અહીં જે વિચાર રજૂ કર્યો છે તેમાં વેદને અશ્વસ્થવૃક્ષનાં પર્ણોના સ્થાને મૂક્યાં છે. કારણ કે ત્રણ ગુણોથી વૃદ્ધિ પામેલી શાખાઓ ઉપર કુંપળો અને પર્ણો ફૂટયાં છે. વેદોને પણ ત્રણ ગુણવાળા કહ્યા છે. આ બન્નેને ધ્યાનમાં લેતાં વેદ અને યજ્ઞાદિ ક્રિયાઓની સકામતા જે ઉપર સ્પષ્ટ કરી છે તે જોતાં વેદોને પર્ણોને સ્થાન આપ્યું છે તે સ્પષ્ટ થાય છે. સૃષ્ટિનિર્માણમાં વેદનું સ્થાન કામનાવાળા હોવાથી સાંસારિક છે.
૧ ૬.૨૧ ૨ ૮.૨૮ ૩ ૮.૨૮ મતે સર્વમ... ૪ ૧૧.૮, ૧૧.૨ S" ૧ -૪૮-૧૧:-- ---- ૬ એજન ૭ ૮.૧૧, ૧૧.૧૫ ૮ ૨૫.૧, ૧૧.૧ : ૧ ૮.૨૧, ૮.૨, ૮.૬, ૧૦.૧૨ ૧૦ ૧૫.૪ ૧૧ ૧૫.૨, ૧૧.૪
For Private and Personal Use Only
| SR No. | 536107 |
| Book Title | Swadhyay 1990 Vol 27 Ank 03 04 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | R T Vyas |
| Publisher | Prachyavidya Mandir Maharaja Sayajirao Vishvavidyalay |
| Publication Year | 1990 |
| Total Pages | 191 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Magazine, India_Swadhyay, & India |
| File Size | 11 MB |