Page Text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૬ જિન દર્શનની તૃષા
લેખક : ડૉ. ભગવાનદાસ મનસુખભાઈ મહેતા એમ. બી. બી , એસ. ધીઠાઈ કરી માગ સંચરૂ :
શાસ્ત્રનું દિગદર્શન: ઇચ્છાયોગ, શાસ્ત્ર ને સામર્થ્યાગ આત્મસામર્થથી પ્રગતિ
માટે હે ભગવન ! હું તે ગમે તેટલા વિનોની કારણ કે શાસ્ત્ર તે અમુક હદ સુધી-સામાન્યપરવાહ કર્યા વિના ધીઠાઈ કરી-ધૃષ્ટતા કરી તારા પણે માર્ગ બતાવે છે કે-“આ ફલાણી દિશાએ ચાલ્યા પરમાત્મ દર્શનના માર્ગે સંચરું છું-ધીઠાઈ કરી જાઓ”. પછી વિશેષપણે તે સામાગીએ મારગ સંચરું , ભલભલા મહાજને પણ જે માર્ગે પોતાના આત્મસામર્થ્યથી જ માર્ગનું સ્વરૂપ જાણી જવાની હામ ભીડતા નથી ત્યાં સંચરવાની ધૃષ્ટતા આગળ વધવાનું રહે છે. અને એવા પ્રકારે આગળ કરું છું, ચિત્રવીર્થ -નવનાથ-તારા દર્શન પ્રત્યેની વધવાનું સામર્થ–સમર્થપણું આ યોગીમાં આવી પરમ પ્રાતિથી સ્વશક્તિ વિચાર્યા વિના હડબડાઈ કરી ગયું હોય છે; વેગ-ગગનમાં મુક્તપણે વિહરવાસ સાહસ આદર છું. ખરેખર! તારા દર્શન ભાગ આ વિહંગમાં એટલું બધું આત્મબલ વૃદ્ધિ પામ્યું સાક્ષાત પરમાત્મદર્શનને માર્ગ તો અતિ અતિ હોય છે, કે તે પોતાની મેળે જ યથેરછ ઊંચે ઊડવિકટ, અતિ અતિ દુર્ઘટ ને અતિ અતિ દુર્ગમ છે: વાને સમર્થ થાય છે. એટલે તે સડસડાટ વેગમાર્ગે સામગરૂપ શુદ્ધાત્માનુભવદશાથી જ ત્યાં ગમન થઈ ચાલ્યા જાય છે, અને તે જેમ જેમ વિશેષ કરીને શકે છે. ઈચ્છાયોગશાસ્ત્રયોગની ભૂમિકા વટાવી જઈ
ગવી આગળ જતો જાય છે, તેમ તેમ પિતાની મેળે જ સામર્થગની ભૂમિકા પામી “અપૂર્વકરણરૂપ અપૂર્વ
તેને આગળને માર્ગ પ્રત્યક્ષ દેખાતે જાય છે, જે
માર્ગ લાંબેથી બરાબર નહોતો દેખાતો તે નિકટ આત્મપુરુષાર્થ સામર્થ્ય સુરાવે તે જ તે માર્ગે
આવતાં સાવ સ્પષ્ટ દેખાવા માંડે છે. અને જે માર્ગ ગમન કરવા સમર્થ થાય છે. આ માર્ગ તે “ શ્ર” પ્રત્યક્ષ આત્માનુભવગમ્યપણે એખે ચેખો દેખાતે ધાતુના “ધવું '-(“ અપવું ') અર્થ પ્રમાણે હય, તેમાં પછી આ મસામર્થ્ય સિવાય બીજી શી આત્માએ પોતે જ અપ્રમત્તગુણસ્થાનરૂપ શુદ્ધોપયોગ સહાયની તેને અપેક્ષા રહે ? આમ આવા સમર્થદશા પામી પોતાના જ શુદ્ધાત્માનુભૂતિરૂપ આત્મ- ચોગીને પ્રત્યક્ષ સાચે માર્ગ મળી ગયો છે ને સામર્થ્યથી જ-સામર્થનથી જ શોધી લેવાનો છે. સંદેહ છૂટી ગયો છે, એટલે તે નિર્ભયપણે-નિઃશંકશાસ્ત્રમાં આ સામવેગનો ઉપાય બતાવ્યું તો છે પણે-દઢનિશ્ચયપણે, પોતાના જંઘાબલથી જ-પિતાના પણ તે માત્ર સામાન્યપણે બતાવ્યું છે-વિશેષપણે નહિં. આત્મબલથી જ, ગપર્વતની એક પછી એક
ભૂમિકાઓ કૂદાવતો જાય છે, ને એમ ચતે ચઢતા * "शास्त्रसंदर्शितोपायस्तदतिक्रातगोचरः ।
છેવટે યોગ-ગિરિના શૃંગ પર પહોંચી જાય છે, અને રીતવું દ્વિીપંગ સામથ્થાં વ્યડિયમુને !” તેના અંતરાત્મામાં તેવા તેવા અનુભવોગારરૂપ
–પરમષિ હરિભદ્રાચાર્ય કૃત ધ્વનિ ઊઠે છે.
ગદક્ટિસમુચ્ચય, શ્લોક ૫. * જેમ કેઉપર વિવેચનમાં આ સામર્થ યોગના વિષયને લગતા “મારગ સાચા મિલ ગયા, 2 ગયે સંદેહ; પ્રકૃતિપયોગી થોડે અંશ શ્રી ગદ્દષ્ટિસમુચ્ચયના હોતા હૈ તો જલ ગયા, ભિન્ન કિયા નિજ દેહ.” મસ્કૃત વિવેચનમાંથી સંયોજ્યો છે.
–શ્રીમદ્ રાજચંદ્રજી
For Private And Personal Use Only
| SR No. | 533933 |
| Book Title | Jain Dharm Prakash 1963 Pustak 079 Ank 09 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Jain Dharm Prasarak Sabha |
| Publisher | Jain Dharm Prasarak Sabha |
| Publication Year | 1963 |
| Total Pages | 16 |
| Language | Gujarati, Hindi |
| Classification | Magazine, India_Jain Dharm Prakash, & India |
| File Size | 7 MB |