________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
-
-
-
અંક ૭ મે ]
સાહિત્ય વાડીનાં કુસુમો
૧૫૫
એને પુનઃ છોડી પણ દીધે. કુલીન કાન્તાઓ માટે શીલવતની રક્ષાપૂર્વક ઘેર બેઠા ઉદ્યોગ કરવામાં રેંટીયો કેવું મહત્વ ધરાવે છે એને સાક્ષાત્કાર કરી, શ્રમનું જીવનમાં સમતા કેળવવાથી કે લાભ થાય છે એને અનુભવ કરી, પિતાના ઉપકારી મિત્રને મળવા તેમજ પોતાના જીવનની દિશા ફેરવવામાં મુખ્ય કારણરૂપ થવા બદલ આભાર વ્યકત કરવા તેમજ અંતિમ તીર્થપતિને વંદન કરવા તેઓ આવી રહ્યા હતા. માર્ગમાં હાથીના માંસ પર નિર્વાહ કરતાં બૌદ્ધ સાધુઓને મેળાપ થશે. મુનિશ્રીને જોતાં જ હાથીની સાંકળ તૂટી ગઈ ! એ તિય ચે સંઢ નમાવી મુનિશ્રીને વંદન કરી, બંધનમુકત થતાં વનનો માર્ગ લીધે. સાધુઓ આક મુનિના આ પ્રભાવથી અચંબો પામ્યા !
આદ્રકમુનિ તેઓની અજાયબી દૂર કરતાં બો૯યા કે જીવને પૂર્વભવના રને અને વેર ચાલુ ભવમાં ઉદય આવે છે. એ કારણે વ્યવહારદષ્ટિયે તદ્દન અજાણ્યા એવા જ પરસ્પર એ બેલડીના જોરે અનુકૂળ કિંવા પ્રતિકુળ આચરણ કરતાં દ્રષ્ટિગોચર થાય છે. કર્મોની આવી કેટલીયે વિચિત્ર ગુથણીઓ અહર્નિશ ગુંથાઈ રહી હોય છે. જ્ઞાનવડે જ એને તાગ ૫માય છે. તેથી જ “ કમેની ગતિ વિચિત્ર કહેવાય છે.”
તમો ધર્મને સ્વાંગ ધારણ કર્યા છતાં કેવળ ઉદરપોષણાર્થે પચેંદ્રિય એવા હાથીની હિંસામાં દોષ જોઈ શકતા નથી એ ઉઘાડી અજ્ઞાનતા છે. સાથોસાથ પવિત્ર જીવનને લજવનારી વસ્તુ છે, એ પાછળ જાત-જાતના આરંભ-સમારંભને જન્મ મળે છે. અહિંસા જ ધર્મને પામે છે. એનું સ્વરૂપ એવું તે સુંદર રીતે રજૂ કર્યું કે એ સર્વ બોધ પામી તેઓશ્રીના શિષ્ય થયા.
ઉપવનમાં આવી, એક તરફ મંત્રીશ્વરને કહેણ મોકલ્યું અને પોતે સ્પંડિલ માટે બહાર ગયા. પૂર્વે જોયું તેમ પાછા ફરતાં માર્ગે જ મંત્રીશ્વરને અને તેઓશ્રીને ભેટો થયો.
વાર્તાલાપ કરતાં અભય મંત્રીએ પ્રશ્ન કર્યો કે
તાપસ આશ્રમના પેલા હાથીનું શંખલાબંધન આપને જોતાં જ કેમ તૂટી ગયું ? આપશ્રીની એ લબ્ધિ ખરેખર પ્રશંસાપાત્ર લેખાય.
મંત્રીશ્વર ! એ બનાવમાં ખાસ લબ્ધિ જેવું કંઈ જ નથી. જીવમાં જ્યારે સ્નેહનો ઉભરો ચઢે છે ત્યારે કોઈ અલૌકિક વીર્ય પેદા થાય છે અને એના જોરે કહપનામાં ન ઉતરે તેવા કાર્યો એ વેળા પેલા જીવ કરી નાંખે છે. જેવો સ્નેહને ઉભરે તેવો જ વૈર લેવાને ઇરાદો પણ એ જાતનું બળ જન્માવે છે. આ પ્રકારની શકિતથી પ્રેરાયેલા જીવ સારા-માઠા આચરણ કરી નાંખે છે. હાથીની બેડી તોડવામાં તે આ આદ્રકને કંઈ જ વીર્ય દાખવવું પડયું નથી, પણ સુતરના તાંતણામાંથી મુકિત મેળવતાં તે નવના તેર થયાં છે. અરે વર્ણવી ન શકાય એવો પરસે ઉતર્યો છે. કારમાં છે લોહીના સ્નેહબંધન.
પૂજ્ય શ્રમણ ! આપની એ અનુભવ-કહાણી જરૂર સંભળાવે. આજે ભલે આ ઉપવનમાં દેશને સાંભળશું.
For Private And Personal Use Only