Jain Dharm Prakash 1947 Pustak 063 Ank 01

SR No.: 533739
Original Sutra Author: N/A
Author: Jain Dharm Prasarak Sabha
Publisher: Jain Dharm Prasarak Sabha
Publication Year: 1947
Total Pages: 32
Language: Gujarati, Hindi
Classification: Magazine, India_Jain Dharm Prakash, & India
File Size: 3 MB

Page 16

શ્રી જૈન ધમ પ્રકાશ
[ કાતિ ક
ખીજો પક્ષ કે જે પ્રભુને પદ્મ તરીકે માને છે, તે અનાદિ સિદ્ધ એક જ શુદ્ધાત્મા છે એમ માનતા નથી, પણ જીવાત્માએ અનેક છે અને તે અનાદિકાળથી અશુદ્ધ છે. ક્રમે કરીને તે આત્માએ સર્રથા શુદ્ધ થઇને પ્રભુપદને પ્રાપ્ત કરે છે. તે અનાદિકાળથી જ શુદ્ધ થતા આવ્યા છે એટલે અનંત શુદ્ધાત્મામાં આ આત્માએ પ્રથમ શુદ્ધિ મેળવી છે એવા ભેદ પાડી શકાય નહિ'. અર્થાત્ ભૂતકાળમાં કાઇ એવા સમય ન હતા કે જે વખતે એક પશુ શુદ્ધાત્મા ન હાય અને અશુદ્ધ આત્મામાંથી શુદ્ધ થવાની શરૂઆત થઇ હોય. અનાદિ કાળથી જ શુદ્ધાત્માએ છે અને તેઓ પરિમિત આકાશપ્રદેશમાં વ્યાપ્ત થઇને રહ્યા છે, માટે સ`વ્યાપી નથી. સ્વરૂપે એક ઢાવા છતાં પણ અનતા છે. જ્ઞાનમાં તથા શિંકતમાં બધાય સરખા છે. તે પ્રેરક નથી પણ પ્રકાશ પ્રકાશક છે, અનંત દાન-દર્શીન-વીય-જીવન-સુખ તથા આનંદસ્વરૂપ છે. પ્રથમ આત્માની અશુદ્ધ દશામાં અનંત જ્ઞાનાદિ તિરાભાવે રહેલાં હાય છે તે જેમ જેમ શુદ્ધિ થતી જાય છે તેમ તેમ પ્રગટ થતાં જાય છે. તે સંપૂણૢ શુદ્ધિ થવાથી સંપૂર્ણ પ્રગટ થાય છે. અર્થાત્ આત્માની અનંતી શકિત તથા ગુણાને વિકાસ થાય છે. વમાનમાં જેટલા સિદ્ધાત્મા પ્રભુ તરીકે ઓળખાય તે બધાય પ્રથમ અશુદ્ધ હતા અર્થાત્ અનંતા શુદ્ધાત્માએ અશુદ્ધથી શુદ્ધ થયેલા છે. એક એવા કાઇ પણ શાશ્વત શુદ્ધાત્મા નથી. ભલે અતીત અનત કાળે શુદ્ધ કેમ ન થયેા હેાય તે પણ તે પ્રથમ તા અશુદ્ધ હતા તે પછીથી શુદ્ધ થયા છે, માટે જે આવી રીતે માને છે કે પ્રભુ એ શુદ્ધા ત્માની પદવી છે તે અનાદિ અશુદ્ધ પણ શુદ્ધ થઇ શકે છે એમ માને છે. જ્યાં સુધી આત્મા અશુદ્ધ હાય છે ત્યાં સુધી સક્રિય હાય છે, માટે તે કાઇ પણ આકારવાળા સૂક્ષ્મ કે સ્થૂળ દેહ વગર રહી શકતા નથી. અનેક પ્રકારના દેહામાં માનવ દેહ પણ એક પ્રકારના દેહ છે. તેમાં રહેનાર આત્માનુ કાંઇ તે કાંઇ નામ હાય છે. જે માનવ દેહમાં પ્રભુ પદ્મ મેળવે છે તે દેહના નામથી પ્રભુ તરીકે ઓળખાય છે. અને તે દેહનેા કેવળ પ્રભુ પદથી ઓળખાય છે. જ્યાં સુધી સદેહ પ્રભુ રહે છે ત્યાં સુધી અશુદ્ આત્માઓને પાતે અનુભવેલા આત્મશુદ્ધિતા માર્ગ બતાવે છે જેને આચરીને ખીજા અશુદ્ધ આત્માએ શુદ્ધ થઋને પ્રભુ પદ્મને મેળવે છે. સંસારમાં આસ્તિક કહેવાતા માનવી માત્ર કાઇ ને કોઇ સ્વરૂપે પ્રભુને માને છે. જ્યાં માનવીની બુદ્ધિ અને શકિત કામન રી શકતી હાય તેવા સર્જનમાં પ્રભુનું અસ્તિત્વ ઝળકે છે. તે સિવાય તા સશક્તિમાન પ્રભુ કેવી રીતે ઓળખાય ? એમ અનાદિસિદ્ધ એક જ પ્રભુને માનનારા કહે છે. અનેક પ્રભુને માનનાર સૃષ્ટિના સર્જનમાં પ્રભુના સંકેતને માનતા નથી. પણુ કર્માં અથવા તે પ્રકૃતિગ્રસ્ત અશુદ્ધ આત્માઓની પ્રવૃત્તિનું પરિણામ માને છે. શુદ્ધાત્માએ અક્રિય છે માટે સક્રિય કયાંય પણ ભાગ લઇ શકતા નથી. તે જે સ્થિતિ અને સ્થાનમાં છે ત્યાંથી લાવી અનંતાકાળે પણ જરાય આધા પાછા થઇ શકતા નથી. તેમનું ભાવી અન’તરકાળનું અસ્તિત્વ કાષ્ટ પશુ જીવાત્માએની ઉન્નતિ કે અવનતિમાં પ્રેરક બની શકતું નથી તેમજ કોઇ પણ પ્રકારનું વિશિષ્ટ કાર્ય અલ્પજ્ઞાની બુદ્ધિમાં અસ્તિત્વની ભાવના લાવી શકતુ નથી, માટે સર્વજ્ઞાના ખેલાયલા અથવા તે લખાયલા વચના ઉપર વિશ્વાસ રાખ્યા સિવાય સાહ્નિઅન ત શુદ્ધાત્માએ મનેાવૃત્તિમાં સ્થિર રહી શકતા નથી.
વિલય થયા પછી
૧૪