Page Text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૧૬૮ શ્રી જૈન ધર્મ પ્રકાશ
આ ચિત્ર ४घुछे-अन्तरशब्दो मध्यवाची अन्तरे-लवणसमुद्रस्य मध्ये दीपा अन्तर्તપ: એટલે અંતર શબ્દના “મધ્ય અર્થ કર. લવણસમુદ્રની મધ્યમાં આવેલા દ્વીપ અંતદ્વીપ કહેવાય. ૭૫
૭૬. પ્રશ્ન-કર્મભૂમિના પંદર ક્ષેત્રોમાં પાંચ ભરત, પાંચ ઐરાવત તથા પાંચ મહાવિદેહક્ષેત્રે ગણાવ્યા છે. તેમાંના પાંચ ભરતક્ષેત્રે અઢી દ્વીપમાં કઈ રીતે ઘટાવવા ?
ઉત્તર–જંબુદ્વીપમાં ૧ ભરતક્ષેત્ર, ધાતકી ખંડમાં ૨ ભરતક્ષેત્ર, પુષ્કરદ્વીપાધમાં બે ભરતક્ષેત્ર આ રીતે અઢીદ્વીપમાં પાંચ ભરતક્ષેત્રની વ્યવસ્થા જાણવી. ૭૬
૭૭. પ્રશ્ન-પાંચ ઐરવતક્ષેત્રે અઢીદ્વીપમાં ક્યાં કયાં રહ્યા છે ?
ઉત્તર–જે રીતે પાંચ ભરતક્ષેત્રોની વ્યવસ્થા જણાવી તે જ રીતે પાંચ ઐરાવત ક્ષેત્રોની વ્યવસ્થા સમજવી, એટલે જંબુદ્વીપમાં એક એરવત ક્ષેત્ર, ઘાતકી ખંડમાં બે એરવતું ક્ષેત્રે, ને પુષ્કરદ્વીપાધમાં બે એરવત ક્ષેત્રો આવેલા છે. આ રીતે પાંચ એરવત ક્ષેત્રની વ્યવસ્થા સમજવી. ૭૭.
૭૮. પ્રશ્ન-પાંચ મહાવિદેહક્ષેત્રે અઢી દ્વીપમાં કયાં ક્યાં રહ્યા છે ?
ઉત્તર-૧-જંબુદ્વીપમાં એક મહાવિદેહક્ષેત્ર, ૨-પૂર્વ ધાતકીખંડમાં એક મહાવિદેહ ક્ષેત્ર, ૩-પશ્ચિમ ધાતકીખંડમાં એક મહાવિદેડ ક્ષેત્ર, ૪-પૂર્વ પુષ્કરામાં એક મહાવિદેહ ક્ષેત્ર, ૫-પશ્ચિમ પુષ્કરાર્ધમાં એક મહાવિદેહક્ષેત્ર આ રીતે પાંચ મહાવિદેહ ક્ષેત્રે અઢી દ્વીપમાં રહ્યા છે. ૭૮
૭૯. પ્રશ્ન-અકર્મભૂમિના ત્રીશ ભેદ કયા ક્યા ?
ઉત્તર–(૫) હેમવત ક્ષેત્રો (૫) હૈરણ્યવત ક્ષેત્રો (૫) હરિવર્ષ ક્ષેત્રો (૫) રમ્યક ક્ષેત્રે (૫) દેવકુરુ (૫) ઉત્તરકુરુ આ રીતે ૩૦ ભેદ અકર્મભૂમિના જાણવા. ૭૯
૮૦. પ્રશ્ન-પાંચ હેમવંત ક્ષેત્રના અને પાંચ હૈરણ્યવત ક્ષેત્રના મનુષ્યના સંસ્થાન વગેરે કેવો હોય ?
ઉત્તર–તેમનું ૧-સંસ્થાન સમચતુરન્સ, ૨-સંઘયણુ વજીર્ષભનારાંચ, ૩-શરીરની ઊંચાઈ એક ગાઉ પ્રમાણુ, ૪-આયુષ્ય ૧ પલ્યોપમ તથા તેમના પ-પ્રકરંડક ૬૪ હોય. ૬-તેઓ એકંતરે ભજન કરનારા હોય. ૭-૭૯ દિવસ સુધી અપત્યનું પાલન કરે. વગેરે બીના શ્રી પ્રજ્ઞાપના તથા જીવાભિગમાદિની ટીકા વગેરે ગ્રંથોમાં જણાવી છે. તેમાં શ્રી પ્રજ્ઞાપના ટીકાને પાઠ આ પ્રમાણે જાણુ—હૈમવતેy aહુ હૈપવતે મનુષ્કા અદ્ભૂત માળરારિવ્રાર पल्योपमायुषो वज्रर्षभनाराचसंहननाः समचतुरस्त्रसंस्थानाः चतुःषष्ठिपृष्ठकरण्डकाः, चतुर्थातिक्रमभोजिन एकोनाशीतिदिनान्यपत्यपालकाः, उक्तं च-गाउअमुच्चा पलिओवमाउणो बजरिसहसंघयणा ॥ हेमवएरन्नवए-अहमिदनरा मिहुणवासी ॥१॥ चउसटीपिटकरंडयाण मणुयाण तेसिमाहारो ।। भत्तस्स चउપન્ના-નુકુળરીSિaavઢાયા .૨ | સમંત્તિકમાં&ામાંહે શ્રેષ્ય (મેક
For Private And Personal Use Only
| SR No. | 533708 |
| Book Title | Jain Dharm Prakash 1944 Pustak 060 Ank 06 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Jain Dharm Prasarak Sabha |
| Publisher | Jain Dharm Prasarak Sabha |
| Publication Year | 1944 |
| Total Pages | 38 |
| Language | Gujarati, Hindi |
| Classification | Magazine, India_Jain Dharm Prakash, & India |
| File Size | 11 MB |