Page Text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૧પ૭
મિત. ભાવથી જ આવશ્યક – એ ભક્તિપૂર્વક માયિક, ચૈત્યસ્તવ, ગુરુવંદન, પ્રતિકમણ, કાયોત્સર્ગ અને પચ્ચખાણમાં વાત છે તેમને સંવર થાય છે. આત્મતત્વમાં સ્થિર થઈને સર્વ પદાર્થોમાંથી રાગનો ત્યાગ કરે છે તે સમભાવની સ્થિતિને સામાયિક કહે છે. સમય એટલે આત્મા. તે આત્મામાં રહેવું તે સામાયિક - જ્ઞાન, દર્શન, ચારિત્રરૂપ રત્નત્રય સ્વરૂપ શુદ્ધ તિન્યમય કર્મ ઉપાધિથી હિત આત્માનો જે નિરંતર સ્તુતિ કરે છે તેને જ્ઞાની સ્તુતિ કહે છે. કોઈ પણ દેડની સ્તુતિ નહિ પણ વિશુદ્ધ આત્માની સ્તુતિ કરવી તે વાસ્તવિક સ્તુતિ છે, તેનાથી કમ નું આગમન રોકાય છે. ચોવીશ તીર્થકરની સ્તુતિ કરવી તેને ચતુર્વિશતિસ્તવ કહે છે. તે સ્તુતિમાં અમુક તીર્થકર વિશેષની સ્તુતિ છે ત્યારે શુદ્ધ આત્માની સ્તુતિ કરવી તે પવિત્ર આત્માની સામાન્ય સ્તુતિ છે: બંને ય કરવાગ્ય છે.
પવિત્ર જ્ઞાન, દર્શન, ચારિત્રમય ઉત્તમ આત્માને વંદન-નમસ્કાર મન, વચન, કાયાવરો કરવા તેને વંદના કહે છે. આમાં ગુવાદિક આચાર્ય આદિ મુનિરૂપ છે તેને વંદના કરવી તે વિશેષરૂપ વંદના છે, પવિત્ર આત્માને નામરૂપની કપના વિના જ વંદના કરાય તે સામાન્યરૂપે વંદના છે, બંનેને કરાતી વંદના લાભદાયક છે, છતાં શુભ ઉપયોગવાળી વંદના પુન્યફળદાતા છે અને શુદ્ધ પવિત્ર આત્માકારે પરિણમવારૂપ વંદના સંવરનું કારણ છે.
પૂર્વે કરેલા કર્મોમાંથી જે કમે અત્યારે ફળ દેવા આવેલા છે–ઉદયમાં આવેલા છે તે કામ ભોગવવામાં મારાપણાનો ત્યાગ કરે, શુભ અશુભ સુખદુઃખના પ્રસંગમાં મારાપણું ન માનવું તેને પ્રતિકમણ કહે છે. સ્વભાવને ભૂલી વિભાવમાં ગયો હતો ત્યાંથી પાછા ફરીને સ્વભાવમાં આવ્યા માટે તેનું નામે પ્રતિક્રમણ છે
જે મનુષ્ય શરીરને અચેતન કર્મથી બનેલું અને અંતે વિનાશ પામનારું છે એમ જાણીને શરીરના કાર્યને બહુ મહત્વ આપતા નથી તેમજ શરીરના કાર્યમાં પ્રવૃતિ કરતા નથી તે મનુષ્ય કાર્ય કરી શકે છે. તે કાના વખતમાં કોઈ પણ પ્રકારે શરીર ઉપર મમત્વ રાખતા નથી, શરીરને સ્થિર રાખ છે અને ધર્મશાનમાં આત્મજાગૃતિ કરી પ્રવૃત્તિ કરે છે તેને કાર્યોત્સર્ગ કહે છે. કાયાનો ઉસ એટલે ત્યાગ, કાયામાંથી ઉપગ ખેંશ લઈ આત્મામાં * પગ રાખવા તે કાગ છે,
કર્મચી આમાને ભિન્ન જોનાર મનુષ્ય જયારે ભવિષ્યમાં થનારા બંધનના નાં-ત્તરપ રાગદ્વેષાદિ ભાવાન -યાગ કરે છે તેને પ્રત્યાખ્યાન કહે છે. પ્રત્યા
For Private And Personal Use Only
| SR No. | 533623 |
| Book Title | Jain Dharm Prakash 1937 Pustak 053 Ank 05 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Jain Dharm Prasarak Sabha |
| Publisher | Jain Dharm Prasarak Sabha |
| Publication Year | 1937 |
| Total Pages | 38 |
| Language | Gujarati, Hindi |
| Classification | Magazine, India_Jain Dharm Prakash, & India |
| File Size | 17 MB |