Page Text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
ધાવણ સાવવા માં આવતા નિંદા -તુતિનો પચના વન લઈ પગ મુકીન દતાં નથી, કારણ કે તેને આમાં સાથે કઈ સંબંધ નથી. છતાં એ વચને સાંભળી જીવ શાક કે હર્ષ, ૫ કે રાગ કરે તો જીવને દુખદાયી બંધ થયા વિના રહેતો નથી.
આ સર્વ શુભાશુમ ઇદ્રિના વિદ્યારપ બહારના કારણે આત્માને મિહના દોષને લઈને જ સુખ-દુ: કરનારા ધાય છેતે મેડ ન હોય તો કોઈ પણ પદાર્થમાં એવી તાકાત નથી કે જીવને ખ–દુઃખ આપી શકે. સુખ-દુઃખમાં નિમિત્ત કારણ મેહુ છે. જેને લીધે જીવ જયારે તે તે પદાર્થમાં નાગદ્વેષ કરે છે ત્યારે તેનામાં સ્વપરનું વિવેક જ્ઞાન જાગ્રત હોતું નથી તેથી તે તે પદાર્થને છે કે અનિષ્ટ માનીને ઇદના સંયોગથી પિતાને સુખી અને અનિષ્ટના સંગથી દુઃખી માને છે.
તત્વદષ્ટિએ વિચાર કરતાં જણાય છે કે કેઈ પણ દ્રવ્ય છે કે અનિષ્ટ છે જ નહિ. ઇ પદાર્થ પણ મોહને લઈને અનિષ્ટ લાગે છે અને અનિષ્ટ પદાર્થ ઈષ્ટ લાગે છે.
આત્મા પોતે જ પોતાની શક્તિથી પદ્રવ્યને જાણે છે, જે છે અને સહે છે. બીજા પદાર્થોની, મદદની તેને જરૂર રહેતી નથી; કેમકે તે જેવું, જાણવું વિગેરે આત્માનો સ્વભાવ જ છે. મેહ પિતાની પાબતથી જીવને-આત્માને મલિન કરે છે. રાતા પુપા ઉજજવળ ટિકને શું લાલ નથી બનાવતા ? અર્થાત બનાવે છે આ લાલ પુપની ઉપાધિ સ્ફટિક રત્ન પાસેથી દૂર કરવામાં આવે તો સ્ફટિક પિતાના ખરા સ્વરૂપમાં પ્રકાશે છે, તેમ આ મોહને આત્મા પાસેથી દુર કરવામાં આવે તો આત્મા પોતાના નિર્મળ સ્વરૂપે પ્રકાશી રહે છે.
આ પ્રમાણે આત્માની મલિનતાના કારણે સમજીને દુઃખના બીજરૂપ મોહનો જેઓ ત્યાગ કરે છે તે જ આવતા કર્મને અટકાવવારૂપ કર્મને સંવર કરે છે. જે છો શુભાશુભ પદ્રવ્યમાં રાગદ્વેષ કરે છે તેઓ ઘણા લાંબા વખત સુધી તપ કરે તો પણ તેની શુદ્ધિ કોઈ પણ પ્રકારે થતી નથી. એક માણસ સ્નાન કરી તરતજ ધૂળમાં આળોટે તે તેનું સ્નાન નિષ્ફળ છે, કેમ કે સ્નાન કરવાને ઉદ્દેશ સેલ ફરકસ્થાને છે, તે ઘળમાં આળોટવાથી નિરુપયોગી થાય છે. તેમ તપ કરવાનો ઉદ્દેશ કમળને શુષ્ક કરીને નિર્જરી નાંખવાનેદુર કરવાનો છે. તે રાગદ્વેષ કરવાધો પાર પડતો નથી, માટે આત્માની વિશુદ્ધિને અથે પ્રથમ રાગ-દેપને ત્યાગ કરવો જોઈએ. જે તેને ત્યાગ કરવામાં ન આવે તો કર્મના ફળ ભેગવતાં દુ:ખની પરંપરાના કારણરૂપ આઠ પ્રકારના કર્મ બાં છે. જેઓ કર્મના સર્વ ઉદયને પુક ગરપ સમજીને તેમાં આસક્ત ન થતાં તેના દૂર રહેવા પ્રયત્ન કરે છે તે સર્વ કર્મ - શુદ્ધ આત્મસ્વરૂપ થઈ રહે છે.
For Private And Personal Use Only
| SR No. | 533623 |
| Book Title | Jain Dharm Prakash 1937 Pustak 053 Ank 05 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Jain Dharm Prasarak Sabha |
| Publisher | Jain Dharm Prasarak Sabha |
| Publication Year | 1937 |
| Total Pages | 38 |
| Language | Gujarati, Hindi |
| Classification | Magazine, India_Jain Dharm Prakash, & India |
| File Size | 17 MB |