________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
935
નવમ પ્રકારા.
બીલમાં ઉંદર માનીને હાથ ઘાલનાર માલુસને કોઇક દરમાંથી સર્પદંશની પ્રાપ્તિ પ થઇ જાય છે. આ વાત ખાસ ધ્યાનમાં રાખીને અભિમાનમાં દોરાઇ જઇ મનધાય પ્રયત્નમાં દોડચા જવુ ચેાગ્ય નથી.
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
ગુણાવળીના યમાં સાસુના વચનથી શક્ય પેડુ અને તે ખુચવા લાગ્યું', તે સ્વાભાવિક છે. કારણ કે સ્નેહીજનોના હૃદયમાં નિરંતર અપ્રિયની આશંકા રહ્યા કરે છે. પરંતુ પુણ્ય દશા પ્રમળ થયા પછી જાગૃત થયા પછી નિરંતરને માટે દુ ફાવી શકતા નથી અને યત્કિંચિત્ પણ અત્રેય નીપજાવી શકતા નથી.
હવે વીરમતી પેાતાના પ્રયત્ન આદરે છે. બધા માધિષ્ઠાયક દેવેાને મેલા છે. તેએ એકમતે ચદરાજાનુ અપ્રિય કરવાનું કાર્ય હવે પેાતાની સત્તાની બહાર છેસત્તા ઉપરાંતનુ છે એમ કહે છે. વધારામાં એમ પણ કહે છે કે તેઓના રખવાળા અમારા કરતાં વધારે બળવાન છે. પણ ખરા રખવાળ તરીકે તેા પુણ્યનેજ સમ જવું. શ્રીપાળ રાજાના રાસમાં ધવળશેઠે તેને સમુદ્રમાં નાખી દીધા પછી કીનારે નીકળી ચંપાના વૃક્ષ નીચે શ્રીપાળ ઉંધી જાય છે, તે વખતે તે વૃક્ષની છાયા તેના પર અચલતપણે રહે છે. તે પ્રસંગે રાસના કર્તા મહાપુરૂષ શ્રી વિનયવિજયજી મહારાજ કહે છે કે,
સદાલગે જે જાગતા, ધમિત્ર સમર; કુંવરની રક્ષા કરે, દૂર કરે અનરલ્થ.
આ દુહાના અર્થ અહીં પણ અક્ષરશઃ દશ્યમાન થાય છે.
વીરમતીએ મેલાવેલા દેવા ધારામાં વીરમતીને શિખામણ પણ આપે છે કે હવે તમારે આ રાજ્ય ચદરાન્તને સોંપી દેવું ઘટે છે, પરંતુ તે તેના માન્યામાં આવતુ નથી, મનુષ્ય જ્યારે અભિમાને ચઢે છે ત્યારે તેને ક્રોધ ને માનરૂપી બે જાતિન તીવ્ર વર આવે છે, એટલે તેને વસ્તુ માત્ર કડવી લાગે છે, અમૃત જેવા પદાર્થ પણ ભાવતા નથી, તેમ એવાને હિતાપદેશ પણુ કડવે લાગે છે. તેનાપર રિચ થતી નથી, સુમેધ સાંભળવા પણ ગમતે નથી. આ પ્રસંગે પંડિત શ્રી વીરવિજયજીએ હિતશિક્ષા છત્રીશીના પ્રારંભમાં કહેલ પદ ચાદ કરવું
ફીક્ષ કરે દેતાં શિખામણું, ભાગ્ય દશા પરવારી; સુણત્ત્વે સજ્જને રે,
દેવાનું કહેલું વીરમતીને રૂથ્થુ નહીં, એટલે દેવે પણ તેને અનાદર કરીને વસ્થાને ચાલ્યા જાય છે. પછી વીરમતી મંત્રીને એલાવે છે અને પોતાના વિચાર જણાવે છે. મંત્રી રામયને જાણ હોવાથી હા એ હા ભણે છે, કારણ કે અવસર વિનાનુ એલવું નાખી દીધા બરાબર થાય છે. ઉત્તઞ જનાં નારેજ મેલે છે કે જે ફળ
For Private And Personal Use Only