Page Text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૧૬
ન ધમ મા
નિત્ય પ્રસ ંગે પ્રાપ્ત થઇ જાય તે તેથી સહજ દેખ શનો હોય તેના કરતાં આપ્રગતિના લાભ ો વધા અને હવાથી તેવા પ્રાગા કોઇ અટકી જવું નિહ, કારણ કે અનાદિ કાળથી આની જે અવનતિ થઇ છે અને પરભાવ રમણ કરવાની તેનું મિથ્યાગ્રહને લીધે ટેવ પડી ગઇ છે, તેમાંથી સૂકાવાના ઉપાય તેજ છે. અનાદિ મિચ્છાભાવને લીધે આત્માના ભાવપ્રાણ હણાતાં હાય છે તેના પર દયા લાવી તેના હાલમા ના નાશ અટકાવવા પ્રયત્ન કરવા અને પરસત્તાના પરિહાર કરી સ્વસત્તા સ્થાપન કરવી, તેનું નામ સ્જીદા કહેવામાં આવે છે.
૪ પરદા સર્વ જીવે જીવન ચાય છે. મરણુ કાઇને ગમતુ નથી. મરવાનાં પ્રસ ંગે દૂરથી જાતાં પણ પ્રાણી અત્યંત ખેદ કરે છે. સત્તા જીવાને મરણુ ગમતુ નથી તે તેમના મનદ્વારા જણાય છે. અસ ની જીવાને પણ મરણુ વખતે બહુ વેદના થાય છે. આવે વિચાર કરી પરપ્રાણીના પ્રાણ બચાવવા પ્રયત્ન કરવા તેનુ નામ પરહયા છે. અન્ય જીવને પીડા થાય તેવુ કાર્ય કરવા ચગ્ય નથી. પરજીનના પ્રાણ લેવાના પેાતાને કાંઈ હુક પણ નથી, એવા વિચાર કરી પરજીવની દયા ચિંતવે તેનુ નામ પરઢયા છે. અહીં જે દયા પળાય છે તે લગભગ દ્રવ્યંદયા જેવીજ હેાય છે, પરંતુ દ્રવ્યદયા અને પરદયામાં તફાવત એટલેા છે કે દ્રવ્યદયામાં જયારે લક્ષ્ય માત્ર જયણા પૂર્ણાંક વર્તન કરવા તરફ હોય છે ત્યારે પરદયામાં લક્ષ્ય પર પ્રાણી તરફ હોય છે. દ્રાદયા પાળતાં પ્રાણીને એમ વિચાર થાય છે કે જયણા પૂર્વક ચાલવુ તે જૈન ધર્મ પાળનારના કુળધમ છે, અહિંસા પરો ધર્મ : એ મહાન સત્ય છે અને તેને અનુ સરવાની પેાતાની ફરજ છે; ત્યારે આ પરદયા પાળતાં પ્રાણીને પાતાના વર્તન તરફ લક્ષ્ય ખાસ રહેતુ નથી, પણ તેને અન્ય પ્રાણીને મરણ થતાં કેટલી પીડા થશે-એના પ્રાણને કેટલી યાતના વેઠવી પડશે એ તરફ લક્ષ્ય રહે છે. જેઆએ આ દયાના સ બધમાં દીર્ઘ વિચાર કર્યા છે તેઓ કહે છે કે જ્યાં સ્વદયા છે ત્યાં પરઢયા જરૂર હા છે, પરક્રયા હોય છે ત્યાં સ્વદયા હોય પણ ખરી અને ન પણ હાય, એટલે જયારે પ્રાણી સ્વયા પાળે છે, આત્મ સ્વરૂપ સમજે છે, 'બ્ય અકબ્યનું ભાન અરાબર રાખે છે અને ચેતનાને સ્વરૂપાનુયાયી કરે છે. તે વખતે તે પરદયા જરૂર પાળે છે એટલે સ્વદયા પાળતાં પરઢયા જરૂર પળાઇ જાય છે; પરંતુ પરદા પાળતા હોય પણ વસ્તુસ્વરૂપ સમજતા ન હેાય બહારથી અથવા ઉપર ઉપરથી લોક
વ્હારને અંગે જીવરક્ષા કરતા હાય છતાં તે માટે તે અભિમાન કરતે હાય અ થના ગારમ કાચાર્યની પેડે મનમાં તદૃન વિસપણ ાય તે તેથી પર મા બળતાં હતાં પણ સ્વદયા પાતી નથી, પાટલા ઉપરથી સ્વદયા જ્યારે શ્વેતત્ત્વ ઉપર લક્ષ્ય આપે છે, ત્યારે પરખ્યા વ્યવારથી અને ઉપર ઉપરથી થાય છે
For Private And Personal Use Only
| SR No. | 533372 |
| Book Title | Jain Dharm Prakash 1916 Pustak 032 Ank 04 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Jain Dharm Prasarak Sabha |
| Publisher | Jain Dharm Prasarak Sabha |
| Publication Year | 1916 |
| Total Pages | 36 |
| Language | Gujarati, Hindi |
| Classification | Magazine, India_Jain Dharm Prakash, & India |
| File Size | 3 MB |